szczotki do piła CMI-TKS-1600
Kluczowe punkty
• Wymiar przekroju (6 × 10 mm) musi być identyczny, długość może być dłuższa od zużytej.
• Po wymianie dotrzyj szczotki – 5-10 min pracy „na pusto”.
• Objawy zużycia: iskrzenie, spadek mocy, trudny rozruch.
Budowa i rola szczotek
Silnik pilarki jest komutatorowym silnikiem uniwersalnym. Szczotki węglowe:
– przewodzą prąd do wirnika;
– odpowiadają za komutację;
– utrzymują stały docisk do komutatora dzięki sprężynie.
Dobór zamiennika – procedura in-situ
a) Odłącz pilarkę od sieci i zdemontuj pokrywy szczotkotrzymaczy.
b) Zmierz szerokość (6 mm) i grubość (10 mm) bloczka suwmiarką (tolerancja −0,1 mm/+0).
c) Sprawdź: długość przewodu, typ konektora, obecność auto-stopu.
d) Jeśli znajdziesz tylko szczotki 6×10 o dł. 16-18 mm – skrócenie papierem P400-P600 jest dopuszczalne.
Materiał i klasa szczotek
– Typowy grafit‐miedź o rezystywności 25-40 µΩ m;
– Dla amatorskich elektronarzędzi zwykle klasa EG-14 lub jej odpowiednik.
Wymiana i docieranie
– Po oczyszczeniu komutatora (sprężone powietrze / benzyna ekstrakcyjna) zamontuj nowe szczotki.
– Rozruch bez obciążenia 5-10 min; iskry powinny wyraźnie zmaleć.
– Po 1 h pracy pod obciążeniem warto skontrolować długość i kolor komutatora.
Typowe problemy po wymianie
– Nadmierne iskrzenie: zbyt luźna szczotka, uszkodzony wirnik lub zaolejenie komutatora.
– Brak mocy: zła sprężyna albo szczotka „klinująca się” w prowadnicy.
• Dane online (Elektroda, Allegro 2024-03) potwierdzają wymiary 6×10×15 mm.
• Obserwuje się przechodzenie producentów na silniki bezszczotkowe (BLDC) – brak takiej wersji CMI-TKS-1600.
• Rynek części zamiennych: dostępne uniwersalne zestawy 10-20 par, ale znacznie różnią się twardością – warto wybierać szczotki opisane „do elektronarzędzi 230 V, 500-2000 W”.
• Analogia: szczotka pełni w silniku rolę „ślizgającego się styku”, podobnie jak szczotka w alternatorze samochodowym, ale pracuje przy wyższej gęstości prądu i temperaturze.
• Wzór na gęstość prądu w styku:
\[
J = \frac{I}{A}
\]
gdzie \(A = 6\,\text{mm} \times 10\,\text{mm} = 60\,\text{mm}^2\). Dla 1600 W przy 230 V prąd wynosi ~7 A, co daje ok. 1,2 A / cm² – wartość typowa dla szczotek grafitowych.
• Demontaż w okresie gwarancyjnym może ją unieważnić – sprawdź warunki OBI.
• Zużyte szczotki i pył węglowy klasyfikują się jako odpady elektryczne – oddaj w PSZOK-u.
• Zachowaj zgodność z PN-EN 62841 (bezpieczeństwo elektronarzędzi).
• Sklepy: OBI (serwis), Allegro („szczotki 6x10x15 CMI”), lokalne serwisy narzędziowe.
• Przed montażem sprawdź luz osiowy wirnika – nadmierny >0,5 mm może zniszczyć nowe szczotki.
• Przy braku identycznych wymiarów dopasuj większe, nigdy mniejsze. Szlifuj na płaskiej powierzchni, prowadząc szczotkę równolegle do papieru.
• Niektóre serie TKS-1600 produkowane dla rynków DE/AT miały szczotki 6,3×10×16 mm – zawsze weryfikuj pomiarem.
• Jeśli po wymianie szczotek silnik dalej iskrzy, wirnik mógł zostać uszkodzony (przebicie, listwa).
• Ocena stanu komutatora: pomiar ekscentryczności (<0,03 mm) i rezystancji między lamelkami.
• Modernizacja: test konwersji na silnik indukcyjny lub BLDC o podobnej mocy – obniżenie hałasu i brak szczotek.
• Literatura:
– M. Ensminger „Carbon Brush Handbook”, Schunk Carbon, 2022.
– PN-EN 60317-0-1: przewody nawojowe; przydatna przy diagnozie stojana.
Szczotki do CMI-TKS-1600 to standard 6 × 10 × 15 mm. Wymień obie, oczyść komutator i dotrzyj silnik bez obciążenia. Zmierz stare szczotki, bo w pojedynczych partiach spotykano o 0,3 mm szersze. Poprawna wymiana eliminuje iskrzenie i przywraca pełną moc pilarki.
