Rezystor do neonówki ze startera – dobór wartości i mocy dla 230V AC

Pytanie

jaki dobrac rezystor do neonówki ze startera zeby swiecił na 230vac

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Dla neonówki wyjętej ze startera, aby świeciła z sieci 230 V AC, zastosuj rezystor szeregowy z zakresem wartości:
  • ok. 150–220 kΩ dla wyraźnego świecenia (≈0,7–1 mA),
  • ok. 270–560 kΩ dla słabszego, ale „łagodnego” świecenia i dłuższej żywotności (≈0,3–0,6 mA).
• Zalecana moc i wykonanie rezystora: co najmniej 0,5 W, typ „flameproof” (bezpieczny niepalny) o wysokim napięciu pracy (≥350–500 V).
• Uwaga praktyczna: jeśli to faktycznie „żarówka” żarzeniowa ze startera z bimetalem (glow-switch), trzeba unieszkodliwić styk bimetaliczny – w przeciwnym razie będzie okresowo zwierać obwód.

Kluczowe punkty:

• Wartość R dobieramy z prawa Ohma do żądanego prądu neonówki (typowo 0,3–1 mA).
• Rezystor musi mieć odpowiedni zapas mocy i napięcia pracy.
• Glow‑starter ma zwykle wewnętrzny bimetal – do wskaźnika trzeba go odłączyć/usunąć.

Szczegółowa analiza problemu

• Neonówka (mała lampka jarzeniowa, często typ NE‑2/GS) ma:
  • napięcie zapłonu ~60–90 V (zależnie od typu, temperatury i polaryzacji),
  • napięcie podtrzymania ~55–70 V,
  • zalecany prąd pracy dla wskaźników rzędu 0,3–1 mA (większy prąd = jaśniej, ale krótsza żywotność).
• Sieć 230 V AC (RMS) ma szczyt ≈325 V; po zapłonie na lampce odkłada się ~60–70 V, reszta na rezystorze.

Dobór rezystora (przybliżenie RMS, wystarczające praktycznie):
\[
R \approx \frac{U{RMS}-U{\text{lamp}}}{I}
\]
Przykłady:

• Jaśniej (I ≈ 1 mA): \[
  R \approx \frac{230-65}{0{,}001} \approx 165\,\text{k}\Omega
  \]
• Średnio (I ≈ 0,6 mA): \[
  R \approx \frac{230-65}{0{,}0006} \approx 275\,\text{k}\Omega
  \]
• Delikatnie (I ≈ 0,3 mA): \[
  R \approx \frac{230-65}{0{,}0003} \approx 550\,\text{k}\Omega
  \]

Moc na rezystorze:
\[
P \approx I^2 \cdot R
\]

• Dla 165 kΩ/1 mA: \(P \approx 0{,}165\,\text{W}\)
• Dla 275 kΩ/0,6 mA: \(P \approx 0{,}099\,\text{W}\)
• Dla 560 kΩ/0,3 mA: \(P \approx 0{,}050\,\text{W}\)

Zapas: stosuj ≥0,5 W „flameproof”, bo:

• występują przepięcia sieci i nagrzewanie w obudowie,
• ważna jest także wytrzymałość napięciowa i odporność na zawilgocenie.

Uwaga o starterach: klasyczny starter świetlówkowy to lampa jarzeniowa z elektrodą bimetaliczną (glow‑switch) i zwykle kondensatorem przeciwzakłóceniowym równolegle do styków. Jeśli użyjesz go „jak jest”, przy świeceniu rozgrzany bimetal może zwierać elektrody – efekt: miganie, cykliczne „klikanie” albo zwarcie przez sam rezystor. Do roli wskaźnika użyj:

• samej bańki jarzeniowej bez bimetalu (usunięty/odgięty styk), albo
• gotowej neonówki 230 V z wbudowanym rezystorem.

Aktualne informacje i trendy

• W gotowych kontrolkach 230 V stosuje się zwykle rezystory 100–220 kΩ (dla jasnego świecenia), najczęściej 150–180 kΩ przy mocy 0,25–0,5 W; dla dłuższej żywotności – 220 kΩ i więcej.
• W nowych konstrukcjach często spotyka się rezystory o podwyższonej wytrzymałości napięciowej lub dwa rezystory szeregowo, aby rozłożyć napięcie i moc oraz zwiększyć niezawodność.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Neonówka ma ujemną rezystancję dynamiczną – po zapłonie sama z siebie „ciągnie” większy prąd, dlatego rezystor jest obowiązkowy.
• Dokładny przebieg prądu nie jest sinusoidalny (przewodzenie tylko przez część połówki po przekroczeniu napięcia zapłonu), ale obliczenia RMS dają w praktyce właściwy rząd wielkości.
• Kondensator równoległy do lampki (jak w starterach) nie jest wymagany do świecenia; może jedynie wpływać na zakłócenia/efekty migotania i zwykle jest zbędny.

Aspekty etyczne i prawne

• Praca z siecią 230 V jest niebezpieczna. Zapewnij:
  • galwaniczną separację miejsca montażu od obudowy dostępnej dla dotyku,
  • izolację przewodów i zachowanie odstępów pełzania/przebicia (≥3–6 mm w zależności od kategorii przepięć),
  • elementy o odpowiednich certyfikatach (UL/EN/IEC), jeśli urządzenie ma być użytkowane przez osoby trzecie.

Praktyczne wskazówki

• Jeżeli nie znasz parametrów lampki:
  • zacznij od 220 kΩ/0,5 W (bezpieczny kompromis jasności/trwałości),
  • oceń jasność i temperaturę rezystora po 30 min pracy; w razie potrzeby skoryguj do 150–180 kΩ (jaśniej) lub 270–470 kΩ (łagodniej).
• Stosuj rezystor(y) o wysokiej wytrzymałości napięciowej; dwa rezystory np. 2×100 kΩ szeregowo są często lepszym wyborem niż jeden 200 kΩ.
• Zabezpiecz mechanicznie i elektrycznie samą bańkę; szkło jest kruche, a elektrody są pod potencjałem sieci.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Jeśli bimetal/styk w bańce startera pozostanie czynny, układ może migotać lub okresowo zwierać – usuń/odłącz bimetal.
• Zbyt mały R skróci życie lampki (czernienie elektrod, erozja), zbyt duży R może uniemożliwić zapłon przy niskim napięciu sieci.

Sugestie dalszych badań

• Jeżeli potrzebujesz 24/7 pracy i niskiej emisji ciepła, rozważ zasilacz pojemnościowy (kondensator klasy X2 + rezystor rozładowujący) zamiast czysto rezystorowego ogranicznika.
• Dla konkretnych typów (NE‑2, neonówki z domieszką argonu) przejrzyj noty katalogowe producenta – różnice napięcia zapłonu/podtrzymania wpływają na optymalny prąd.

Krótkie podsumowanie

• Dobierz rezystor z przedziału 150–220 kΩ (jasno) lub 270–560 kΩ (oszczędnie), moc ≥0,5 W, wykonanie „flameproof” i wysoka wytrzymałość napięciowa.
• Upewnij się, że używasz samej lampki jarzeniowej, a nie kompletnego glow‑startera z czynnym bimetalem.
• Zacznij od 220 kΩ/0,5 W i dostrój pod pożądaną jasność i temperaturę pracy.