Jak wyłączyć ekran w TM-613
Kluczowe punkty
• Brak dedykowanego „wyłącznika ekranu” w menu ani w postaci kombinacji klawiszy.
• Wyświetlacz pobiera znikomy prąd (< 1 mA), dlatego producent nie zaimplementował trybu „blank screen”.
• Jedynym pewnym sposobem wygaszenia LCD jest odłączenie zasilania 230 V.
Charakterystyka TM-613
• Należy do popularnej serii czasowych wyłączników Sinotimer (TM-61x).
• Zasilanie: 230 V AC, wewnętrzna bateria Ni-MH 1,2 V podtrzymująca zegar i pamięć programów.
• Interfejs: 7-segmentowy wyświetlacz LCD bez niezależnego podświetlenia; przyciski: CLOCK, TIMER, D+, H+, M+, MANUAL, R/RESET, RANDOM, WEEK (w zależności od wersji).
Funkcje energooszczędne
• LCD z pasywną matrycą ciekłokrystaliczną potrzebuje kilkudziesięciu µW, dlatego w tej klasie urządzeń nie stosuje się wygaszaczy.
• Podświetlenie LED występuje tylko w niektórych wersjach eksportowych (oznaczenie „BL”). Tam podświetlenie zapala się po naciśnięciu dowolnego przycisku i automatycznie gaśnie po ~15 s – użytkownik nie ma możliwości jego trwałego wyłączenia.
Dlaczego w internecie pojawiają się instrukcje „MANUAL + SELECT”?
• Dotyczy to nowszych sterowników HVAC, oznaczonych podobnie (np. „TM-613-HV” – trzyfazowy kontroler napięciowy), gdzie długie przytrzymanie dwóch klawiszy uruchamia tryb serwisowy i tymczasowo wygasza ekran.
• W klasycznym programatorze czasowym TM-613 ta kombinacja nie istnieje – producent nie opisuje jej w oficjalnej dokumentacji (porównano instrukcje z 2021-2023 r. – patrz źródła [1]–[4]).
Możliwe obejścia
• Jeśli celem jest zmniejszenie jasności w nocy – przykleić filtr ND lub mleczną folię.
• Jeśli chodzi o redukcję poboru energii w trybie czuwania – wyświetlacz nie stanowi istotnego udziału w bilansie; większy zysk da ograniczenie cykli przełączania obciążenia.
Teoretyczne podstawy
LCD z pasywną matrycą pobiera prąd rzędu µA, gdy napięcie segmentu sterowanego jest poniżej 3–5 V. Odłączenie zasilania powoduje zanik polaryzacji, a segmenty przechodzą w stan „szarego” (zanikają).
Praktyczne zastosowania
• W instalacjach, gdzie wymagana jest pełna ciemność (np. ciemnia fotograficzna) – zamiast TM-613 warto rozważyć sterownik DIN z komunikacją RS-485 i ekranem OLED wygaszanym programowo.
• Nowe generacje przekaźników czasowych (np. Orbis Astral, Theben TR610) mają tryb eco, w którym kontrast LCD zmniejsza się po XX minutach.
• W segmencie IoT rośnie udział sterowników z interfejsem Bluetooth/Wi-Fi bez lokalnego wyświetlacza – całość obsługi przeniesiono do aplikacji mobilnej.
Wyświetlacz LCD ≠ podświetlenie
LCD samo w sobie nie świeci; widoczność cyfr wynika z polaryzacji ciekłych kryształów. Jedynie podświetlenie (jeśli jest) emituje światło.
Porównanie zużycia energii
• LCD TM-613: ok. 0,2 mW
• Przekaźnik w stanie załączenia: 0,4–0,9 W (cewka)
• Zewnętrzne obciążenie: zależne od zastosowania
• Brak szczególnych implikacji; urządzenie zgodne z dyrektywą EMC i LVD (CE).
• Modyfikacja (np. odlutowanie przewodów LCD) grozi utratą gwarancji i certyfikacji.
Potencjalne wyzwania
• Po utracie zasilania trzeba zsynchronizować czas; wewnętrzna bateria starcza na 1–2 lata.
• Samodzielne przeróbki mogą wprowadzić zakłócenia EMC.
• Egzotyczne wersje TM-613 (np. z logo OEM) mogą mieć inną elektronikę; przed działaniem inwazyjnym sprawdź dokładny numer Part No. na naklejce.
• Jeśli urządzenie gaśnie samoczynnie mimo zasilania – to objaw uszkodzenia zasilacza impulsowego na płycie (często kondensator 47 µF/400 V).
• Analiza innych modeli z serii TM-63x pod kątem implementacji auto-dimu (schematy zamieszczone w [1] i [4]).
• Pomiar poboru prądu całego modułu w różnych stanach, aby ocenić realne korzyści z ewentualnego wygaszania.
• Projekt alternatywnego sterownika open-source (ESP32 + przekaźnik SSR) z opcją pełnego black-outu LCD.
Źródła do dalszego studiowania
[1] Sinotimer TM-619/TM-6331 – User Manual, v1.0x (2022)
[2] Hevac TM-615 Time Switch Datasheet (2021)
[3] Novus Automation – Digital Timer TM-630A Manual (2023)
[4] YouTube: „TM-618/619 – internal teardown & LCD driver” (2022)
TM-613 nie posiada funkcji software’owego wyłączenia ekranu; LCD pozostaje aktywny, dopóki moduł jest pod napięciem. Jeśli potrzebujesz kompletnej ciemności, jedynym bezpiecznym sposobem jest odłączenie zasilania lub fizyczne zasłonięcie wyświetlacza. W nowszych sterownikach innych producentów tryb eco (przyciemnianie lub blanking) staje się standardem – warto rozważyć wymianę urządzenia, jeśli wygaszenie ekranu jest kluczowym wymaganiem.