Sipma Classic – podbierak działa, klapa nie – problem z hydrauliką, rozdzielacz, szybkozłącza

Pytanie

Mam problem z belarka sipma classic mianowicie problem jest taki że przy belowaniu działa podbierak a tylnia klapa nie i na odwrót dopiero po zmianie stron węży hydraulicznych działa jedno albo drugie co może być przyczyną

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Przyczyną niemal na pewno jest brak lub niesprawność zaworu selekcyjnego (rozdzielacza/przełącznika) na prasie albo niesprawna sekcja/ szybkozłącze hydrauliczne w ciągniku.
• Typowe źródła:
  • zablokowany lub uszkodzony zawór selektor (Sipma montuje ręczny, rzadziej elektrozawór),
  • zatarcie suwaka sekcji rozdzielacza w ciągniku (olej płynie tylko w jednym kierunku),
  • zapchane lub uszkodzone szybkozłącza / rozwarstwiony wąż (działają jak zawór zwrotny).

Szczegółowa analiza problemu

1. Budowa układu hydraulicznego Sipma Classic
   • Fabrycznie przewidziano JEDNĄ parę wyjść w ciągniku.
   • Na dyszlu prasy znajduje się 3-drogowy zawór selekcyjny (manualna dźwignia lub elektrozawór). Przełącza on strumień oleju:
   – pozycja A → siłownik podbieracza,
   – pozycja B → siłowniki tylnej klapy.
   • Jeśli zawór selektor jest pominięty, uszkodzony lub zablokowany, olej trafia tylko do jednego obwodu – wtedy, aby uruchomić drugi, trzeba przepiąć węże (dokładnie to, co Pan opisuje).

2. Typowe scenariusze awarii
   a) Brak wiedzy o selektorze
   – Po zakupie z rynku wtórnego operator nie wie o dźwigni; stoi ona w jednej pozycji → działa tylko podbieracz lub klapa.
   b) Mechaniczne uszkodzenie selektora
   – Zatarcie suwaka, pęknięty O-ring, zanieczyszczenia. Objaw: dźwignia chodzi ciężko lub „lata” bez oporu; brak przełączenia przepływu.
   c) Awaria po stronie ciągnika
   – Suwak rozdzielacza nie otwiera jednego kierunku (typowe w starszych Ursusach/MTZ-tach). Po zamianie węży funkcja „przeskakuje” na drugi obwód ⇒ wskazuje na winę ciągnika/szybkozłącza.
   d) Szybkozłącza lub przewody
   – Zablokowany grzybek szybkozłącza albo rozwarstwiony wąż działa jak zawór zwrotny; olej wraca, ale nie chce przepłynąć w drugą stronę.

3. Diagnostyka krok po kroku

   1. Obejrzyj dyszel prasy – zlokalizuj metalowy blok z dźwignią. Jeśli go nie ma, ktoś mógł go usunąć ⇒ należy zabudować nowy zawór 3/2 (koszt 250–400 zł).
   2. Jeśli dźwignia jest:
      • podłącz oba węże do jednej sekcji ciągnika,
      • ustaw selektor w pozycję A – uruchom ciągnik → sprawdź podbieracz,
      • bez przepinania węży ustaw pozycję B → sprawdź klapę.
      Wynik pozytywny = selektor sprawny, trzeba tylko z niego korzystać.
      Wynik negatywny = selektor zablokowany lub ciągnik nie daje ciśnienia w jednym kierunku.
   3. Wyklucz ciągnik / szybkozłącza
      • Zamień miejscami szybkozłącza na gnieździe ciągnika.
      • Podłącz prasę do innego ciągnika – jeśli objaw znika, winny jest rozdzielacz/szybkozłącza w pierwszym traktorze.
   4. Test ciśnienia manometrem (0–250 bar) w obu kierunkach sekcji ciągnika. Różnica > 20 % lub < 120 bar = uszkodzony rozdzielacz.
   5. Gdy podejrzewasz przewód – „przedmuchaj” go sprężonym powietrzem; brak przepływu w jedną stronę potwierdza rozwarstwienie.

4. Teoretyczne podstawy
   • Zawór selekcyjny to 3-drogowy zawór On/Off; przełącza linię ciśnieniową P pomiędzy dwoma odbiornikami, a powroty obu prowadzi wspólnie do T.
   • Zacięcie suwaka rozdzielacza w ciągniku skutkuje brakiem przepływu w jednym kierunku (olej nie może przejść z P do A lub z A do T).

