Piec Vaillant vk 21 sterowanie ubw co zrobić gdy podgrzewanie ciepłej wody załącza się przy zbyt niskiej temperaturze wody w zbiorniku jak podnieść Punkt załączania podgrzewania ciepłej wody
Kluczowe punkty
• Podnieś wartość zadanej temperatury bądź zmniejsz histerezę.
• Sprawdź, którego typu układ sterowania używa instalacja (mechaniczny termostat vs. czujnik NTC).
• Skontroluj kalibrację i stan czujnika – uszkodzony zaniża odczyt, powodując zbyt wczesne uruchomienie kotła.
Identyfikacja rodzaju sterowania
a) Termostat mechaniczny (przylgowy lub zanurzeniowy) w bojlerze – stała histereza (typowo 8-10 K).
b) Czujnik NTC w tulei bojlera połączony z modułem UBW i sterownikiem (np. calorMATIC, VRC 410/450, VRT 330).
c) Regulator pokojowy/pogodowy z funkcją CWU (np. VRC 430).
Podstawy teoretyczne
• Temperatura „OFF” (wyłączenia) = T zadana.
• Temperatura „ON” (załączenia) = T zadana – histereza.
• Podnosząc T zadaną lub zmniejszając histerezę, przesuwamy punkt załączenia w górę.
Procedury dla poszczególnych wariantów
▸ Termostat mechaniczny
– Odłącz zasilanie kotła.
– Zdemontuj osłonę termostatu, ustaw pokrętło np. z 50 °C na 60 °C.
– Zamontuj, włącz kocioł, zweryfikuj nowy próg (powinien wynieść ok. 50 °C przy histerezie 10 K).
▸ Elektroniczny czujnik NTC + sterownik
– Wejście w menu serwisowe (przykład: wciśnij „i” + „ok” 5 s, następnie kod 1085).
– Parametr d.71 (lub 3.4) = temperatura CWU; d.72 (lub 9.7) = histereza.
– Ustaw np. T CWU = 55 °C, histereza = 5 K → załączenie przy 50 °C.
– Zapisz, opuść menu, obserwuj cykl pracy przez 2-3 godziny.
Kalibracja / diagnostyka czujnika
• Porównaj odczyt sterownika z pomiarem referencyjnym (termometr kontaktowy).
• Różnica > 5 °C → kamień na tulei, zabrudzenie lub uszkodzenie NTC.
• Rezystancja NTC 10 kΩ @ 25 °C ≈ 2,7 kΩ @ 60 °C; znaczne odchylenia → wymień czujnik.
Praktyczne następstwa podniesienia punktu załączenia
• Mniejsza amplituda temperatury w bojlerze, większy komfort.
• Nieznacznie większa liczba krótkich cykli kotła – sprawdź, czy nie dochodzi do taktowania <3 min.
• Wzrost temperatury >60 °C pomaga zwalczać Legionellę, ale zwiększa straty postojowe.
• Nowsze regulatory Vaillant (seria sensoCOMFORT, sensoHOME 2022+) pozwalają ustawiać histerezę nawet co 1 K i prognozować ładowanie bojlera, ograniczając cykle.
• Firmware 22.xx w VRC umożliwia tzw. „adaptacyjną histerezę” – automatycznie skraca ΔT przy większych poborach CWU.
• Coraz częściej stosuje się czujniki cyfrowe (BUS) zamiast analogowych NTC, eliminując błędy kalibracji.
• UBW (Umschaltbox Warmwasser) przełącza obieg kotła z CO na ładowanie bojlera; sygnał „ładowanie” podaje termostat/czujnik poprzez złącze K1.
• Histereza mechanicznego termostatu jest stała – jedynym sposobem podniesienia progu „ON” jest zwiększenie nastawy „OFF”.
• W regulatorach cyfrowych można niezależnie ustawić T zadana i ΔT; mniejsza ΔT = szybsze dogrzanie, ale więcej startów palnika.
• Praca przy instalacji gazowej wymaga uprawnień (Dz.U. zgodnie z §3 pkt 3 Rozp. MG w sprawie bhp przy urządzeniach energetycznych).
• Temperatura w bojlerze <50 °C podnosi ryzyko Legionelli; >65 °C – ryzyko oparzeń.
• Zmiany w menu serwisowym mogą naruszać warunki gwarancji – wykonuj notatki z oryginalnych nastaw.
• Notuj nowe ustawienia, aby móc wrócić do pierwotnych.
• Po regulacji sprawdź, czy zawór bezpieczeństwa na bojlerze nie kapie (T > 65 °C podnosi ciśnienie).
