Yaesu FTM-400XD – brak pasma lotniczego AIR BAND po przerwie, jak przywrócić odbiór 108-137 MHz

Pytanie

jak przywrócić w yaesu ftm 400xd pasmo lotnicze? Po dłuższym nieużywaniu radia nie można się przestroić do tych częstotliwości.

Odpowiedź Sztucznej Inteligencji

Bezpośrednia odpowiedź na pytanie

• Sprawdź w menu SETUP → CONFIG, czy opcja RX COVERAGE jest ustawiona na WIDE (lub ALL w starszym FW).
• Przełącz radio w tryb VFO klawiszem [V/M] i upewnij się, że BAND SELECT MODE = ALL BANDS.
• Naciśnij kilka razy [BAND] albo wprowadź z mikrofonu częstotliwość z zakresu 108-137 MHz (np. 121 .500 AM).
• Gdy pasmo nadal jest niedostępne – wykonaj MENU RST, a w razie potrzeby pełny ALL RST i ponownie ustaw RX COVERAGE = WIDE.

Szczegółowa analiza problemu

1. Tryb pracy
   – Po dłuższym postoju radio często uruchamia się w MR (Memory Recall), a przycisk [BAND] działa wtedy tylko w obrębie banku pamięci.
   – Przełącz się do VFO ([V/M]); dopiero tam dostępne są wszystkie zakresy odbiorcze.

2. Band Select / RX Coverage
   – Od wersji FW 3.50 (XDE/XDR) Yaesu rozdzieliło dwie funkcje:
   • BAND SELECT MODE – decyduje, które pasma „przewija” przycisk [BAND].
   • RX COVERAGE – faktycznie włącza lub blokuje szerokopasmowy odbiór.
   – Ustawienia:
   CONFIG → BAND SELECT MODE → ALL BANDS
   CONFIG → RX COVERAGE → WIDE
   – Po zmianie ustawień zapisz je długim naciśnięciem [DISP/SETUP].

3. Kroki częstotliwości i modulacja
   – Upewnij się, że FM/AM STEP = AUTO, wtedy po wejściu w 108-137 MHz radio samo przełączy się na AM oraz krok 25 kHz (lub 8,33 kHz w nowych firmware’ach EU).

4. Reset (gdy ustawienia zostały nieoczekiwanie utracone)
   MENU RST – przywraca menu, pozostawia pamięci;
   ALL RST – trzymać podczas włączania TXPO + V/M + DX (wersje wcześniejsze: [DISP/SETUP] + [F] + [GM]). Po resecie ponownie ustaw RX COVERAGE = WIDE.

5. Firmware i wersja sprzętowa
   – Wersje „E” (Europe) mają fabrycznie aktywne AIR BAND; wersje „H” (USA) również, ale niektóre egzemplarze sprzedawane przez dealerów lotniczych mogą mieć ograniczony zakres.
   – Sprawdź SETUP → RADIO SET → VERSION; najnowsze FW (2023-06) dla XDE to 4.50. Aktualizacja rozwiązuje problem „znikającego” AIR po zaniku zasilania podtrzymującego.

Aktualne informacje i trendy

• Ostatnie aktualizacje Yaesu rozszerzyły obsługę kroku 8,33 kHz (obowiązkowy w europejskim ATC) i poprawiły czułość wejścia AM o ~2 dB.
• Coraz więcej użytkowników programuje FTM-400XD przez ADMS-400 lub Chirp next – oba pakiety umożliwiają masowe wgranie kanałów lotniczych i zapis kopii zapasowej na kartę µSD.
• Tendencją jest scalanie w nowych radiostacjach odbioru SDR-owego; w FTM-500DE to już standard, ale FTM-400XD nadal wymaga klasycznej konfiguracji menu.

Wspierające wyjaśnienia i detale

• AIR BAND w FTM-400XD: 108,000 – 137,000 MHz, modulacja AM, czułość typ. 0,5 µV (12 dB SINAD).
• Po wejściu w 108-117,975 MHz radio wyświetla „AIR” i automatycznie blokuje możliwość nadawania.
• Jeśli [BAND] „przeskakuje” z 144 MHz od razu na 430 MHz, to 100 % sygnał, że BAND SELECT MODE ≠ ALL BANDS.

Aspekty etyczne i prawne

• Pasmo lotnicze jest przeznaczone wyłącznie do nasłuchu; wszelkie próby nadawania są w Polsce nielegalne (Dz.U. 2015 poz. 243 z późn. zm.).
• Zmiany w menu serwisowym (tzw. mars-mod) mogą unieważnić deklarację zgodności CE oraz gwarancję.

Praktyczne wskazówki

• Po ustawieniu RX COVERAGE = WIDE zapisz zrzut konfiguracji na kartę µSD → w razie utraty ustawień wystarczy reinstalacja pliku FTM400.BIN.
• Do budowy listy kanałów lotniczych użyj tabeli w Excelu → eksport do ADMS-400 → zapis na µSD.
• Antena: standardowy „duobander” VHF/UHF ma ~–10 dB względem ćwiartki na 120 MHz; dla lepszego nasłuchu zastosuj osobną antenę VHF-AIR lub filtr diplexera.

Ewentualne zastrzeżenia lub uwagi dodatkowe

• Jeśli po pełnym resecie AIR BAND nadal nie jest widoczne, możliwa jest awaria pamięci EEPROM lub układu MCU (objaw: radio „gubi” też ustawienia kroków). Wymagana diagnostyka serwisowa.
• Starsze egzemplarze (SN < 2F03xxxx) posiadają akumulator ML-614 podtrzymujący RTC; jego rozładowanie nie kasuje BandMap, ale może powodować błędny start MCU – stąd pozorny brak pasm.

Sugestie dalszych badań

• Sprawdź napięcie na ML-614 (powinno być 2,4 V) – wymiana przy lutownicy hot-air rozwiązuje wiele „dziwnych” problemów z pamięcią.
• Rozważ aktualizację FW do ≥ 4.50 – poprawia obsługę 8,33 kHz i stabilność sterownika dotyku.
• Jeśli interesuje Cię SDR-owe śledzenie ADS-B, nowe modele (FTM-500) oferują już wbudowany demodulator; można porównać czułość z FTM-400XD na tej samej antenie.

Krótkie podsumowanie

Utrata pasma lotniczego w FTM-400XD to niemal zawsze kwestia ustawień, nie hardware’u. Przełącz radio w tryb VFO, ustaw BAND SELECT MODE = ALL BANDS i RX COVERAGE = WIDE – po czym strojenie 108-137 MHz i modulacja AM ponownie będą dostępne. Dopiero gdy te kroki oraz reset nie pomogą, warto rozważyć aktualizację firmware lub serwis. Powodzenia w ponownym „odsłuchaniu nieba”!