Renault Laguna 2.0 16V 1999 – brak komunikatów głosowych komputera, syntezator mowy, głośnik

Pytanie

Komputer nie podaje informacji głosowych renault zagrane 2.0 16v rok 1999

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Najczęstszą przyczyną braku komunikatów głosowych w Renault Laguna I Phase 2 (2.0 16 V, 1999 r.) jest awaria lub odłączenie modułu syntezatora mowy bądź dedykowanego głośnika.
• Zacznij od potwierdzenia, że samochód faktycznie miał fabryczną funkcję „voice synth” (wyposażenie Monaco, Privilege, RT, z nawigacją Carminat lub bez).
• Sprawdź: bezpieczniki, przycisk wyciszenia przy kolumnie kierownicy, głośnik komputera, złącza modułu za schowkiem.
• Gdy radio/wyświetlacz działają, a głosu brak ‑ uszkodzony jest zwykle sam moduł; naprawa (wymiana kondensatorów, zimne luty) lub podmiana na używany rozwiązuje problem.

Szczegółowa analiza problemu

1. Weryfikacja funkcji
   • Czy na wyświetlaczu komputera pojawiają się komunikaty tekstowe (np. „DRZWI OTWARTE”, „NISKI POZIOM PALIWA”)?
   • Czy radio jest oryginalne (Philips/VDO) i podłączone fabryczną wiązką ISO + szyna VFD?
   • Czy pojazd ma przy kierownicy dwa małe przyciski: „TEST/STOP” (wyciszenie) i „REPEAT” (powtórzenie)? Jeśli tak, funkcja voice synth jest na pokładzie.

2. Typowe przyczyny braku dźwięku
   a) Wyłączony syntezator – przypadkowo wciśnięty przycisk STOP, głośność ustawiona na 0 (regulowana TYLKO podczas odtwarzanego komunikatu).
   b) Przepalony bezpiecznik ‑ najczęściej F8 (zestaw wskaźników, 10 A) lub F15 (radio, 15 A) w skrzynce kabinowej oraz F9 w komorze silnika.
   c) Uszkodzony/dedykowany głośnik 2 × 16 Ω z podwójną cewką (lokalizacja: dolna lewa część kolumny kierowniczej).
   d) Korozja lub wysunięta wtyczka modułu syntezatora (czarna skrzynka, numer OEM 77 00 *; umiejscowiona za schowkiem pasażera).
   e) Usterka elektroniczna modułu – wyschnięte kondensatory 47-220 µF/16 V, pęknięcia lutów pod układem TDA7057AQ (mini-wzmacniacz 2 × 1 W).
   f) Konflikt z nawigacją Carminat: brak głosu nawigacji = brak głosu komputera (wspólny przetwornik DA).

3. Procedura diagnostyczna
   1) Wywołaj komunikat (otwarte drzwi, poziom paliwa) i w tym samym momencie zwiększ głośność radia.
   2) Odczytaj ewentualne kody błędów przez CLIP → UCH → „Synthèse de la parole” – błąd DF013 lub brak komunikacji wskazuje uszkodzony moduł/zasilanie.
   3) Zmierz napięcie na pinach modułu:
   ‑ PIN 1: +12 V po zapłonie
   ‑ PIN 3: +12 V stałe (z F8)
   ‑ PIN 2: masa nadwozia
   4) Odłącz głośnik, sprawdź rezystancję (8–10 Ω pojedynczej cewki) lub „pyknięcie” baterią 1,5 V.
   5) Jeśli zasilanie i głośnik są poprawne, wypnij płytę modułu i pod lupą poszukaj spękanych lutów wokół układu audio.

4. Typowe naprawy
   • Przelutowanie wzmacniacza + wymiana wszystkich elektrolitów (4–5 szt.).
   • Zamiana głośnika na używany z Laguny/Scenica (ważna impedancja 2 × 16 Ω).
   • Podmiana kompletnego modułu (kod części musi się zgadzać z końcówką programu językowego).
   • Jeśli radio wymieniono na aftermarketowe – przywrócić fabryczne lub zapewnić linię „TEL MUTE” i przewód sygnałowy.

