Warystor 10D471K/S10K275 w sterowniku SKZP-02 Timel – parametry, zamienniki, montaż

Pytanie

Jaki warystor zastosowany jest
w sterowniku skzp02

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Najczęściej spotykanym warystorem w sterownikach SKZP-02 (Timel) jest dyskowy MOV o oznaczeniu 10D471K / S10K275 lub jego odpowiednik.
• Parametry kluczowe: 275 V AC (napięcie pracy ciągłej), varistor-voltage ≈ 470 V (przy 1 mA), średnica 10 mm (dopuszczalnie 14 mm przy większej energii).

Szczegółowa analiza problemu

1. Funkcja w układzie
   • Warystor znajduje się równolegle między L-N tuż za bezpiecznikiem i tłumi przepięcia 8/20 µs typ. 2–2,5 kA, chroniąc mostek prostowniczy, triak i mikrokontroler.
2. Uzasadnienie doboru 275 V AC / 470 V
   • Sieć 230 V ±10 % ⇒ Vrms,max ≈ 253 V. MOV 275 V AC ma wystarczający zapas (≈ 1,1× Un), spełnia PN-IEC 61643-331/UL1449.
   • Kod „471”: 47 × 10¹ = 470 V – napięcie przy 1 mA.
3. Fizyczne warianty spotykane w serwisie
   • 07D471K (7 mm, rzadziej – w wersjach ekonomicznych).
   • 14D471K lub S14K275 (14 mm) w nowszych partiach – większa energia (≈ 70 J/10 × 1000 µs).
4. Spójność z obserwacjami praktyków
   • Serwisy naprawcze SKZP-02 raportują wymianę „niebieskiego MOV 275 V” oraz bezpiecznika 250 mA T; po udarze MOV często pęka i zwiera zasilanie.

Aktualne informacje i trendy

• Normy: od 2021 r. producenci małej automatyki grzewczej migrują z MOV 07/10 mm do MOV 14 mm lub MOV + termistor/PTC w pakiecie, by spełnić wymagania IEC 60335-1 (Lifetime Surge Rating).
• Pojawiają się hybrydowe SPD: MOV + GDT (Gas Discharge Tube), lecz w segmencie tanich sterowników pomp nadal dominuje pojedynczy MOV 275 V.
• Przyszłość: integracja TVS-diode/MOV w zasilaczu fly-back (AC/DC z PFC) oraz monitorowanie stanu MOV przez MCU (pomiar upływu).

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Charakterystyka prądowo-napięciowa:
  \[ I(V) = k \cdot V^{\alpha}, \quad \alpha \approx 30–50 \]
• Energia absorpcji (10D): 30–40 J (10/1000 µs); przy 14D: 60–80 J.
• MOV starzeje się logarytmicznie od liczby udarów:
  \[ \Delta V \propto \log N \]
  dlatego producent zaleca wymianę po każdym widocznym uszkodzeniu lub co ~10 lat pracy.

Aspekty etyczne i prawne

• Wymiana elementów klasy ochronnej wiąże się z utratą gwarancji i koniecznością późniejszego testu bezpieczeństwa (pomiar rezystancji izolacji, próba AC HiPot).
• Zgodność z dyrektywą LVD 2014/35/UE i normą PN-EN 60730-1 – zastosowany warystor musi mieć certyfikat VDE/UL.

Praktyczne wskazówki

1. Dobór zamiennika
   • Minimalnie: identyczne lub wyższe Ø i identyczne napięcie AC.
   • Preferowane serie:
     • EPCOS/TDK S10K275, S14K275
     • Littelfuse V10E275P, V14E275
     • Yageo 10D471K, 14D471K
2. Procedura wymiany
   • Odłączyć 230 V, rozładować kondensator sieciowy.
   • Wylutować MOV i przepalony bezpiecznik; obejrzeć mostek (test diod) i MOSFET/triak.
   • Wlutować nowy MOV; brak polaryzacji.
   • Obowiązkowo wymienić bezpiecznik zwłoczny T 250 mA.
3. Test końcowy
   • Pomiar poboru prądu jałowego, sprawdzenie ruszenia pompy, obserwacja temperatury MOV termowizją (< 55 °C przy 253 V RMS).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Brak oficjalnego schematu SKZP-02; informacje bazują na oględzinach serwisowych i doświadczeniu zbliżonych modeli.
• Pojedynczy MOV nie zabezpieczy przed impulsami > 2 kA; do ochrony budynku wymagany SPD klasa II w rozdzielnicy.

Sugestie dalszych badań

• Potwierdzenie oznaczenia w konkretnym egzemplarzu (zdjęcie PCB).
• Test żywotności MOV po typowych udarach 1 kV/1,2 µs ; 8/20 µs zgodnie z IEC 61000-4-5.
• Analiza możliwości retrofit: MOV + GDT 230 V w obudowie 8 × 6 mm dla lepszej odporności.

Krótkie podsumowanie

Sterownik SKZP-02 chroniony jest typowym metalowo-tlenkowym warystorem 275 V AC, najczęściej oznaczonym 10D471K/S10K275. Element ten absorbuje krótkie przepięcia sieciowe i w razie udaru ulega zniszczeniu, co wymaga równoczesnej wymiany warystora i bezpiecznika. Przy doborze zamiennika zachowujemy identyczne napięcie AC i – o ile pozwala miejsce – większą średnicę dysku w celu zwiększenia energii absorpcji i niezawodności.