• Jeśli histereza nadal wydaje się zbyt duża – rozważ wymianę mechanicznego termostatu na elektroniczny czujnik NTC + moduł VR 10/UBW (plug-and-play do VK 21).
• Starsze termostaty bimetaliczne z czasem zwiększają histerezę nawet do 15 K – regulacja może być niewystarczająca.
• Zbyt mała histereza (<3 K) w połączeniu z dużą mocą kotła powoduje częste starty (taktowanie) i szybsze zużycie palnika.
• Porównaj zużycie gazu i liczbę cykli kotła przed/po zmianie nastaw.
• Rozważ instalację czujnika temperatury wylotowej z bojlera i sterowanie modulacją mocy (modernizacja sterownika na sensoCOMFORT).
• Zapoznaj się z dokumentacją 0020291579_00 (Vaillant – UBW) oraz kartami serwisowymi VRC 4xx – rozdział „parametr d.72”.
Podniesienie punktu załączania podgrzewania CWU w kotle Vaillant VK 21 realizuje się przez:
Pięc Vaillant vk21 sterowanie UBW Do czego służą potencjometry z tyłu sterownika UBW ?
UBW to zewnętrzna skrzynka przełączająca, która:
• odbiera sygnał z czujnika temperatury zasobnika CWU (NTC 10 kΩ lub termostat),
• steruje pompą ładującą/zaworem trójdrogowym oraz przekazuje sygnał „zapotrzebowanie na ciepło” do kotła,
• pełni lokalne zabezpieczenia (próg przegrzania, histereza).
| Nr | Oznaczenie | Zakres regulacji | Funkcja | Efekt praktyczny | Typowe ustawienie* |
|---|---|---|---|---|---|
| 1 | T-MAX, TEMP, Tmin | 35 – 65 °C | Temperatura, przy której UBW rozpoczyna ładowanie zasobnika | Wyższa wartość = cieplejsza woda, częstsze cykle | 55–58 °C |
| 2 | ΔT, HYS | 3 – 15 K | Histereza: różnica między załączeniem a wyłączeniem | Większa ΔT = rzadsze uruchomienia kotła | 6–8 K |
| 3 (opc.) | LIMIT, Tmax, TIME | 70 – 90 °C resp. 0–30 min | a) dodatkowy ogranicznik temperatury (zabezpieczenie), lub b) czas ciągłego ładowania/priorytet CWU | Chroni zasobnik lub definiuje priorytet | Zależnie od instalacji |
* Fabryczne nastawy mogą się różnić w zależności od wersji UBW (UBW 1, UBW 2, UBW 6 itp.)
• Regulacja punktu załączenia (T-MAX) definiuje, kiedy zasobnik prosi o energię.
• Histereza (ΔT) zapobiega taktowaniu kotła:
Temperatura_załączenia = T-MAX – ΔT
Temperatura_wyłączenia = T-MAX
• Dodatkowy ogranicznik Tmax stanowi ochronę przed przegrzaniem (> 60 °C wymagany zawór mieszający przeciw oparzeniom).
Poprawne dobranie wartości:
• podnosi komfort (stabilna temperatura CWU),
• zmniejsza liczbę startów palnika i zużycie gazu/energii elektrycznej,
• ogranicza ryzyko legionelli (≥ 55 °C) i przegrzania instalacji.
• Pomiar rezystancji czujnika – NTC 10 kΩ: 25 °C ≈ 10 kΩ, 60 °C ≈ 2,7 kΩ. Odchyłki > 10 % mogą fałszować logikę UBW.
• Analogia: UBW działa jak termostat pokojowy z regulowaną temperaturą i histerezą, ale dla zasobnika CWU.
Potencjometry z tyłu sterownika UBW ustalają:
Vaillant VK21 sterownik U B W - I N T Do czego z tyłu urządzenia służy sześć potencjometrów
Kluczowe punkty
• Potencjometry są przeznaczone wyłącznie do ustawień serwisowych.
• Nie regulują „krzywej pogodowej” – UBW-INT nie jest regulatorem pogodowym; do tej roli Vaillant stosuje serię VRC.
• Fabryczne położenia warto sfotografować przed zmianą, by w razie potrzeby wrócić do nastaw producenta.
