Wybrany numer jest w tej chwili niedostępny - przyczyny i rozwiązania

Pytanie

wybrany numer jest w tej chwili niedostępny

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Komunikat „wybrany numer jest w tej chwili niedostępny” informuje, że sieć nie może w danym momencie zestawić połączenia z numerem B, ponieważ terminal odbiorcy nie odpowiada na sygnalizację lub występuje chwilowa niedostępność infrastruktury.
• W ~95 % przypadków przyczyna leży po stronie odbiorcy (telefon wyłączony, poza zasięgiem, tryb samolotowy, rozładowana bateria).
• Rzadziej winna jest infrastruktura operatora (awaria BTS/MSC, przeciążenie, prace serwisowe) lub specyficzna konfiguracja (np. blokada usług, routing międzyoperatorski).

Szczegółowa analiza problemu

1. Ścieżka zestawiania połączenia (GSM/UMTS/LTE/5G)
   • Terminal A ► BTS ► BSC/eNodeB/gNodeB ► MSC/IMS ► routing do sieci B ► paging telefonu B.
   • Jeśli w czasie ≈ 4-8 s sieć nie otrzyma ACK (Channel Request/Service Request) od terminala B, zwraca anons „niedostępny” (w GSM timer T3103, w LTE ESPR/IMS – SIP 408/480).

2. Kategoryzacja przyczyn
   A. Strona odbiorcy
   – Telefon wyłączony, bateria 0 %.
   – Tryb samolotowy / brak rejestracji do sieci (No Service).
   – Słaby sygnał (piwnica, tunel, ekranowany budynek).
   – Uszkodzona lub zablokowana karta SIM, brak płatności – HLR odrzuca rejestrację.
   – Ustawione bezwarunkowe przekierowanie na numer, który jest wyłączony.
   B. Sieć operatora B
   – Awaria lub konserwacja stacji bazowej; przeciążenie (eventy masowe).
   – Błędy baz HLR/VLR/UDM; problem z paging list.
   – Kłopoty z interworkingiem VoLTE ↔ CSFB (np. w 5G SA).
   C. Sieć lub terminal dzwoniącego (rzadko)
   – Błędny routing międzyoperatorski (STP/SigTran IP-SCCP).
   – Blokada połączeń wychodzących, profil korporacyjny, ACL na PBX VoIP.

3. Diagnostyka krok-po-kroku
   1) Powtórz połączenie po 1–2 min; większość awarii jest przejściowa.
   2) Wyślij SMS – usługa store-and-forward potwierdzi logowanie telefonu B (raport doręczenia).
   3) Zadzwoń z innej sieci / numeru – weryfikacja blokady lub problemu międzyoperatorskiego.
   4) Sprawdź status sieci (aplikacja operatora, serwisy typu DownDetector).
   5) Poproś odbiorcę o restart telefonu, zmianę trybu sieci (2G/3G/LTE/5G), sprawdzenie SIM.
   6) Przy braku poprawy > 24 h: zgłoś reklamację (kod błędu C7 – „Unreachable subscriber”).

Aktualne informacje i trendy

• VoLTE/VoNR: skraca czas zestawiania, ale awaria IMS skutkuje częstszymi komunikatami „niedostępny” (SIP 480).
• Dynamiczne wyłączanie 3G w Polsce (2022-2024) powoduje okresowe luki zasięgowe, zwłaszcza w starszych smartfonach bez VoLTE – liczba przypadków „niedostępny” chwilowo rośnie.
• 5G SA + Voice over NR wymaga poprawnej konfiguracji EPS Fallback; błędy w konfiguracji MNO prowadzą do nieudanych połączeń.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• Analogią IP jest próba pingowania hosta, który nie odpowiada ICMP – brak pakietu echo-reply ≙ brak odpowiedzi paging.
• W sieciach stacjonarnych (PSTN) odpowiednikiem jest sygnał NU (number unobtainable, kod SS7 1/1).
• W smartfonach z Androidem od v.11 tryb „Nie przeszkadzać” potrafi zwrócić kod 603 Decline → sieć przekłada to na anons „niedostępny”.

Aspekty etyczne i prawne

• Operator ma obowiązek utrzymywać ciągłość usługi (Prawo Telekom. – art. 59), lecz krótkotrwała niedostępność mieszcząca się w SLA nie podlega odszkodowaniu.
• Blokada numeru (call barring) to działanie użytkownika – zgodne z RODO, jeśli dotyczy danych osobowych.
• Alarmowe 112 musi być obsługiwane nawet przy braku logowania do macierzystej sieci (roaming ratunkowy); komunikat „niedostępny” nie powinien występować dla 112.

Praktyczne wskazówki

• Używaj VoWiFi jako obejścia braku sygnału radiowego wewnątrz budynków.
• Wymuś ręczny wybór innej technologii (2G/3G) – przy awarii LTE fallback może przywrócić połączenia.
• Regularnie aktualizuj oprogramowanie telefonu i ustawienia operatora (CSCF/IMS).

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Przy portowaniu numeru (MNP) w pierwszych 24 h również pojawia się komunikat „niedostępny” – dotyczy to głównie scenariuszy, gdy donor-operator nie zwolnił numeru w HLR.
• Aplikacje typu „Truecaller” potrafią przekierować nieznane połączenia na pocztę lub generować sygnał „niedostępny”.

Sugestie dalszych badań

• Analiza logów sygnalizacyjnych (wireshark – trace SCTP/SIP) w sieci VoLTE.
• Testy QoS w 5G SA z wykorzystaniem emulacji ruchu głosowego (E-Model, POLQA).
• Wpływ wygaszania 3G na dostępność usług alarmowych – raporty UKE, ETSI TR 103 636.

Krótkie podsumowanie

Komunikat „wybrany numer jest w tej chwili niedostępny” jest standardowym network announcementem, sygnalizującym, że sieć nie zlokalizowała telefonu odbiorcy lub sama ma chwilowe problemy. W pierwszej kolejności przyczyn należy szukać po stronie abonenta B (wyłączony telefon, brak zasięgu). Najskuteczniejsza procedura: odczekać, wysłać SMS, spróbować z innego numeru, a przy utrzymującym się problemie – zgłosić do operatora.