Wyrażenia regularne RegExp w Delphi – jak wyciągnąć znaki do wyrazu, lookahead, TRegEx, PCRE

Pytanie

RegExp wyszukiwanie znaków do wyrazu

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji


Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

  • Aby „wyciągnąć” wszystkie znaki od początku (lub od określonego miejsca) do zadanego wyrazu w wyrażeniu regularnym, stosuje się najczęściej:
    .*?(?=WYRAZ)

    gdzie:
    .*? – leniwie (najkrócej) dopasowuje dowolne znaki,
    (?=WYRAZ) – pozytywne spojrzenie w przód; upewnia się, że tuż za dopasowaniem występuje słowo WYRAZ, ale nie włącza go do wyniku.

Kluczowe punkty
• Użyj kwantyfikatora leniwego (*? lub +?), aby zatrzymać się na pierwszym pasującym wyrazie.
• Spojrzenia (look-around) pozwalają wykluczyć słowo graniczne z dopasowania.
• W środowisku Delphi można skorzystać z klas System.RegularExpressions (XE2+) lub TRegExpr.


Szczegółowa analiza problemu

1. Najczęstsze scenariusze i wzorce

Cel Wzorzec z grupą Wzorzec ze spojrzeniem (zalecany)
Wszystko przed słowem END (.*?)END .*?(?=END)
Wszystko pomiędzy START i END START(.*?)END (?<=START)(.*?)(?=END)
Wszystko po słowie START (bez niego) do końca linii START(.*) (?<=START).*

• Wersja ze spojrzeniami jest krótsza i zwraca dokładnie wymagany fragment – nie trzeba później usuwać słowa granicznego.

2. Teoretyczne podstawy

  1. Metaznak . – odpowiada jednemu dowolnemu znakowi (bez \n, chyba że użyto flagi s).
  2. Kwantyfikatory – * (0 +), + (1 +); dodanie ? czyni je leniwszymi (dopasowanie minimalne).
  3. Spojrzenie w przód (?=...) i wstecz (?<=...) – asercje zerowej szerokości, nie „konsumują” znaków.
  4. Kotwice ^, $ – początek/koniec linii lub tekstu (w zależności od trybu).

3. Praktyczne zastosowania w Delphi

uses System.RegularExpressions;
function GetTextUpToWord(const Src, StopWord: string): string;
var
  Pattern: string;
  M: TMatch;
begin
  // \Q ... \E – pozwala automatycznie „uciec” znaki specjalne w StopWord
  Pattern := '.*?(?=\Q' + StopWord + '\E)';
  M := TRegEx.Match(Src, Pattern, [roSingleLine]); // roSingleLine = DOTALL
  if M.Success then
    Result := M.Value
  else
    Result := '';
end;

W starszych IDE można użyć TRegExpr (RegExpr.pas).


Aktualne informacje i trendy

• Obecne silniki RegExp (PCRE2, .NET, JavaScript ES2022, Delphi 12) obsługują look-behind o zmiennej długości i flagę s (dotall), co upraszcza wzorce wieloliniowe.
• Coraz częściej stosuje się bibliotekę TPerlRegEx (PCRE) lub wbudowane TRegex z PCRE2 w Delphi 12, dzięki czemu składnia jest zgodna z PCRE/JS.
• Narzędzia do testowania (regex101.com, regexper.com) umożliwiają wizualizację i profilowanie wydajności.


Wspierające wyjaśnienia i detale

  1. Polskie znaki – \w w PCRE2 w trybie UTF-8 obejmuje je automatycznie (re::uc). W starszych silnikach definiuj klasę znaków jawnie:
    [\p{L}\p{N}_]      // litery wszystkich alfabetów + cyfry i _
  2. Wzorzec wieloliniowy – jeśli tekst zawiera \n, użyj flagi s (dotall) lub zamień . na [\s\S].
  3. Unikanie back-trackingu – przy bardzo dużych plikach lepiej zastosować tematyczny token (\G) lub biblioteki streamingowe (RE2, Hyperscan).

Aspekty etyczne i prawne

• Logi i zrzuty mogą zawierać dane osobowe – upewnij się, że wyrażenia regularne nie naruszają RODO (maskowanie danych wrażliwych).
• W automatycznych parserach trzeba ograniczyć możliwość wstrzyknięcia złośliwych wzorców (np. z danych użytkownika).


Praktyczne wskazówki

  1. Testuj wzorce w warunkach brzegowych (puste linie, brak słowa końcowego).
  2. Zawsze „escape’uj” (\Q..\E lub TRegEx.Escape) wprowadzane przez użytkownika słowo graniczne.
  3. Jeśli wymagane jest rozróżnianie wielkości liter, usuń flagę i lub dodaj (?i) w razie potrzeby.
  4. Optymalizacja: unikaj .*? przed alternatywą typu |, bo może prowadzić do katastrofalnego back-trackingu.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Nie każdy silnik obsługuje (?<=...) o zmiennej długości (np. JavaScript < ES2018).
• Wzorce „greedy” zamiast „lazy” potrafią pochłonąć gigabajty tekstu – profiluj!
. bez flagi s zatrzymuje się na \n, co może fałszywie skrócić dopasowanie.


