Televes DAT BOSS Mix – przeróbka anteny na polaryzację pionową, obrót o 90°, odbiór MUX-8

Pytanie

Jak dokonać przeróbki anteny televes datbos mix na polaryzację pionową

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• W antenie Televes DAT BOSS Mix zmiana polaryzacji z poziomej (H) na pionową (V) polega wyłącznie na mechanicznym obróceniu całej anteny w uchwycie masztowym o 90 °.
• Nie wymaga się żadnych przeróbek elektrycznych ani ingerencji w układ BOSS-Tech.
• Po obróceniu dokręć cybant, skontroluj pion i ponownie skieruj antenę na nadajnik, a następnie sprawdź jakość sygnału.

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

Szczegółowa analiza problemu

1. Konstrukcja anteny

   • DAT BOSS Mix to antena typu combo (VHF + UHF) z układem Yagi-Uda; wszystkie elementy czynne i bierne są zamocowane do centralnego boomu.
   • Uchwyt masztowy (cybant) jest przesuwny i zaprojektowany tak, aby umożliwić obrót całej anteny o 90 ° bez zdejmowania jej z masztu.

2. Krok-po-kroku

   1. Odłącz odbiornik, wyłącz zasilacz BOSS-Tech dla bezpieczeństwa.
   2. Na dachu/maszcie poluzuj dwie nakrętki cybantu (zwykle klucz 10 mm lub 13 mm).
   3. Obróć antenę tak, aby boom przyjął pozycję pionową – direktory i reflektor staną się elementami „stojącymi”.
   4. Użyj poziomicy, aby boom był możliwie dokładnie pionowy; zredukujesz wówczas skrośne tłumienie.
   5. Dokręć cybant, sprawdzając przy tym, czy kabel koncentryczny nie jest skręcony lub naprężony.
   6. Podłącz zasilacz BOSS-Tech, przeprowadź ponowne wyszukiwanie kanałów i porównaj poziom/jakość sygnału.

3. Teoretyczne podstawy

   • Skuteczna antena odbiera maksimum energii, gdy płaszczyzna jej dipola jest równoległa do płaszczyzny polaryzacji fali elektromagnetycznej.
   • Obrót całej struktury Yagi o 90 ° powoduje, że wektor pola elektrycznego sygnału (E-field) „przecina” dipol wzdłuż, a nie w poprzek – antena staje się więc czuła na sygnał pionowy.
   • Współczynnik tłumienia polaryzacji skrośnej DAT BOSS Mix przekracza 20 dB, dlatego niezalecane jest odbieranie jednocześnie mux-ów H i V jedną anteną.

4. Praktyczne zastosowania

   • W Polsce pionową polaryzację wykorzystuje głównie MUX-8 (VHF 174-230 MHz) i lokalne nadajniki DVB-T2, rzadziej stacje DVB-T w paśmie UHF.
   • Antena po obrocie będzie odbierać pionowy MUX-8 znacznie lepiej, lecz może osłabić poziome MUX-y 1/2/3/4.

Aktualne informacje i trendy

• Coraz więcej nadajników przechodzi na DVB-T2/HEVC, część operatorów rozważa zmianę polaryzacji MUX-8 z pionowej na poziomą, aby uprościć instalacje domowe (informacja KRRiT, 2024).
• Na rynku pojawiły się anteny hybrydowe z przełączalną polaryzacją (np. Televes V+ Mix 149011) oraz wzmacniacze z separatorem V/H, co jest alternatywą dla obracania całej anteny.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• System BOSS-Tech automatycznie dopasowuje wzmocnienie (12-27 dB); obrót anteny nie wpływa na jego pracę.
• Dla instalacji zbiorczych (SMATV/ITA) dopuszcza się montaż drugiej anteny pionowej i sumowanie jej ze źródłem poziomym przez zwrotnicę z filtrami pasmowymi.
• Analogicznie do polaryzacji w radiokomunikacji, tłumienie sygnału o polaryzacji ortogonalnej można oszacować wzorem:
  \[ L{cross} = 20 \log{10} \bigl| \sin(\theta) \bigr| \]
  gdzie θ = 90 ° w idealnych warunkach → L ≈ −∞ dB; w praktyce L ≈ 20–25 dB.

Aspekty etyczne i prawne

• Prace na wysokości podlegają przepisom BHP (Rozp. MPiPS z 2011 r. §105-108).
• Instalacja anteny w pobliżu linii energetycznych wymaga zachowania bezpiecznej odległości min. 3 m (PN-EN 50436).
• Nie wolno samodzielnie przerabiać urządzeń z certyfikatem CE w sposób, który mógłby zmienić ich parametry emisyjne – obrót anteny jest dozwolony, ingerencja w układ wzmacniacza już nie.

Praktyczne wskazówki

• Jeśli potrzebujesz jednocześnie pol. H i V, zastosuj dwie anteny + zwrotnicę VHF/UHF lub V/H.
• Przed obróceniem zanotuj poziomy sygnału – łatwiej ocenisz efekty.
• Stosuj kabel klasy A++ (ekranowanie >105 dB) oraz złącza kompresyjne F, aby wyeliminować przydźwięki LTE/5G.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Obrót anteny pogarsza aerodynamikę – przy silnym wietrze boom pionowy działa jak żagiel; rozważ dodatkowy uchwyt dystansowy.
• W budynkach wielorodzinnych zmiana polaryzacji jednej anteny może zakłócić równowagę systemu multiswitchowego; należy skonsultować to z administratorem.

Sugestie dalszych badań

• Monitoruj komunikaty KRRiT/RFM o ewentualnym przełączeniu polaryzacji MUX-8.
• Sprawdź nowatorskie anteny z adaptacyjną polaryzacją (patent Televes 2023) – mogą stać się standardem w DVB-T3.
• Zapoznaj się z raportem ETSI TR 103 585 dot. wpływu 5G NR na instalacje DVB-T2.

Krótkie podsumowanie

Zmiana polaryzacji DAT BOSS Mix to prosta czynność: poluzuj cybant, obróć antenę o 90 °, dokręć i ponownie skieruj na nadajnik. Operacja nie wymaga modyfikacji elektrycznej i w pełni zachowuje funkcjonalność systemu BOSS-Tech. Pamiętaj, że w polaryzacji pionowej osłabisz odbiór multipleksów poziomych – w razie potrzeby rozważ instalację dwóch anten lub model z podwójną polaryzacją.