Scania R 420 PHI HPI – moment dokręcania pompowtrysku, śruba M10, procedura serwisowa

Pytanie

Scania r phi 420 siła dokrecenia pompowtrysku

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• W silniku Scania R 420 (DC12, układ HPI/PHI – jednostkowy pompowtryskiwacz PDE) śrubę M10 × 1,25 klasy 12.9 mocującą jarzmo pompowtryskiwacza dokręca się w trzech krokach: 30 Nm → 70 Nm → + 90° (śruba jednorazowa).
• Pozostałe połączenia (przewody wysokiego ciśnienia 25-30 Nm, niskiego ciśnienia 15-20 Nm) oraz regulację wymiaru „A” (66,9 ± 0,1 mm) wykonuje się zgodnie z procedurą producenta.

Szczegółowa analiza problemu

1. Identyfikacja jednostki napędowej
   • Scania R 420 = silnik DC12 (12 l), w latach 2004-2009 najczęściej wersja HPI/PHI (Hydraulic-Pneumatic Unit Injector) – wariant systemu PDE.
   • Pompowtryskiwacz mocowany pojedynczą śrubą M10 klasy 12.9 (Torque-To-Yield).

2. Pełna procedura dokręcania jarzma

   1. Wstępne dosunięcie i centrowanie – ręcznie.
   2. Etap 1: 30 Nm (klucz dynamometryczny, gwint suchy/czysty).
   3. Etap 2: 70 Nm.
   4. Etap 3: dodatkowy obrót 90° (kątomierz ±5°).
   5. Nie wolno ponownie używać tej śruby – rozciąga się plastycznie.

3. Regulacja wstępna pompowtryskiwacza („wymiar A”)
   • Wałek rozrządu na dolinie krzywki danego cylindra → poluzować kontra-nakrętkę.
   • Ustawić wymiar 66,9 mm ± 0,1 mm (Scania Multi, numer ref. 12 51 598).
   • Dokręcić kontrę 39 Nm, skontrolować ponownie wymiar.

4. Kontrola pozostałych połączeń
   • Przewód wysokiego ciśnienia M14 ×1,5: 25-30 Nm.
   • Złączki paliwa LP M12: 15-20 Nm.
   • Pokrywa gniazda (jeżeli występuje): 8-10 Nm.

Teoretyczne podstawy

Śruba TTY zapewnia stałą siłę docisku niezależną od tarcia gwintu. Sekwencja moment-moment-kąt umożliwia:
\(F = \frac{M}{K·d}\) (etap 1-2) → kontrolowany przyrost wydłużenia \(\Delta l\) (etap 3). Wysoki docisk gwarantuje szczelność komora spalania-pompowtryskiwacz i stabilizuje pozycję PDE w gnieździe.

Praktyczne zastosowania

Stosowanie nowej podkładki miedzianej i O-ringów eliminuje przedmuchy gazów do kanałów chłodzenia i oleju. Nieprzestrzeganie procedury skutkuje: trudnym do wykrycia spadkiem ciśnienia wtrysku, lokalnym przegrzewaniem gniazda i pęknięciami głowicy.

Aktualne informacje i trendy

• Dane 30 → 70 Nm + 90° potwierdzają aktualne instrukcje Scania (TIL 0000236-14, 0000557-14) oraz dyskusje serwisowe 2023-2024 (Elektroda, WagaCiężka).
• Coraz szersze zastosowanie elektronicznej kalibracji PDE w ECU po wymianie (od MY 2010 obowiązkowe).
• Trend przechodzenia z PDE/HPI na common-rail XPI oznacza, że dostęp do części i danych PDE będzie stopniowo ograniczany.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Średnica śruby (10 mm) + moduł uszczelnienia powodują, że zbyt duży moment > 80 Nm przed etapem kątowym może doprowadzić do ukręcenia gwintu w głowicy (aluminium-silumin).
• Smarowanie O-ringów – wyłącznie czysty olej silnikowy; smary silikonowe powodują pęcznienie.
• Przy wymianie pojedynczego PDE zalecana jest adaptacja ECU (program „PDE trim code”).

Aspekty etyczne i prawne

• Nieprzestrzeganie specyfikacji producenta może skutkować utratą gwarancji naprawczej i odpowiedzialnością cywilną warsztatu.
• Utylizacja zużytych podkładek miedzianych i O-ringów zgodnie z dyrektywą 2008/98/WE (odpady niebezpieczne).
• Kalibracja musi być zgodna z normą emisji danego pojazdu (Euro 3/4) – manipulacje dawką paliwa podlegają kontroli ITD.

Praktyczne wskazówki

• Zawsze używaj skalibrowanego klucza (błąd ≤ 2 %).
• Przy braku kątomierza – użyj specjalnej nakładki z podziałką lub klucza elektronicznego z funkcją Torque+Angle.
• Po 50-100 km pracy sprawdź gniazda na obecność sadzy lub mgły olejowej (wczesny sygnał nieszczelności).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Starsze jednostki PDE-1 (1999-2003) podawały alternatywnie 20 Nm + 180°; zastosowanie tego reżimu do nowszej śruby M10 TTY skutkuje niedostatecznym dociskiem – stąd różnice w literaturze.
• Zawsze weryfikuj według numeru VIN w Scania Multi – występują wyjątki dla silników EGR-free eksportowanych do Australii.

Sugestie dalszych badań

• Monitorowanie odkształcenia śruby metodą ultradźwiękową (UT bolt elongation) – coraz częstsze w serwisach OEM.
• Porównanie żywotności między PDE a systemem XPI w warunkach wysokiej zawartości biodiesla.
• Aktualizacje oprogramowania sterownika EMS S6/S7 poprawiające strategię kalibracji po montażu nowych PDE.

Krótkie podsumowanie

Moment dokręcania pompowtryskiwacza w Scania R 420 (DC12 HPI/PHI) realizuje się trzystopniowo: 30 Nm, 70 Nm, + 90°, z jednorazową śrubą M10 12.9. Po montażu należy ustawić wymiar „A” (66,9 mm) i wykonać adaptację w ECU. Respektowanie tej procedury gwarantuje szczelność, właściwą dawkę paliwa i długotrwałą, bezawaryjną pracę układu wtryskowego.