Sugestie dalszych badań

• Analiza wydajności RegExp vs. parsery strumieniowe (RE2, Hyperscan).
• Zautomatyzowane generowanie wzorców z użyciem LLM (np. GitHub Copilot).
• Idiomy PCRE „atomic grouping” ( (?>...) ) i „possessive quantifiers” (*+, ++) do eliminacji back-trackingu.


Krótkie podsumowanie

Wyrażenie

.*?(?=WYRAZ)

jest najprostszą, uniwersalną i wydajną metodą wyciągnięcia wszystkich znaków do zadanego wyrazu bez wciągania samego wyrazu. W Delphi (i większości współczesnych języków) realizuje się je przez TRegEx lub TRegExpr, pamiętając o fladze s dla tekstu wieloliniowego i o escapowaniu znaków specjalnych. Odpowiednie stosowanie spojrzeń, kwantyfikatorów leniwych i testów brzegowych gwarantuje stabilny oraz dokładny parser.

Oceń odpowiedź:
Zastrzeżenie: Odpowiedzi udzielone przez sztuczną inteligencję (model językowy) mogą być niedokładne i wprowadzające w błąd. Elektroda nie ponosi odpowiedzialności za dokładność, rzetelność ani kompletność prezentowanych informacji. Wszystkie odpowiedzi powinny być zweryfikowane przez użytkownika.

Pytanie

RegExpr, jak wyszykiwać wyrazy 'ala' tylko do wyrazu 'implementation'

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji


Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

  • Najprostszym pojedynczym wzorcem, który znajduje każde wystąpienie słowa „ala” w dowolnym miejscu, o ile w dalszej części tekstu znajduje się (pierwsze lub kolejne) słowo „implementation”, jest:
    \bala\b(?=.*?\bimplementation\b)
  • Jeśli zależy Ci wyłącznie na fragmencie od początku pliku do pierwszego „implementation”, zalecane jest podejście dwu-etapowe:
    1. Wytnij blok do pierwszego wystąpienia „implementation”:
      ^.*?(?=\bimplementation\b)   // flaga s (dotAll) włączona
    2. W tak otrzymanym fragmencie wyszukaj:
      \bala\b

Kluczowe punkty
\b – granica słowa, dzięki czemu „ala” nie złapie się w „kalafior”.
• Look-ahead (?= … ) sprawdza tylko warunek – sam „implementation” nie jest częścią dopasowania.
• Flaga s (dotAll) lub reg.ModifierS := True w TRegExpr jest konieczna przy tekście wieloliniowym.


Szczegółowa analiza problemu

1. Teoria

  1. Look-ahead (spojrzenie w przód) nie zużywa znaków; pozwala sprawdzić, czy gdzieś „przed nami” występuje dany ciąg.
  2. Konstrukcja .*? jest leniwa – zatrzymuje się na pierwszym możliwym miejscu, co minimalizuje back-tracking.
  3. Wariant dwu-etapowy jest odporniejszy na bardzo długie pliki: w pierwszym kroku odcinamy zbędną część i zmniejszamy obszar wyszukiwania.

2. Implementacja (Delphi/FPC)

uses
  RegExpr;            // biblioteka TRegExpr (Lazarus, FPC)
// lub System.RegularExpressions; // Delphi XE & nowsze
function FindAlaBeforeImpl(const S: string): TStringList;
var
  R: TRegExpr;
begin
  Result := TStringList.Create;
  R := TRegExpr.Create;
  try
    R.Expression := '\bala\b(?=.*?\bimplementation\b)';
    R.ModifierS  := True;   // kropka obejmuje znaki nowej linii
    R.ModifierI  := True;   // opcjonalnie: ignoruj wielkość liter
    if R.Exec(S) then
      repeat
        Result.Add(Format('Pos=%d  ->  %s', [R.MatchPos[0], R.Match[0]]));
      until not R.ExecNext;
  finally
    R.Free;
  end;
end;

Wariant dwu-etapowy z System.RegularExpressions (Delphi):

function ListAlaBeforeFirstImpl(const S: string): TArray<Integer>;
var
  Head   : string;
  Col    : TMatchCollection;
  M      : TMatch;
  Offsets: TList<Integer>;
begin
  // 1. Wytnij tekst do pierwszego "implementation"
  Head := TRegEx.Match(S, '^.*?(?=\bimplementation\b)',
                       [roSingleLine, roIgnoreCase]).Value;
  // 2. Szukaj "ala" w wyciętym fragmencie
  Col := TRegEx.Matches(Head, '\bala\b', [roIgnoreCase]);
  Offsets := TList<Integer>.Create;
  for M in Col do Offsets.Add(M.Index);
  Result := Offsets.ToArray;
  Offsets.Free;
end;

