UL1402 – zamienniki: UL1403, UL1401, TDA2003, TBA820M, LM380 – wzmacniacz CEMI

Pytanie

jaki zamiennik ukladu zcalonego ul1402

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Najprostszy zamiennik „rodzinny” (ta sama funkcja i pinout w obrębie serii): UL1403 (moc wyższa) lub UL1401 (moc niższa) – pod warunkiem zgodności napięcia zasilania i obciążenia. (radiomuseum.org)
• Zamiennik funkcjonalny, łatwo dostępny współcześnie: TDA2003 (ew. TDA2002) – wymaga adaptera/przeróbki połączeń i innej obudowy; nie jest pin‑kompatybilny z UL1402. (digikey.at)
• Inne funkcjonalne alternatywy (również z przeróbkami): TBA820M, TCA940, LM380/LM384 lub mały wzmacniacz klasy D (np. moduły TPA311x).

Kluczowe punkty

• UL1402 to monolityczny wzmacniacz mocy m.cz. CEMI; występował jako UL1402L (TO‑3/9 pin CE50) i UL1402P (plastikowa wersja wielowyprowadzeniowa). (datasheetarchive.com)
• UL1401/UL1402/UL1403 to jedna rodzina układów o zbliżonym pinoucie i różnych dopuszczalnych parametrach. (radiomuseum.org)
• TDA2003 jest dziś najłatwiej zdobywalnym zamiennikiem funkcjonalnym, ale w innej obudowie (Pentawatt‑5) i z innym wyprowadzeniem. (digikey.at)

Szczegółowa analiza problemu

• Identyfikacja UL1402:

  • Funkcja: wzmacniacz mocy audio klasy AB do prostych odbiorników i sprzętu powszechnego użytku. (datasheetarchive.com)
  • Obudowy:
    • UL1402L: metalowa CE50 (TO‑3 z 9 wyprowadzeniami). Uwaga na rozkład pinów charakterystyczny dla „kapeluszowych” CEMI. (datasheetarchive.com)
    • UL1402P: wersja plastikowa (rodzaj QIP/CE74 – wielowyprowadzeniowa). W rodzinie UL140x wszystkie warianty mają zbliżony układ funkcjonalnych wyprowadzeń. (radiomuseum.org)
  • Typowe wartości: moc rzędu ~1,5–3 W zależnie od zasilania/obciążenia; napięcie zasilania co najmniej od ok. 8 V, typowo kilkanaście woltów; górna granica w okolicach ~18–19 V (wg not i praktyki serwisowej). (poszukaj.elektroda.pl)

• Zamienniki „rodzinne”:

  • UL1403: wytrzymuje wyższe napięcia/moc; ten sam porządek wyprowadzeń – zwykle „plug‑in” przy zgodnych warunkach pracy. UL1401: wersja słabsza. W obu przypadkach należy sprawdzić dopuszczalne VCC i zalecane obciążenie. (radiomuseum.org)

• Zamienniki funkcjonalne:

  • TDA2003/TDA2002: współczesny (choć już formalnie wycofywany przez ST) wzmacniacz samochodowy klasy AB. Obudowa Pentawatt‑5, inny pinout, wymaga przeróbek połączeń i dopasowania aplikacji (sprzężenie zwrotne, kondensatory odsprzęgające). (digikey.at)
  • TBA820M/TCA940: podobna moc (ok. 2 W), ale zupełnie inny pinout (SIP‑9) i inne wartości elementów zewnętrznych.
  • LM380/LM384: mniejsze/zbliżone moce w DIP‑14; możliwe tylko jako konwersja na adapterze z nowym układem aplikacyjnym.
  • Klasa D (np. TPA3110/3118): świetna sprawność i dostępność modułów, ale wymaga głębszej przebudowy (zasilanie, filtr/bez filtra, prowadzenie mas).

