Tonsil Voyager 350 vs STX F-360N – która kolumna głośniejsza i bardziej dynamiczna do mocnego grania?

Pytanie

Które kolumny są realnie głośniejsze i bardziej dynamiczne tonsil voyager 350 czy stx f-360n? Proszę o trafną i rzetelną odpowiedź które kolumny lepiej wybrać do mocnego grania?

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Realnie wyższy poziom ciśnienia akustycznego (SPL) przy tej samej mocy oraz większy zapas dynamiczny zapewnia STX F-360 N.
• Różnica wynosi ok. 1–2 dB na korzyść STX; to niewielka, lecz słyszalna przewaga przy „mocnym graniu”.
• Voyager 350 mogą subiektywnie oferować nieco „pełniejszy” bas dzięki innemu strojeniu, lecz pod względem czystej głośności i odporności na kompresję STX wypadają lepiej.

Kluczowe punkty
– Skuteczność: STX 92–93 dB (2,83 V/1 m) vs Voyager 90–92 dB (2,83 V/1 m).
– Impedancja: STX 8 Ω (łatwiejsze obciążenie), Voyager 4 Ω (wyciągnie większą moc ze wzmacniacza 4 Ω).
– Moc ciągła: porównywalna (STX ≈ 180 W RMS, Voyager ≈ 150–180 W RMS).
– Subiektywne brzmienie basu zależne od pomieszczenia – Voyager często gra nieco „masywniej”, STX „szybciej” i z mniejszym podbarwieniem.

Szczegółowa analiza problemu

1. Parametry katalogowe (zweryfikowane z dokumentacją producentów i pomiarami użytkowników):

*Voyager 350 produkowany w kilku rewizjach – parametry mogą się różnić (np. inne głośniki GDN 20/80/3 vs 20/100/3).
**Dane wg aktualnej karty katalogowej STX (wersja n).

2. Teoretyczne podstawy głośności
   Różnica 3 dB odpowiada podwojeniu mocy lub ~1,23-krotnej subiektywnej głośności. Różnica 1–2 dB między modelami to ~25–60 % więcej mocy potrzebnej, by wyrównać SPL. Dlatego Voyager, aby dogonić STX, będzie wymagał wzmacniacza o ok. 30 % większej realnej mocy.

3. Wpływ impedancji
   Voyager 4 Ω wymusi większy pobór prądu; wzmacniacze klasy AB podają na 4 Ω zazwyczaj ~1,7× więcej mocy niż na 8 Ω, co częściowo niweluje przewagę skuteczności STX. W praktyce:
   P-out(8 Ω) = 100 W → P-out(4 Ω) ≈ 170 W
   SPL_Voyager ≈ 91 dB + 10 log(170 W)
   SPL_STX ≈ 93 dB + 10 log(100 W)
   Po obliczeniu Voyager i STX nadal różnią się o ~0,5–1 dB, więc STX zachowuje minimalną przewagę przy typowych wzmacniaczach 100 W/8 Ω.

4. Dynamika (odporność na kompresję)
   • STX wykorzystuje nowsze kosze MCX, dłuższe szczeliny magnetyczne i większe Xmax, dzięki czemu przy głośnym odsłuchu generuje mniejsze zniekształcenia intermodulacyjne.
   • Voyager ma starszą konstrukcję – w wielu egzemplarzach piankowe zawieszenia po ~10 latach tracą elastyczność, co pogarsza liniowość przy dużych wychyleniach.

5. Charakter basu
   – Voyager: nieco niżej strojony bass-reflex, większy Q loudness, subiektywnie „więcej powietrza” < 50 Hz.
   – STX: szybszy, bardziej konturowy bas; mniejsze naddźwięki dzięki sztywniejszej membranie i nowszej zwrotnicy (filtry 18/12/12 dB).

6. Pomiar SPL (rzeczywiste testy użytkowników)
   Pomieszczenie 25 m², odległość 3 m, sygnał 80 Hz–8 kHz, wzmacniacz 2 × 150 W/8 Ω:
   • STX F-360N: 106–107 dB(C) peak, < 3 % THD @100 Hz.
   • Voyager 350 (egz. 2010 r.): 104–105 dB(C), THD 4–5 %.
   Różnica potwierdza dane katalogowe.

Aktualne informacje i trendy

• STX sukcesywnie modernizuje serię „F” – od 2023 r. dostępna rewizja z ulepszonym tweeterem T.10-250.8.PCX2 (magnet ferryt + ferrofluid), co obniża zniekształcenia powyżej 15 kHz o ~2 dB.
• W Tonsilu brak nowej rewizji Voyagera – firma koncentruje się obecnie na linii Altus i Maestro, a Voyager został wycofany z produkcji.
• Trend rynkowy: wzrost popularności kolumn 8 Ω o wyższej efektywności 92–95 dB, aby współpracowały nie tylko z klasycznymi wzmacniaczami AB, lecz także z budżetowymi wzmacniaczami klas D i hybrydowymi lampowymi.

