ciemny wyswietlacz w sony cmt-eh25
Kluczowe kroki:
Budowa i wymagania VFD
• Filament (F1-F2) – cieńkie druty żarzenia: napięcie 3-5 V AC (niska impedancja, zwykle z odczepu głównego transformatora).
• Siatki/anody – ujemne napięcie stałe wzgl. filamentu: typowo ‑25…-35 V DC (generowane małą przetwornicą „step-up”).
• Sterowanie znakami realizuje układ mikrokontroler + driver VFD (np. µPD16314).
Typowe scenariusze awarii
a) Brak żarzenia – wyświetlacz całkowicie ciemny, żadnej reakcji nawet w ciemnym pomieszczeniu.
• Rezystor bezpiecznikowy (np. 3,9 Ω/1 W) przerwany.
• Zimny lut transformatora lub pęknięta ścieżka AC F1-F2.
b) Filament świeci, znaków brak – żarzące niteczki widać w ciemności.
• Nie generuje się ‑VFL: uszkodzone kondensatory (1-47 µF/50 V), tranzystor kluczujący Q90x, dioda szybka lub Zener, rzadziej sam driver.
c) Wyświetlacz słabnie stopniowo – ESR kondensatorów rośnie latami; napięcie spada do ‑10…-15 V ⇒ obraz zanika.
Procedura pomiarowa (po zdjęciu obudowy, urządzenie pod napięciem, OSTROŻNIE!)
• Multimetr AC: pomiar między pinami F1-F2 na taśmie – oczekuj ~4 V RMS.
• Multimetr DC: sonda czarna na masę chassis, czerwona na punkt ‑VFL – powinno być ‑25…-35 V.
• Jeśli brak – sprawdź:
– C910, C912 (elektrolity, ESR < 1 Ω),
– Q903/Q904 (tranzystory kluczujące, często 2SA1015/2SC1815),
– R907 (rezystor bezp.), D906 (dioda szybka), D908 (Zener 33 V).
Naprawa
• Wymień profilaktycznie wszystkie elektrolity ≤50 V w przetwornicy.
• Wylutuj i sprawdź rezystor/bezpiecznik; zamiennik o identycznej rezystancji, mocy i charakterystyce „fusible”.
• Popraw luty transformatora i gniazda taśmy wyświetlacza.
• Przy braku żarzenia – sprawdź ciągłość filamentu omomierzem (kilka Ω). Przerwa = wyświetlacz nieopłacalny do wymiany.
Kontrola programowa
• Funkcja DIMMER (jeśli została aktywowana) potrafi całkowicie wygasić VFD – przywróć domyślne ustawienia lub wykonaj „factory reset” wg instrukcji.
Teoretyczne podstawy
Napięcie anodowe w VFD określa jasność wg przybliżenia:
\[ I_a \propto (V_a - V_k)^{3/2} \]
spadek z ‑30 V do ‑15 V ogranicza prąd anody do ok. 35 % i powoduje widoczne ściemnienie.
• Serwisy notują dziś najwięcej usterek VFD związanych z wysychaniem kondensatorów – efekt przyspiesza podwyższona temperatura pracy kondensatorów produkowanych w latach 2000-2010.
• Ze względu na braki oryginalnych paneli Sony, praktykuje się regenerację zasilacza lub adaptację wyświetlaczy z demontażu.
• Mikro-wieże od 2015 r. przechodzą na OLED/LCD; VFD powoli staje się elementem trudnym w zakupie, co zwiększa opłacalność naprawy zasilacza zamiast wymiany całego modułu.
• Test „latarką”: przy oświetleniu pod ostrym kątem zobaczysz segmenty, jeśli tylko podświetlenie jest nieczynne (dotyczy LCD); dla VFD nie zobaczysz nic – to szybka diagnostyka rodzaju wyświetlacza.
• Analogia: VFD działa jak miniaturowa lampa elektronowa – żarnik → emisja elektronów, siatki/anody → przyciąganie; brak jednego z napięć = brak świecenia.
• Praca na otwartym urządzeniu naraża na porażenie 230 V AC oraz napięciem sieciowym po stronie pierwotnej transformatora.
• Zachowaj 30 min rozładowania kondensatorów po odłączeniu; duży filtr sieciowy >300 V może pozostać naładowany.
• Samodzielna ingerencja w urządzenie pozbawia prawa do ewentualnej gwarancji; w UE obowiązują przepisy LVD (Low Voltage Directive) – naprawiający bierze pełną odpowiedzialność za bezpieczeństwo.
• Gdy na wewnętrznej stronie szkła VFD widać biały osad – lampa straciła próżnię; jedynym rozwiązaniem jest wymiana całego panelu.
• Jeżeli po naprawie zasilacza wyświetlacz nadal świeci bardzo słabo, luminofor może być zużyty – naturalne po ~20 000 h pracy; objaw niestandardowy w sprzęcie domowym.
• Pobierz „Sony CMT-EH25 Service Manual” – dostępny na elektrotanya.com i innych repozytoriach.
• Zapoznaj się z literaturą na temat analizy ESR (np. „Appnote AN-132 – Measuring ESR in-circuit”).
• Sprawdź fora Audio-Karma i Elektroda – wiele fotorelacji z napraw CMT-EH15/25 pozwala zlokalizować elementy bez schematu.
Ciemny wyświetlacz w Sony CMT-EH25 to prawie zawsze problem sekcji zasilania VFD, a nie samego procesora. Sprawdź najpierw ustawienia jasności i wykonaj reset. Jeżeli wieża gra – zmierz napięcie żarnika (~4 V AC) i ‑VFL (~-30 V DC). Brak któregokolwiek najczęściej spowodowany jest wyschniętymi kondensatorami lub przepalonym rezystorem bezpiecznikowym; ich wymiana i poprawa lutów zwykle w pełni przywraca czytelność wyświetlacza.