• Dlaczego TDA2003 nie jest „drop‑in”:

  • UL1402L ma 9 wyprowadzeń (TO‑3/CE50) lub wielowyprowadzeniowe „P”, a TDA2003 tylko 5 (Pentawatt‑5) – brak zgodności mechanicznej i elektrycznej 1:1. Konieczna mała płytka‑adapter i przeniesienie węzłów: wejście, masa/wejście odwracające, wyjście, zasilanie, sprzężenie. (datasheetarchive.com)

• Uwaga na mylne identyfikacje:

  • UL1402 nie jest sterownikiem LED/LCD; to wzmacniacz m.cz. CEMI. Błędne opisy krążą w internecie; wspieraj się notą katalogową i schematem urządzenia. (datasheetarchive.com)

Aktualne informacje i trendy

• Status dostępności: TDA2003 od ST jest oznaczony jako obsolete/NRND w dystrybucji, ale szeroko dostępny jako zamienniki „generic/OEM” i w gotowych modułach audio. (digikey.at)
• UL140x pojawia się głównie jako NOS/odpruty z demontażu; weryfikuj źródło i stan elementu.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Termika: UL1402 (szczególnie w wersji L) wymaga solidnego radiatora; w obudowach CEMI część wyprowadzeń bywała sprzężona z podłożem termicznym – sprawdź notę i schemat aplikacyjny. (datasheetarchive.com)
• Odsprzęganie: niezależnie od zamiennika stosuj 100 nF ceramiczny + elektrolit 470–2200 µF możliwie blisko pinów zasilania; w TDA2003 konieczne jest krótkie prowadzenie pętli sprzężenia zwrotnego.
• Punkt pracy: w układach zasilanych pojedynczo napięcie stałe na wyjściu ~0,5·VCC jest normalne (kondensator wyjściowy separuje składową DC).

Aspekty etyczne i prawne

• Bezpieczeństwo: prace w starych odbiornikach sieciowych (również z autotransformatorem) – zachowaj ostrożność przy 120/230 VAC, rozładuj kondensatory, użyj separacji galwanicznej. Oryginalne urządzenia kolekcjonerskie – rozważ odwracalność modyfikacji.

Praktyczne wskazówki

• Jeśli chcesz użyć TDA2003:
  • Zaprojektuj mały adapter: wyprowadź węzły z płytki po UL1402 (wejście, masa, sprzężenie, zasilanie, wyjście) na piny TDA2003 (1‑IN+, 2‑IN−, 3‑GND/tab, 4‑OUT, 5‑VCC). Dostosuj wartości elementów zgodnie z notą TDA2003 (typowo 39–100 Ω/1–2,2 µF w pętli NFB, 0,1 µF + 1000 µF na zasilaniu). (alldatasheet.es)
  • Zamocuj do radiatora z pastą termiczną; tab TDA2003 jest połączony z masą – ułatwia montaż. (alldatasheet.es)
  • Uruchamiaj z ograniczeniem prądu (żarówka szeregowa lub zasilacz laboratoryjny).
• Jeśli chcesz pozostać przy rodzinie UL14xx:
  • Sprawdź dopuszczalne VCC i Rload: dla UL1403 często wyższe napięcie i/lub moc; dla UL1401 – niższa moc. (radiomuseum.org)

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Część informacji o „pełnej zgodności pinowej z TDA2003” jest błędna – to inna obudowa i inny układ wyprowadzeń. Potraktuj TDA2003 wyłącznie jako zamiennik funkcjonalny z adapterem. (digikey.at)
• W sieci spotyka się różne przypisania „odpowiedników” (np. do serii LA403x). Traktuj je jako wskazówkę funkcjonalną i zawsze weryfikuj pinout oraz dopuszczalne napięcie. (pwl.mikrokontroler.pl)

Sugestie dalszych badań

• Pozyskaj właściwą notę UL1402 (wariant L lub P) i sprawdź schemat aplikacyjny urządzenia – to pozwoli bezbłędnie odwzorować węzły przy adaptacji. (datasheetarchive.com)
• Oceń kondensatory w zasilaniu i w torze sprzężenia – w starych sprzętach to częsta przyczyna zniekształceń/cichej pracy. (poszukaj.elektroda.pl)

Krótkie podsumowanie

• Jeśli chcesz wymienić UL1402 „bez grubszych przeróbek”, poszukaj UL1403 lub UL1401 z tej samej rodziny (zwróć uwagę na VCC i obciążenie). (radiomuseum.org)
• Jeżeli zależy Ci na dostępności tu i teraz – wybierz TDA2003/TDA2002 jako zamiennik funkcjonalny, ale przewidź adapter i korektę aplikacji oraz radiator. Pamiętaj, że TDA2003 jest obecnie formalnie wycofany u ST (dostępne są jednak szeroko zamienniki OEM). (digikey.at)

Jeśli podasz, w jakim dokładnie urządzeniu i w jakiej obudowie masz UL1402 (L – TO‑3/9 pin czy P – plastik), przygotuję konkretną mapę połączeń adaptera i dobrać wartości elementów pod wybraną konfigurację.