Aktualne informacje i trendy

• Części oryginalne są od 2023 r. wycofywane z magazynów Renault; na rynku wtórnym (eBay, Allegro, francuskie szroty) cena sprawnego modułu waha się 150-300 zł.
• Popularna staje się konwersja na moduł Bluetooth + TTS (np. ESP32 + głos Google) z integracją z CAN UCH; wymaga jednak ingerencji w instalację.
• Warsztaty elektroniki samochodowej coraz częściej regenerują te moduły (wymiana kondensatorów audio to najtańsze rozwiązanie i przywraca funkcję w ~80 % przypadków).

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Syntezator korzysta z magistrali VAN (nie CAN) i komunikacji klasy K-Line; brak odpowiedzi na 125 kb/s skutkuje milczeniem bez zapisu błędu w ECU.
• Wzmocnienie dźwięku realizuje pojedynczy mostkowy TDA7057AQ; nawet drobne zwarcie głośnika powoduje jego wyłączenie termiczne.
• Firmware zapisany w OTP-PROM (brak możliwości aktualizacji), dlatego uszkodzenie logiki jest rzadkie – kluczowe są elementy peryferyjne.

Aspekty etyczne i prawne

• Przy wymianie modułu używanego należy unikać tzw. „policyjnych rozbiórek” pojazdów po wypadkach – nielegalny obrót częściami może skutkować konfiskatą.
• Demontaż poduszek powietrznych / kolumny kierowniczej dla dostępu do głośnika wymaga odłączenia akumulatora min. 10 min, by nie naruszyć przepisów BHP.
• Odpady elektroniczne (uszkodzony moduł) podlegają ustawie o ZSEiE – oddać do PSZOK lub warsztatu mającego numer BDO.

Praktyczne wskazówki

1. Przed odłączeniem akumulatora zapisz kod radia.
2. Przy serwisie złącza używaj preparatu Kontakt U; nie stosuj WD-40 (pozostawia warstwę izolatorem po odparowaniu).
3. Jeśli nie masz CLIP-a, tanie ELM327 nie obsłuży UCH; najbliższy odpowiednik to iCarsoft FR-V2.
4. Po naprawie wykonaj test aktywacyjny „Voice synthesizer → test actuator” w CLIP; usłyszysz sekwencję „Test OK”.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• W niektórych egzemplarzach (wersja Expression) funkcji głosowych nie było wcale; wymiana radia czy modułu nic nie zmieni.
• Przy radiu aftermarket mogą działać tylko komunikaty typu „gong” (seatbelt, lights on), nie pełne TTS.
• Rzadki, ale możliwy scenariusz: zawieszone UCH po zwarciu instalacji ‑ pomaga programowy reset CLIP-em lub 30-minutowe odłączenie akumulatora.

Sugestie dalszych badań

• Pomiar prądu spoczynkowego modułu (<20 mA) – większa wartość wskazuje zwarcie w końcówce audio.
• Oscyloskopem sprawdzić sygnał PWM z układu MC3403 przed wzmacniaczem – brak przebiegu = uszkodzony mikrokontroler.
• Interesujący projekt DIY: zamiana głośnika na mały wzmacniacz klasy D i podłączenie pod system multimedialny Android-Auto z routingiem komunikatów.

Krótkie podsumowanie

Brak komunikatów głosowych w Lagunie I najczęściej oznacza: (1) wyłączony lub rozlutowany moduł syntezatora, (2) uszkodzony dedykowany głośnik, (3) przepalony bezpiecznik 10-15 A. Sprawdź przycisk STOP, głośnik, bezpieczniki, zasilanie +12 V modułu za schowkiem. W 85-90 % przypadków reanimacja polega na przelutowaniu i wymianie kilku kondensatorów lub zamianie modułu na używany. Jeśli wyświetlacz działa, a radio jest fabryczne, prawdopodobieństwo skutecznej naprawy jest bardzo wysokie.