Puszka podtynkowa 80 mm z deklem gwintowanym – PIP-80, bakelit, zamienniki, dostępność 2024

Pytanie

puszka elektryczna podtynkowa 80 z deklem zakręcanym na gwint

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

– Obecnie producenci praktycznie nie oferują nowych podtynkowych puszek Ø 80 mm z deklem wkręcanym na gwint; rozwiązanie to było typowe dla bakelitowych puszek z lat 60-80.
– Jeżeli musisz zachować gwintowany dekiel, pozostaje:
• poszukiwanie magazynowych „nowych-starych” zapasów (NOS) lub używanych bakelitowych puszek PIP-80/PK-80,
• zamówienie krótkiej serii u producenta (np. SIMET, Pawbol, Elektro-Plast) – większość firm deklaruje możliwość wykonania „na życzenie”,
• adaptacja współczesnej puszki Ø 80 mm (dekiel na śruby/zatrzaski) poprzez wklejenie pierścienia gwintowanego lub zastosowanie redukcji.

Szczegółowa analiza problemu

1. Ewolucja konstrukcji
   • Lata 60-90: bakelit, gwint M78×2 lub M80×2; dekiel pełnił rolę uszczelnienia i nie wymagał dodatkowych wkrętów.
   • Po 2000 r. normy PN-EN 60670-1/22 wprowadziły wyższe wymagania dot. odporności żaru, szczelności IP i miejsca na zaciski; producenci przeszli na dekle skręcane dwiema wkrętami lub wciskane na zatrzask.

2. Dostępność rynku (stan na II kw. 2024)
   • Modele katalogowe Ø 80 z deklem:
   – Elmark PT-80 (Nr 50003) – dekiel wciskany (brak gwintu),
   – Elektro-Plast PK-80 0207-00 – dekiel na wkręty,
   – Pawbol PO-80/A – dekiel na zatrzask.
   • Brak seryjnej produkcji „gwintów”; hurtownie potwierdzają wycofanie ostatnich bakelitowych serii w 2018-2019.
   • Rynek wtórny: Allegro, OLX, giełdy staroci – ceny 15-25 zł/szt. za NOS.

3. Różnice funkcjonalne
   • Dekiel gwintowany = szybki dostęp + brak śrub luzujących się od wibracji; minus – słabsze IP przy częstym odkręcaniu (ścieranie gwintu).
   • Dekiel wkręcany śrubami – większa siła docisku uszczelki, możliwość plombowania; łatwiejsze spełnienie IP54-IP65.

4. Wymogi normatywne
   • Minimalna objętość na połączenia: 6 cm³/przewód (PN-HD 60364-5-52).
   • Niepalność: glow-wire min. 850 °C (PN-EN 60695-2-11). Bakelit spełniał, ale nie posiadał klasyfikacji FT1/UL94 V-0; tworzywa PC/ABS obecnie spełniają.

5. Adaptacja istniejącego otworu Ø 80 mm
   • Jeśli puszka jest zamurowana:
   – Wymiana 1:1 na współczesną PU-80 (głęboka 46 mm).
   – Zastosowanie pierścienia dystansowego lub gipsu montażowego, aby zapobiec „pływaniu” w większym wykuciu.
   • Zachowanie gwintu: wkręcić dekiel 3D-drukowany z ASA + uszczelka NBR 2 mm – dobre do IP44.

Aktualne informacje i trendy

– Trend rynkowy: dominacja puszek Ø 60 mm (osprzęt gniazd/łączników) i Ø 70/85 mm (odgałęźne, instalacje inteligentne), z pokrywami na wkręty.
– Rosnące wymagania szczelności (fotowoltaika, pompy ciepła) => puszki IP65/IP67 z membranami kablowymi.
– W prefabrykacji modułowej pojawiają się puszki „snap-in” z deklem zatrzaskowym i plombą RFID do ewidencji przeglądów.

Wspierające wyjaśnienia i detale

Przykładowa specyfikacja bakelitowej puszki PIP-80:
– średnica zewnętrzna 92 mm; gwint M80×2; głębokość 42 mm; 6 otworów Ø 20 mm z wkładkami gumowymi; IP 20.
Analogia: „słoik na ogórki” – gwint zgrubny, dekiel z rowkiem – szybkie zamykanie kosztem szczelności.

Aspekty etyczne i prawne

– Modernizując starą instalację należy zachować ciągłość ochrony przeciwporażeniowej (PN-HD 60364-4-41).
– Wymiana samej puszki bez wymiany przewodów aluminiowych może naruszać §183 [7] Rozp. w spr. warunków technicznych budynków (obowiązek dostosowania do aktualnych norm).
– Odpady bakelitowe klasyfikujemy jako odpady tworzyw sztucznych o kodzie 17 02 03.

Praktyczne wskazówki

1. Jak znaleźć oryginał: szukaj fraz „puszka bakelitowa 80”, „z gwintem”, „PIP-80”, „PSA-80”.
2. Oszacuj miejsce w ścianie – nowe PCV mają cieńsze ścianki => luźniejszy montaż; doszczelnij gipsem.
3. Przy adaptacji wydrukuj pierścień gwintowy ASA 1,2-1,5 mm; temperatura mięknienia 90 °C > bakelit 150 °C – wystarczająca dla domowej instalacji.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

– Rynek wtórny nie gwarantuje certyfikatów; przy odbiorze instalacji kierownik robót może odrzucić elementy bez deklaracji CE.
– Bakelit kruchy – przy dokręcaniu dekla moment maks. 0,6 Nm.

Sugestie dalszych badań

– Ocena wymagań IP vs. typ zamknięcia w warunkach domowych (badanie w komorze pyłowej).
– Druk 3D z filamentów przewodzących (EDS) jako ekranu EMC dla puszek retro.
– Analiza LCA: bakelit vs. PC/ABS – emisja CO₂ i recykling.

Krótkie podsumowanie

Puszki podtynkowe Ø 80 mm z nakręcanym deklem to dziś sprzęt historyczny; w regularnej sprzedaży dominują modele z deklem na śruby lub zatrzaski. Jeśli zależy Ci na gwincie, rozwiązaniem jest zakup magazynowych bakelitowych PIP-80 lub wykonanie dekla/adaptera na indywidualne zamówienie. Przy modernizacji warto rozważyć przejście na nowsze puszki Ø 80 mm z lepszą szczelnością i dokumentacją CE, pamiętając o zgodności z aktualnymi normami PN-EN 60670 i PN-HD 60364.