Pytanie

w odbiorniku SLAZAK jaki zamiennik ukladu UL 1402

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Najprostszy zamiennik „wpinany” (jeśli dostępny): UL1403 – ta sama rodzina, zgodny funkcjonalnie z UL1402.
• Najpraktyczniejszy zamiennik współczesny: TDA2003 (ew. TDA2002) – wymaga małego adaptera i drobnych zmian aplikacji.
• Dopuszczalne, ale mniej „pewne”/o innej mocy: TBA810, TCA940, TBA820M (ostatni ma wyraźnie mniejszą moc).

Kluczowe punkty:

• Ślązak stosował UL1402 jako końcówkę mocy m.cz.; spotyka się różne wykonania (metalowa „wielowyprowadzeniowa” oraz plastikowa „P”), dlatego sposób mechaniczny wymiany zależy od wersji Twojego egzemplarza.
• Jeśli zależy Ci na wierności oryginału – szukaj UL1402 lub UL1403 (NOS/z demontażu). Jeśli na niezawodności i dostępności – wybierz TDA2003 + adapter.

Szczegółowa analiza problemu

• Funkcja UL1402 w Ślązaku: monolityczny wzmacniacz mocy audio zasilany z niestabilizowanego ~14–17 V, obciążenie zwykle 4 Ω, moc rzędu 1,5–2 W w oryginalnej aplikacji.
• Warianty mechaniczne:
  • UL1402 (metalowa, wielowyprowadzeniowa) – montowany do radiatora/chassis, wiele pinów masy.
  • UL1402P (plastik, wielowyprowadzeniowy) – inny rozstaw i pinout na PCB.
• Zamienniki:
  • UL1403 – ten sam „rodowód”, wyższa dopuszczalna moc/napięcie; z reguły pinowo i aplikacyjnie zgodny z UL1402 w odbiornikach z tej epoki. Jeśli uda się zdobyć – wymiana bez większych przeróbek.
  • TDA2003/TDA2002 – popularne, tanie, zasilanie 8–18 V, duży margines mocy. Wymagają:
    • płytki‑adaptera (przeniesienie: wejście, masa, +V, wyjście),
    • poprawnego odsprzęgania zasilania i sieci Zobla na wyjściu,
    • przykręcenia do radiatora (tab TDA2003 jest na masie – łatwiejszy montaż).
  • TBA810/TCA940 – starsze układy z epoki, elektrycznie „zagrają”, ale zwykle również wymagają nowej aplikacji i mechanicznej adaptacji.
  • TBA820M – pracuje, lecz ma mniejszą moc; sensowny przy głośniku 8 Ω i niewielkich wymaganiach akustycznych.
• Dlaczego w praktyce najczęściej wybiera się TDA2003:
  • dostępność i odporność (zabezp. termiczne/zwarciowe),
  • dobre zachowanie przy zasilaniu z niestabilizowanego prostownika,
  • wyraźnie niższe zniekształcenia dla typowych poziomów głośności w Ślązaku.

