Schemat radio Unitra DIORA Preludium 6272 – lampowy odbiornik z gramofonem GE-56, obsada ECH21, EBL21

Pytanie

schemat radio preludium

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Najczęściej poszukiwany „schemat radia Preludium” dotyczy polskiego, lampowego odbiornika Unitra DIORA Preludium 6272 (z gramofonem GE‑56). Schemat jest dostępny w archiwach Oldradio oraz Radiomuseum; potwierdzona obsada lamp: 2× ECH21, EBL21, AZ1, EM4. ZF (p.cz.) typowo 465 kHz. (oldradio.pl)
• Jeśli masz na myśli inne „Preludium” (np. Tesla „Prelúdium Stereo”, Graetz „Präludium” itp.), doprecyzuj model – nazwa była używana przez kilku producentów. (radiomuseum.org)

Szczegółowa analiza problemu

• Identyfikacja modelu
  • Preludium 6272 produkowano ok. 1957–1961 jako odbiornik stacjonarny z gramofonem. Wymiary 570×300×370 mm, masa ok. 14,5 kg. Zasilanie z sieci AC (transformatorowe). Schemat i karta katalogowa dostępne w Oldradio i Radiomuseum. (oldradio.pl)
• Obsada i funkcje bloków
  • ECH21 (1): mieszacz/heterodyna AM (D/Ś/K).
  • ECH21 (2): heptoda – wzmacniacz p.cz.; trioda – przedwzmacniacz wejścia gramofonowego (typowy układ dla rodziny Diora tej epoki). Układ jest zbliżony do „Mazura/Romansa”, gdzie również stosowano 2×ECH21. (unitraklub.pl)
  • EBL21: detekcja AM + pentoda mocy m.cz.
  • EM4: „magiczne oko” – wskaźnik dostrojenia.
  • AZ1: prostownik pełnookresowy; UWAGA: żarzenie 4 V (pozostałe lampy 6,3 V). (poszukaj.elektroda.pl)
• Częstotliwość pośrednia (ZF)
  • Dla ówczesnych odbiorników Diora standardem była ZF = 465 kHz; brak oficjalnej wartości na stronie modelu, ale potwierdzają to schematy wielu pokrewnych konstrukcji Diora z tej rodziny (np. Polonez, Juhas). Wniosek przez analogię: Preludium 6272 pracuje na 465 kHz. (radiomuseum.org)
• Topologia (skrótowy opis torów)
  • Antena → obwód wejściowy LC → ECH21 (mieszacz/het.) → filtry p.cz. 465 kHz → ECH21 (wzmacniacz p.cz.) → detekcja (EBL21) + ARW → przedwzmacniacz (trioda ECH21 nr 2 dla gramofonu) → pentoda mocy (EBL21) → TG → głośnik; równolegle EM4 jako wskaźnik dostrojenia. (Zgodność z rodziną układów Diora 2×ECH21 + EBL21 + AZ1 + EM4). (oldradio.pl)
• Zasilacz
  • Transformator sieciowy; prostownik lampowy AZ1; filtracja C–R–C. Zasilanie anodowe ~200–250 VDC (wartości zależne od obciążenia/egzemplarza). Lampy żarzone: AZ1 – 4 V; pozostałe – 6,3 V (sznury żarzeń równoległe). (poszukaj.elektroda.pl)
• Elementy newralgiczne (serwis)
  • Kondensator sprzęgający z detektora/przedwzmacniacza na siatkę sterującą pentody EBL21 (typowo 10–47 nF) – upływność grozi nadmiernym prądem i zniszczeniem TG; wymienić na foliowy MKT/MKP 400–630 V.
  • Kondensatory papierowe („smolaki”) – typowo do kompleksowej wymiany.
  • Elektrolity w zasilaczu – typowo ESR↑/pojemność↓, wymienić lub formować ostrożnie.
  • Głowica gramofonu i rolki napędu GE‑56 – starzenie mechaniczne (rolki, smary). Potwierdzają to opisy aukcyjne/relacje z napraw. (archiwum.allegro.pl)

Aktualne informacje i trendy

• Dostępność dokumentacji: skany schematów i instrukcji (Oldradio – „Inne materiały: Schemat, Instrukcja”; Radiomuseum – możliwość bezpłatnego pobrania po zalogowaniu i kliknięciu miniatury). (oldradio.pl)
• Wiedza społecznościowa: wątki serwisowe (Elektroda) z typowymi usterkami (buczenie po nagrzaniu, zaniżone B+, problemy z AZ1/EBL21). (poszukaj.elektroda.pl)
• Trend renowacyjny: zachowanie oryginalności przy jednoczesnej profilaktycznej wymianie kondensatorów papierowych/elektrolitów; rekonstrukcja rolek gramofonu GE‑56 (druk 3D/guma wtórna).

