Ursus C-330 – wystawanie tulei cylindrowych, tolerancje, regulacja, uszczelnienie głowicy

Pytanie

Czy tuleje w silniku c 330 muszą wystawać?

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Tak. W silniku Ursus C‑330 (S‑312C) tuleje cylindrowe muszą minimalnie wystawać ponad płaszczyznę bloku.
• Kluczowe punkty:
  • Zalecany zakres wystawania: 0,05–0,12 mm; granica serwisowa do ok. 0,16 mm.
  • Różnice między tulejami: nie więcej niż 0,03–0,04 mm.
  • 0,00 mm („na równo z blokiem”) i wartości ujemne są niedopuszczalne.

Szczegółowa analiza problemu

• Konstrukcja: C‑330 ma „mokre” tuleje z kołnierzem opartym o gniazdo w bloku. U dołu uszczelniają je o‑ringi, u góry docisk głowicy i uszczelka.
• Dlaczego wystawanie jest konieczne:
  • Koncentruje docisk w rejonie pierścieni uszczelki podgłowicowej wokół komory spalania, co zapobiega przedmuchom i mieszaniu płynów.
  • Stabilizuje tuleję osiowo i ogranicza jej „pompowanie” pod ciśnieniem spalania, chroniąc o‑ringi.
• Wartości i tolerancje:
  • Praktycznie stosowany zakres warsztatowy 0,05–0,12 mm (akceptowalne do ok. 0,16 mm).
  • Różnice wysokości pomiędzy sąsiadującymi tulejami maks. 0,03–0,04 mm, aby nie wprowadzać skręceń głowicy i nierównych naprężeń.
• Co się dzieje przy nieprawidłowym wystawaniu:
  • Za małe (≤0,02 mm lub 0,00 mm): szybkie wydmuchanie uszczelki, przedmuchy do układu chłodzenia, emulgacja oleju, spadek kompresji.
  • Za duże (>0,12–0,16 mm): lokalne przeciążenia, ryzyko odkształceń/pęknięć głowicy, nieszczelności na obwodzie bloku i przedwczesne uszkodzenie uszczelki.

Aktualne informacje i trendy

• W praktyce warsztatowej obserwuje się rozrzut wymiarowy zestawów naprawczych (różne partie tulei/uszczelek). Z tego powodu:
  • Zawsze mierz realne wystawanie na swoim bloku i swoim komplecie części.
  • Nie polegaj wyłącznie na „nominałach” producenta zestawu – kontrola i ewentualna korekta to standard dobrej naprawy.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Pomiary:
  • Wyzeruj czujnik zegarowy na planie bloku i zmierz w 4 punktach (co 90°) każdej tulei, następnie uśrednij.
  • Alternatywnie użyj prostego liniału i szczelinomierzy (mniej precyzyjne, ale wystarczające do preselekcji).
• Kolejność prac (skrót):
  1. Dokładnie oczyść i skontroluj płaskość płaszczyzny bloku oraz gniazd pod kołnierze tulei.
  2. Montaż próbny tulei (często bez o‑ringów, by sprawdzić „geometrię”), pomiar wystawania.
  3. Korekta (patrz niżej), montaż o‑ringów z odpowiednim smarem montażowym, ponowny pomiar.
  4. Zabezpiecz tuleje przed podniesieniem podczas obracania wałem (śruby dystansowe lub jarzma).
• Metody korekcji:
  • Jeśli przewiduje to zestaw/technologia naprawy: zastosowanie pierścieni dystansowych pod kołnierz tulei o dobranej grubości.
  • Obróbka gniazd w bloku (precyzyjne przefrezowanie/splanowanie) w celu ujednolicenia wysokości.
  • Weryfikacja wysokości kołnierzy tulei i ewentualna wymiana na elementy o właściwym wymiarze.
• Uwaga na o‑ringi: zbyt „twardy” montaż lub podwinięcie o‑ringu może chwilowo „podnieść” tuleję. Dlatego pomiar kontrolny po końcowym osadzeniu jest obowiązkowy.

Aspekty etyczne i prawne

• Przestrzeganie specyfikacji producenta oraz dobrych praktyk remontowych ogranicza ryzyko wtórnych awarii, które mogą stwarzać zagrożenie (np. wyciek gorącego płynu chłodzącego).
• Utylizuj płyny eksploatacyjne i elementy zgodnie z lokalnymi przepisami ochrony środowiska.

Praktyczne wskazówki

• Celuj w środek tolerancji: 0,08–0,10 mm i jak najmniejsze różnice między cylindrami.
• Zawsze wykonuj pomiar na czystych, odtłuszczonych powierzchniach; nawet drobina korozji pod kołnierzem fałszuje wynik.
• Po pierwszym uruchomieniu i ostygnięciu przeprowadź kontrolę (a jeśli technologia to przewiduje – dociąg głowicy i ponowną weryfikację szczelności).
• Jeżeli którakolwiek tuleja różni się >0,04 mm od pozostałych – wstrzymaj montaż głowicy i koryguj.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• W literaturze i praktyce spotyka się nieco różne liczby graniczne; sens techniczny pozostaje ten sam: tuleja musi mieć dodatnie, małe i wyrównane wystawanie. Drobne rozbieżności wynikają z różnych źródeł i jakości części.
• Nie każda technologia przewiduje podkładki pod kołnierz; jeśli ich nie ma – korekcję wykonuje się obróbką gniazd lub doborem innego kompletu.

Sugestie dalszych badań

• Sprawdź planowość bloku i głowicy oraz wysokość tulei względem danych katalogowych konkretnego zestawu naprawczego, którym dysponujesz.
• Warto wykonać próbę ciśnieniową układu chłodzenia oraz test szczelności cylindrów po złożeniu.
• Jeśli podasz swoje pomiary (dla każdej tulei w 4 punktach), wskażę dokładnie, jaką korektę zastosować.

Krótkie podsumowanie

• Tak, tuleje w C‑330 muszą wystawać. Przyjmij 0,05–0,12 mm (maks. ok. 0,16 mm), z różnicą między tulejami ≤0,03–0,04 mm. Zapewnia to właściwy docisk uszczelki, szczelność komory spalania i trwałość naprawy. Jeśli Twoje wartości odbiegają – konieczna jest korekta przed montażem głowicy.