Sofar falownik – alarm Gri dDFP, kontrolka alarmu, zabezpieczenie DFP, częstotliwość sieci

Pytanie

Na wświetlaczu falownika Sofar wświtla się napis Gri dDFP i świeci kontrolka alarmu.

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Komunikat „Gri dDFP” oznacza zadziałanie zabezpieczenia Dynamic Frequency Protection (DFP) – falownik wykrył, że częstotliwość sieci (lub jej szybkość zmian df/dt) przekroczyła dopuszczalne granice i dlatego odłączył się od sieci.
• Najczęstsze przyczyny: chwilowe wahania częstotliwości w publicznej sieci, niestabilne/luźne połączenia AC, zbyt restrykcyjnie ustawiony kod sieci (grid code) lub usterka pomiarowa falownika.
• Podstawowe działania: bezpieczny restart (AC → DC OFF, odczekanie ≥5 min, DC → AC ON), kontrola ustawień kraju, weryfikacja połączeń i pomiar częstotliwości.

Szczegółowa analiza problemu

1. Mechanizm zabezpieczenia DFP

Falowniki Sofar, zgodnie z normą EN 50549-1 oraz wymaganiami OSD, monitorują:
• f (częstotliwość absolutną) – typowe okno 47,5-52 Hz;
• df/dt (Rate of Change of Frequency) – zwykle granica 1–2,5 Hz/s.
Przekroczenie któregoś z progów wyzwala alarm „Grid DFP”, diodę ALARM i odłączenie przekaźnika sieciowego.

2. Możliwe źródła problemu

A. Zewnętrzne (sieć publiczna)
‒ chwilowe zrzuty/awarie w systemie KSE (np. duże odbiory, wyłączenia farm wiatrowych),
‒ słaba linia napowietrzna na obszarach wiejskich.

B. Wewnętrzne (instalacja odbiorcy)
‒ luźny przewód PEN, zbyt mały przekrój kabli AC,
‒ potężne odbiorniki o dużym prądzie rozruchowym (pompa ciepła, sprężarka),
‒ zakłócenia EMC lub harmoniczne powodujące błędny pomiar f.

C. Konfiguracyjne / sprzętowe falownika
‒ niepoprawnie wybrany „Country Setting” (np. DE lub IT zamiast PL),
‒ stary firmware (Sofar opublikował aktualizacje 01-2024 poprawiające algorytm df/dt),
‒ usterka toru pomiarowego napięcia (rzadko).

3. Procedura diagnostyczna krok po kroku

1. Zapisz dokładny czas i wszystkie komunikaty (Log → Fault Records).
2. Zgodnie z instrukcją:
   a) Wyłącz wyłącznik AC falownika.
   b) Wyłącz rozłącznik DC (lub wyłącznik dachowy).
   c) Odczekaj ≥5 min (kondensatory rozładują się, fault zostanie skasowany).
   d) Załącz DC, następnie AC.
3. Jeżeli błąd znika – monitoruj; jeśli powraca:
   • zmierz f sieci precyzyjnym multimetrem True RMS (pomiar ciągły 5-10 min),
   • sprawdź śruby na zaciskach AC falownika, ogranicznika przepięć, wyłączników B/C,
   • potwierdź w menu „Grid Code” = PL/EN50549, parametry f_hi, f_lo, df/dt.
4. Przy uporczywym alarmie podłącz rejestrator jakości energii (klasa A-S) i zostaw na 24 h – Raport z PQ posłuży w zgłoszeniu do OSD lub serwisu Sofar.
5. Jeśli log wskazuje na pojedyncze piki df/dt, rozważ:
   • dociśnięcie śrub, wymianę przewodów na ≥4 mm² (1-faz) / ≥6 mm² (3-faz),
   • separację przewodów PV od kabli zasilających dużych odbiorników,
   • aktualizację firmware (USB lub WiFi; wersja ≥V2.80).
6. Po wykluczeniu instalacji – zgłoś „jakość zasilania – f, RoCoF” do OSD.

4. Parametry referencyjne (Polska, 2024)

• f_nom = 50 Hz; f_min = 47,5 Hz (10 s), f_max = 52 Hz (10 s).
• df/dt ride-through ≥1 Hz/s (OSD Tauron, Energa), alarm >2 Hz/s.
• Czas re-connect ≥180 s po powrocie parametrów do zakresu.

Aktualne informacje i trendy

• Operatorzy w UE wdrażają bardziej liberalne profile RoCoF (3 Hz/s) – planowane w nowelizacji EN 50549-1:2024.
• Sofar wypuścił w 02-2024 firmware uwzględniający „extended df/dt ride-through” – pozwala ograniczyć przypadkowe tripy w słabych sieciach.
• Rosnące nasycenie PV powoduje lokalne skoki f; OSD instalują urządzenia regulacji VAR i BESS, aby stabilizować sieć.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Falownik mierzy f metodą cyfrowej detekcji zerowej; duży spadek napięcia w przewodzie może generować „szum fazy” i fałszywy df/dt.
• Luźny PEN potrafi zmieniać kształt sinusoidy → błędna ocena częstotliwości.
• Analogiczny alarm: „Grid ROCOF” w urządzeniach Sungrow, „FREQ-HI/LO” w GoodWe.

Aspekty etyczne i prawne

• Zmiana progów ochrony bez zgody OSD narusza §7 rozporządzenia MPEiR z 29-03-2019 i może skutkować cofnięciem Warunków Przyłączenia.
• Prace w rozdzielnicach AC wymagają uprawnień SEP E do 1 kV.
• Nie wolno blokować zabezpieczeń – bezpieczeństwo użytkownika i sieci ma priorytet.

Praktyczne wskazówki

1. Zaplanuj wizję lokalną raz w roku: dokręcenie zacisków, test RCD, pomiar impedancji pętli Zs.
2. W aplikacji Sofar View ustaw alarm push/SMS – szybciej wychwycisz niestabilności.
3. Przy częstych tripach rozważ montaż analizatora PQ klasy S (np. PQ-Box 50).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Jeśli w logu pojawiają się równocześnie kody „Relay-Fail” – możliwa usterka stycznika sieciowego (wymaga serwisu).
• Nieprawidłowe uziemienie MPPT (TT, IT) może również indukować fałszywe błędy częstotliwości.
• W sieciach z generacją indukcyjną (elektrowniami wodnymi) obserwuje się ponadnormatywne df/dt przy awarii linii.

Sugestie dalszych badań

• Analiza 30-dniowa RoCoF w Państwa punkcie poboru (rejestrator klasy A) – raport do OSD.
• Test firmware „RoCoF-Ext” Sofar (beta) – wymaga pliku *.bin od supportu.
• Studium wpływu dużych odbiorników nie­linearnych (THD > 5 %) na pomiar f.

Krótkie podsumowanie

Komunikat „Gri dDFP” to zabezpieczenie częstotliwościowe; najczęściej nie świadczy o uszkodzeniu falownika, lecz o krótkotrwałym przekroczeniu parametrów sieci lub problemach z instalacją AC. Wykonaj bezpieczny restart, sprawdź ustawienia kraju, dokręć zaciski i pomierz częstotliwość. Jeżeli alarm się powtarza – zarejestruj parametry sieci, zaktualizuj firmware i/lub zgłoś sprawę serwisowi Sofar albo OSD. Dzięki systematycznej diagnostyce przywrócisz stabilną pracę instalacji i zachowasz zgodność z obowiązującymi normami.