3. Wydajność i back-tracking

  • Wzorzec jedno-etapowy z .*? + look-ahead back-trackuje tylko do pierwszego „implementation”, co w praktyce jest akceptowalne nawet dla plików setek kB.
  • Dla plików > 10 MB warto zastosować wariant dwu-etapowy lub stream-scan (czytanie w buforach 8–64 kB).

Aktualne informacje i trendy

  • Coraz częściej w środowisku Delphi/FPC używa się biblioteki PCRE2 (poprzez wrappery) lub RE2 (bez back-trackingu), co eliminuje problemy wydajnościowe w krytycznych systemach.
  • IDE (np. Visual Studio Code, JetBrains IDE) już domyślnie wspierają zaawansowane look-aroundy; warto testować wzorzec w tych narzędziach, aby uniknąć różnic w silnikach.
  • W analizie kodu Pascal popularne staje się parsowanie AST zamiast regex-ów (np. PasTree, DelphiAST), co całkowicie eliminuje problemy z „fałszywymi dopasowaniami” w komentarzach / stringach.

Wspierające wyjaśnienia i detale

  • Flaga i/ModifierI – jeżeli wielkość liter ma być ignorowana (Ala, ALA, …).
  • Jeśli w pliku występuje kilka sekcji implementation, można zastąpić .*? konstrukcją do pierwszej kotwicy \A[^]*?\bimplementation\b.
  • „Temperowany” token ((?:(?!implementation).)*?) pozwala wyszukiwać kolejne „ala”, ale jest wolniejszy; warto go unikać jeśli nie jest konieczny.

Aspekty etyczne i prawne

  • Przetwarzanie obcego kodu źródłowego może rodzić obowiązek zachowania poufności (NDA).
  • Automatyczne modyfikacje plików źródłowych powinny być wykonywane w repozytorium, aby zachować historię i możliwość audytu.

Praktyczne wskazówki

  1. Ustaw ModifierS := True (RegExpr) albo roSingleLine (TRegEx), inaczej . nie obejmie znaków CR/LF.
  2. Kompiluj wzorzec raz, reużywaj obiektu – znacząco przyspiesza skanowanie wielu plików.
  3. Dodaj testy jednostkowe z nietypowymi przypadkami: komentarze blokowe, ciągi 'implementation' w literale string, brak „implementation” w pliku.
  4. Na bardzo dużych plikach rozważ chunk-processing (nie wsadzaj 100 MB do pamięci naraz).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

  • Regex „nie rozumie” składni Pascala; słowo „implementation” wewnątrz cudzysłowu lub komentarza nadal zatrzyma wyszukiwanie. Jeśli to problem – potrzebny jest parser.
  • Silniki PCRE < 7 lub stare biblioteki nie obsługują \b zgodnie z Unicode – mogą źle traktować polskie znaki. Upewnij się, że korzystasz z wersji z włączoną obsługą UTF-8.

Sugestie dalszych badań

  • Sprawdź projekt DelphiAST (GitHub) – pozwala dokładnie określić sekcje interface/implementation bez regex-ów.
  • Poznaj bibliotekę PCRE2 lub RE2: wsparcie dla JIT i brak katastrofalnego back-trackingu.
  • Jeśli potrzebujesz wyszukiwać wiele słów jednocześnie, rozważ Aho-Corasick lub Hyperscan.

Krótkie podsumowanie

W praktyce wystarczają dwa sprawdzone scenariusze:

  1. Jedno-etapowy, z look-ahead:

    \bala\b(?=.*?\bimplementation\b)

    Szybki, prosty, dobry dla większości plików.

  2. Dwu-etapowy (odcięcie do pierwszego „implementation” + proste wyszukiwanie):
    • stabilniejszy przy plikach wielomegabajtowych, łatwiejszy do debugowania.

Oba działają w TRegExpr, System.RegularExpressions oraz dowolnym silniku zgodnym z PCRE. Wybór zależy od rozmiaru danych i wymagań dotyczących niezawodności.

Zastrzeżenie: Odpowiedzi udzielone przez sztuczną inteligencję (model językowy) mogą być niedokładne i wprowadzające w błąd. Elektroda nie ponosi odpowiedzialności za dokładność, rzetelność ani kompletność prezentowanych informacji. Wszystkie odpowiedzi powinny być zweryfikowane przez użytkownika.

Zadaj dodatkowe pytanie Sztucznej Inteligencji

Czekaj (2min)...