Aktualne informacje i trendy

• Oryginalne UL1402/UL1403 to dziś głównie NOS/demontaż; dostępność bywa losowa.
• TDA2003 wciąż jest powszechny (także jako tanie, gotowe moduły na małych PCB) – to najczęściej stosowany „serwisowy” zamiennik w polskich odbiornikach z lat 70–80.
• Coraz częściej stosuje się mini‑moduły klasy D (np. PAM/TPA 3–10 W) – zagrają dobrze, ale są anachroniczne względem oryginału i wymagają większych zmian instalacyjnych.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Rekomendowana aplikacja TDA2003 (zgrubnie, według noty aplikacyjnej):
  • Wejście: kondensator sprzęgający 2,2–4,7 µF; rezystor wejścia do masy 22–100 kΩ.
  • Sprzężenie zwrotne: klasyczny układ z kondensatorem elektrolitycznym 22–47 µF równolegle do rezystora sprzężenia (wartości dobierz wg noty – typowo kilkaset Ω do kilku kΩ, co daje wzmocnienie ok. 40 dB).
  • Zasilanie: 100 nF + 470–1000 µF możliwie blisko pinu zasilania.
  • Wyjście: kondensator wyjściowy 1000–2200 µF/25 V do głośnika 4 Ω.
  • Sieć Zobla: 2,2 Ω + 100 nF z wyjścia do masy.
• Mapowanie sygnałów (idea, różni się fizycznie zależnie od wersji płyty):
  • „IN” z potencjometru głośności → wejście TDA2003 przez C_in,
  • „+V” z prostownika → pin zasilania TDA2003, tu odsprzęganie,
  • „OUT” do głośnika → z pinu wyjściowego przez C_out,
  • „GND”/masy → wspólny punkt masy na adapterze + tab układu do radiatora.

Aspekty etyczne i prawne

• Zachowanie oryginalności egzemplarza kolekcjonerskiego: zamiana na inny typ niż UL1402/UL1403 obniża „historyczną” zgodność. Warto zachować możliwość przywrócenia oryginału (np. adapter bez prucia PCB).
• Bezpieczeństwo pracy przy urządzeniach sieciowych: odłącz zasilanie, rozładuj kondensatory filtrujące; używaj separacji galwanicznej przy uruchomieniach serwisowych.

Praktyczne wskazówki

• Jeśli masz UL1402 w metalowej wersji: najwygodniej wykonać mały „mostek” przewodów z pól na PCB do adaptera TDA2003 umieszczonego na radiatorze.
• Jeśli masz UL1402P (plastik): zaprojektuj prostą płytkę w miejsce układu lub użyj małego modułu TDA2003 i 3–4 przewodów do pól: IN, +V, GND, OUT.
• Wymień „z urzędu” elektrolity w torze zasilania i audio (zwłaszcza kondensator wyjściowy i filtrację zasilania) – to częsta przyczyna zniekształceń/brumu.
• Pierwsze uruchomienie: zasilaj przez żarówkę szeregową lub ogranicznik prądu; sprawdź DC na wyjściu (za kondensatorem ma być ≈0 V).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• UL1403 – mimo zgodności funkcjonalnej – też bywa trudno dostępny.
• TDA2003 ma większy potencjał mocy; przy głośniku 4 Ω i niewielkim radiatorku nie „wyciskaj” pełnej mocy – zadbaj o chłodzenie, aby uniknąć termicznego ograniczania.
• TBA820M/LM386 – zagrają ciszej; traktuj je jako awaryjne, nie równorzędne zamienniki.

Sugestie dalszych badań

• Ustal, którą wersję UL1402 masz (metal vs plastik) – zrób zdjęcie lub sprawdź opis na PCB; ułatwi to przygotowanie konkretnego adaptera pin‑to‑pin.
• Sięgnij do schematu Twojej wersji „Ślązaka” (różne serie mają drobne różnice w zasilaniu i okablowaniu głośnika).
• Sprawdź notę aplikacyjną TDA2003 i (jeśli wybierzesz) TDA2002 – dobór elementów pod Twoje napięcie i obciążenie.

Krótkie podsumowanie

• Najlepszy dziś „serwisowy” zamiennik UL1402 w odbiorniku Ślązak to TDA2003/TDA2002 na małym adapterze; działa stabilnie przy zasilaniu ~14–17 V i głośniku 4 Ω.
• Jeśli znajdziesz – UL1403 można zwykle wstawić wprost jako zamiennik rodziny UL14xx.
• Poza samą wymianą koniecznie odśwież elektrolity i zadbaj o poprawne odsprzęganie oraz chłodzenie. Jeśli podasz, którą wersję UL1402 masz w swoim Ślązaku, przygotuję dokładne mapowanie pinów na adapter.