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Dlaczego 2×ECH21? W tej architekturze druga heptoda skutecznie zastępuje klasyczną EF22/EF41 jako wzmacniacz p.cz., a trioda zapewnia prosty tor gramofonowy bez dodatkowej lampy – minimalizacja kosztów przy utrzymaniu funkcjonalności. (Rozwiązanie szeroko stosowane w Diorze końca lat 50.). (unitraklub.pl)
• ZF=465 kHz: wartość ustalona historycznie w polskich odbiornikach AM – liczne modele Diora z epoki tak właśnie strojono (przykłady: Polonez, Juhas). W Twoim egzemplarzu potwierdzisz to, dostrajając filtry p.cz. do maksimum przy generatorze 465 kHz. (radiomuseum.org)

Aspekty etyczne i prawne

• Bezpieczeństwo: praca przy napięciach niebezpiecznych (anodowe >200 V). Stosuj transformator separacyjny i sondę HV. Odbiornik ma transformator sieciowy (nie „gorące chassis”), ale zachowaj pełną ostrożność. (radiomuseum.org)
• Użytkownik w USA: radio jest na 220 V/50 Hz – do uruchomienia w USA (120 V/60 Hz) potrzebny jest przetwornik/transformator podwyższający do ~230 V; różnica częstotliwości ma marginalny wpływ na część radiową, ale może wpływać na synchronizm gramofonu – rozważ napęd zasilany z autotransformatora 230 V/60 Hz lub zasilacz o stabilizowanej częstotliwości.

Praktyczne wskazówki

• Zanim włączysz:
  • Sprawdź uzwojenia transformatora i TG (omomierz).
  • Powoli podnoś napięcie z autotransformatora; monitoruj prąd i B+.
  • Podmień krytyczne kondensatory (sprzęgający do EBL21, zasilaczowe).
• Strojenie:
  • ZF: zestrojenie filtrów p.cz. na 465 kHz (generator + woltomierz AC na anodzie EBL21 lub na wyjściu m.cz.).
  • Skala: góra – trymerami, dół – rdzeniami cewek wejściowych.
• Gramofon GE‑56:
  • Wkładka krystaliczna UK‑3/UK‑8 zwykle zdegradowana – wymiana/regeneracja. (unitraklub.pl)

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Istnieją inne radia o nazwie „Preludium” (Tesla, Graetz, Philips „Prélude/Preludio”). Upewnij się, że chodzi o Diorę 6272 – inaczej schemat będzie inny. (radiomuseum.org)
• Wartości napięć w starych schematach odnoszą się do konkretnych przyrządów pomiarowych i mogą różnić się o ±10–20% w zależności od egzemplarza (co potwierdzają opisy serwisowe). (poszukaj.elektroda.pl)

Sugestie dalszych badań

• Pobierz schemat i instrukcję z Oldradio (sekcja „Inne materiały: Schemat/Instrukcja”) lub przez Radiomuseum (miniatura schematu → request). (oldradio.pl)
• Porównaj z pokrewnymi modelami (Mazur, Romans, Serenada) – te same bloki i wartości regulacyjne. (unitraklub.pl)
• Skorzystaj z wątków serwisowych (Elektroda) przy typowych objawach: buczenie, niski B+, brak ARW. (poszukaj.elektroda.pl)

Krótkie podsumowanie

• Najpewniej chodzi o Unitra DIORA Preludium 6272: 2×ECH21, EBL21, AZ1, EM4; ZF ~465 kHz; zasilacz transformatorowy; gramofon GE‑56. Schemat i instrukcję znajdziesz w Oldradio oraz Radiomuseum. Jeśli to inny „Preludium” – podaj producenta/model, dobiorę właściwy schemat i opis strojenia. (oldradio.pl)

Chcesz, żebym wypisał konkretne wartości elementów z oryginalnego rysunku (np. rezystory w ARW czy kondensator sprzęgający do EBL21) albo przygotował listę elementów do profilaktycznej wymiany dla bezpiecznego pierwszego uruchomienia?