5. Zastosowania praktyczne
   • Dla ciągników z jedną sekcją hydrauliki montaż selektora jest najtańszym sposobem na obsługę wielu funkcji prasy.
   • Przy ciągniku posiadającym dwie sekcje wygodniej podłączyć podbieracz i klapę osobno, eliminując selektor.

Aktualne informacje i trendy

• W nowych prasach (Sipma PS 1235, Z-587 NF) tradycyjne ręczne selektory zastępuje się elektrohydraulicznymi rozdzielaczami z przyciskami w kabinie; poprawia to ergonomię i bezpieczeństwo.
• Coraz częściej stosuje się szybkozłącza płaskie (ISO 16028) – mniej podatne na zanieczyszczenia niż starsze kulkowe ISO 7241-A/B.
• W ciągnikach produkowanych po 2018 r. sekcje hydrauliki steruje się proporcjonalnymi zaworami elektr., co zmniejsza ryzyko zacięć.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Objaw „działa tylko po zamianie węży” oznacza, że układ w jednym kierunku dostaje pełne ciśnienie, w drugim zaś ma „pusty przelot”. To klasyczny symptom zapchanego szybkozłącza lub zatartego suwaka.
• Wewnętrzne rozwarstwienie węża tworzy klapkę z gumy – olej płynie „do”, ale wracając przymyka ją i powrót jest zdławiony.

Aspekty etyczne i prawne

• Jakakolwiek ingerencja w układy hydrauliczne powinna być wykonywana przez osobę uprawnioną; wyciek oleju > 80 °C grozi poparzeniem strumieniowym.
• Modyfikacje maszyn rolniczych muszą być zgodne z Dyrektywą Maszynową 2006/42/WE i Rozporządzeniem Parlamentu i Rady (UE) 2019/1781 (bezpieczeństwo).
• Odzyskany olej hydrauliczny podlega przepisom o odpadach niebezpiecznych (Dz.U. 2021 poz. 779).

Praktyczne wskazówki

1. Jeśli selektor jest: oczyść go (płukanka + lekki udar gumowym młotkiem), nasmaruj suwak smarem Moly LGEP2, wymień O-ringi 14×2 mm NBR 90 Sh.
2. Jeśli nie ma selektora: zamontuj zawór 3/2 DN 6 – gwinty M18×1,5 odpowiadają oryginałowi Sipmy.
3. Wymień szybkozłącza na nowe ISO A/B lub płaskie; koszt ~40 zł/szt., oszczędza czas na diagnozowanie „niewidzialnych” przytkań.
4. Raz w roku filtracja: wymiana wkładu hydrauliki ciągnika + kontrola oleju (czystość NAS-6).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Możliwa rzadko spotykana usterka: zawór bezpieczeństwa na prasie (ustawiony na ~180 bar) trwale się otworzył. Objaw podobny, ale wtedy manometr na prasie pokaże brak ciśnienia w obu funkcjach.
• W balerach po przeróbkach właściciele czasami łączą powrót z ciśnieniem trójnikiem („było bliżej”) – układ wtedy nie przełącza się poprawnie.

Sugestie dalszych badań

• Pomiar spadku ciśnienia ∆p w funkcji wydatku Q na każdej sekcji rozdzielacza przy użyciu testera flow-meter (np. Webtec DHM4) – da pełny obraz stanu hydrauliki ciągnika.
• Analiza laboratoryjna oleju (ferrogram + ICS) ujawni mikronowe opiłki świadczące o zużyciu suwaka lub pompy.
• Porównanie skuteczności szybkozłączy ISO A/B vs płaskich w warunkach polowych.

Krótkie podsumowanie

Problemy z naprzemiennym działaniem podbieracza i klapy w Sipma Classic wynikają najczęściej z:

1. braku lub awarii zaworu selekcyjnego na prasie,
2. zatarcia sekcji rozdzielacza lub zapchanego szybkozłącza w ciągniku.
   Zacznij od lokalizacji/diagnostyki selektora na dyszlu, oczyść i przełącz go; wyklucz szybkozłącza, zmierz ciśnienie obu kierunków rozdzielacza. W większości przypadków poprawne użycie lub wymiana prostego zaworu 3/2 rozwiązuje problem bez konieczności przepinania węży.