UBW (UmschaltBox Warmwasser) jest „skrzynką przełączającą” sterującą zaworem trójdrogowym CWU ↔ CO. Wersja UBW-INT (INtegrated) rozszerzono o:
– obsługę dwu czujników NTC (T1 – zasobnik, T2 – zasilanie CO lub oddzielna pętla),
– mikrokomputer realizujący priorytet CWU i zabezpieczenia,
– sześć potencjometrów pozwalających dopasować charakter pracy do konkretnej instalacji.
| Nr | Oznaczenie na PCB* | Typowy zakres | Funkcja | Przykład praktyczny |
|---|---|---|---|---|
| 1 | T1-EIN (T1-MIN) | 35 – 65 °C | Start ładowania CWU | 55 °C: kocioł zaczyna ładować gdy zasobnik spadnie o ΔT1 poniżej 55 °C |
| 2 | ΔT1 (HYS1) | 3 – 15 K | Histereza CWU | ΔT1 = 8 K: przy 55 °C wyłącza, ponownie załącza przy 47 °C |
| 3 | T2-EIN (T2-MIN) | 20 – 80 °C | Start 2-go obiegu | 45 °C: pompa CO rusza dopiero gdy kocioł osiągnie 45 °C |
| 4 | ΔT2 (HYS2) | 3 – 15 K | Histereza 2-go obiegu | 10 K: stabilizuje temperaturę, zapobiega taktowaniu |
| 5 | T-MAX | 70 – 90 °C | Limit temperatury zasilania | 80 °C: kocioł wyłącza palnik przy 80 °C niezależnie od żądań |
| 6 | TIME / WW-PRIO | 0 – 30 min | Czas priorytetu CWU | 10 min: przez 10 min kocioł ładuje wyłącznie zasobnik |
*Oznaczenia na płytce mogą się różnić (EIN/ON, HYS, DELAY).
• Dom jednorodzinny, grzejniki: T1-MIN = 55 °C, ΔT1 = 8 K, T2-MIN = 45 °C, ΔT2 = 10 K, T-MAX = 80 °C, TIME = 5 min.
• Ogrzewanie podłogowe (niskotemperaturowe): obniżenie T-MAX do 55-60 °C, T2-MIN ≈ 30 °C.
• Duże zapotrzebowanie na CWU: zwiększyć TIME do 10-15 min, ΔT1 6 K.
– W nowszych kotłach priorytet CWU oraz histerezy realizuje się cyfrowo przez magistralę eBUS; UBW-INT pozostaje jednak popularny w serwisie starszych VK 2x.
– Modernizacja: zamiana UBW-INT + zewnętrzny termostat na moduł VR 65 lub regulację VRC 700 pozwala zyskać pogodówkę, modulację mocy i zdalny dostęp.
– Trend: rezygnacja z sztywnych histerez na rzecz adaptacyjnych algorytmów PID.
• NTC zasobnika: 10 kΩ @ 25 °C (≈ 3,9 kΩ @ 50 °C, 2,7 kΩ @ 60 °C).
• Zmiana jednego potencjometru o 1/8 obrotu odpowiada zwykle 3-5 °C (warto sprawdzić w service-manualu).
• Sygnały sterujące: napięciowe 230 V AC do zaworu i pompy, potencjometry wpięte w mostki rezystancyjne µC.
– Regulacja urządzeń gazowych wymaga uprawnień (Dz.U. 2021 poz. 1107).
– Temperatura CWU poniżej 50 °C sprzyja rozwojowi legionelli; powyżej 60 °C grozi poparzeniem – zalecany zawór mieszający termostatyczny.
– Zmiany parametrów powinny być wpisane do karty serwisowej.
– Część wcześniejszych publikacji myli UBW-INT z regulatorem pogodowym; w rzeczywistości UBW nie współpracuje z czujnikiem zewnętrznym.
– W niektórych seriach VK21 pierwsze cztery potencjometry mogą być opisane jedynie symbolami „1-4” – funkcje pozostają jak powyżej.
– Sprawdzenie kompatybilności UBW-INT z cyfrową płytą kotła po ewentualnej wymianie sterownika głównego.
– Ocena opłacalności modernizacji do układów modulowanych (kocioł kondensacyjny + VRC 700).
– Analiza wpływu różnych ΔT na zużycie gazu i komfort wody (testy A/B, logowanie temperatur).
Sześć potencjometrów UBW-INT odpowiada kolejno za: temperaturę i histerezę ładowania zasobnika, temperaturę i histerezę drugiego obiegu, limit maksymalnej temperatury kotła oraz czas priorytetu CWU. Prawidłowa regulacja tych elementów zapewnia kompromis między komfortem użytkownika, żywotnością palnika a zużyciem gazu. Zmian powinien dokonywać serwisant z uprawnieniami, po uprzednim odnotowaniu nastaw producenta.