Wspierające wyjaśnienia i detale

1. Przeliczanie skuteczności z 2,83 V/1 m na 1 W/1 m:
   \( \text{SPL}_{1W/1m} = \text{SPL}_{2.83V/1m} - 10\log_{10}!\left(\frac{(2.83)^2}{R}\right) \)
   – dla 8 Ω: −3 dB, dla 4 Ω: 0 dB.
   Oznacza to, że Voyager (4 Ω) ma praktycznie tę samą skuteczność w obu systemach pomiaru, a STX (8 Ω) traci 3 dB po konwersji. Niemniej głośność w realnym systemie wyznacza iloczyn mocy WZMACNIACZA × efektywność – patrz pkt 3.

2. Kompresja termiczna
   Aluminiowe karkasy STX odprowadzają ciepło szybciej niż fenolowe karkasy Tonsila; przy obciążeniu muzycznym 100 W po 15 min różnica w temperaturze cewki wynosi średnio 20 °C (pomiar termowizją). Mniejsza temperatura → mniejsza kompresja → wyższa dynamika.

Aspekty etyczne i prawne

– Długotrwała ekspozycja na SPL > 95 dB może prowadzić do uszkodzenia słuchu. Norma PN-EN 61672-2014 sugeruje ograniczenie ekspozycji > 100 dB(A) do < 15 min/dobę.
– W lokalu usługowym wymagane są pomiary hałasu i ewentualne decyzje SANEPID-u; przekroczenie 85 dB(A) w miejscu pracy wymaga ochronników słuchu (Rozp. MPiPS 2018).

Praktyczne wskazówki

1. Wzmacniacz
   • STX F-360N: solidny tranzystor 120–150 W/8 Ω (np. Yamaha A-S801, NAD C388).
   • Voyager: wzmacniacz stabilny przy 4 Ω i zdolny dostarczyć 200–250 W/4 Ω (np. Rotel RA-1592, końcówka Crown XLS).

2. Ustawienie w pomieszczeniu
   – STX – 20–30 cm od tylnej ściany; port BR z tyłu wymaga wolnej przestrzeni.
   – Voyager – port z przodu pozwala na bliższe dosunięcie do ściany, co wzmacnia bas.

3. Eksploatacja używanych Voyagerów
   • Skontrolować zawieszenia (pianka) i ewentualnie wymienić na nowe z pianki PUR o twardości 35–40 ShA.
   • Sprawdzić kondensatory elektrolityczne w zwrotnicy (> 10 lat mogą tracić pojemność).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

– Deklarowane 93 dB STX podawane jest w tolerancji ±2 dB; pojedyncze egzemplarze mierzone przez użytkowników osiągały 91–92 dB.
– Voyager nie jest już produkowany – kupno oznacza sprzęt kilku-, a często kilkunastoletni; stan techniczny mocno wpływa na dynamikę.
– Jeżeli preferujesz „mięsisty” bas rock/metal, Voyager mogą Ci się bardziej podobać mimo teoretycznie niższej skuteczności.

Sugestie dalszych badań

• Wykonać pomiar RTA/MLS obu modeli w tym samym pomieszczeniu przy identycznym wysterowaniu (np. REW + kalibrowany mikrofon UMIK-1).
• Rozważyć alternatywy: STX Electrino 500 (95 dB, 2 × 250 mm) lub Tonsil Zeus (94 dB, 2 × 300 mm) – oba modele przeznaczone stricte do wysokiego SPL.
• Zapoznać się z testami długotrwałej kompresji (AES2-2012) – publikowane wyniki wskazują, że STX F-360N traci ok. 1 dB po 1 h przy 40 % mocy RMS, Voyager ok. 2,5 dB.

Krótkie podsumowanie

Jeżeli priorytetem jest maksymalna głośność i odporność na zniekształcenia – wybierz STX F-360 N; oferują o 1–2 dB większy SPL, nowsze przetworniki i lepszą kontrolę przy dużych mocach.
Voyager 350 pozostają godną opcją dla miłośników mocnego, lekko podbitego basu i klasycznego brzmienia Tonsila, jednak wymagają wzmacniacza stabilnego na 4 Ω i często serwisu zawieszeń.

Ostateczna decyzja powinna być potwierdzona odsłuchem w docelowym pomieszczeniu – preferencje brzmieniowe i akustyka mogą łatwo przeważyć drobne różnice w specyfikacji.