jaki zamiennik ul1402 lub ul 1403
Kluczowe punkty
• TDA2003 ⇒ do ≈ 10 W, 8–18 V, rozbudowane zabezpieczenia
• TDA2002 ⇒ ≈ 8 W, 8–16 V, starsza wersja – rzadziej dostępna
• Inne układy (TBA810, TBA820M, TCA940, LM386, TDA2030/TDA2050, moduły klasy D) wymagają modyfikacji płytki lub aplikacji.
• Produkcja: CEMI (Polska), lata 70/80.
• Funkcja: monolityczny wzmacniacz mocy audio, klasa AB, zasilanie pojedyncze.
• Obudowa: Pentawatt 5-pin (odmiana TO-220 z odgiętymi wyprowadzeniami).
• Parametry (typ.):
- UL1403 ≈ 5 W przy 14 V / 4 Ω, VCCmax = 18 V
- UL1402 ≈ 8 W przy 16 V / 2 Ω, VCCmax = 18 V
• Pinout: 1-IN(+), 2-IN(–), 3-VCC, 4-OUT, 5-GND (identyczny jak TDA200x).
| Cecha | UL1403 | UL1402 | TDA2002 | TDA2003 |
|---|---|---|---|---|
| VCC max | 18 V | 18 V | 18 V | 18 V (28 V surge) |
| Pout typ. | 5 W | 8 W | 8 W | 10 W |
| Obudowa | Pentawatt | Pentawatt | Pentawatt | Pentawatt |
| Zabezp. termiczne | ± | ± | ✓ | ✓ (rozszerz.) |
| Zabezp. zwarć | ogranicz. | ogranicz. | ✓ | ✓ (rozszerz.) |
| Pin-compat. | – | – | 100 % | 100 % |
Wnioski: TDA2003 jest najbezpieczniejszym i najłatwiej dostępnym następcą, poprawiającym jednocześnie ochronę układu i marginesy parametrów.
• TBA810 / TBA820M / TCA940 – inny pinout (9 pin), często 2× większa liczba elementów zewn.
• LM386 – tylko do 1 W (za mała moc) – przydatny jedynie w sprzęcie niskomocowym.
• TDA2030 / TDA2050 – inny pinout, wyższe napięcia; wymagają nowej PCB lub przewlekania przewodami.
• Nowoczesne klasy D (TPA3118, MAX9744) – najwyższa sprawność, minimalne grzanie, ale konieczna przebudowa stopnia końcowego, zasilacza i filtrów LC.
• TDA2003 pozostaje w produkcji (STMicroelectronics), dostępny również w wersjach chińskich OEM za <2 EUR.
• Trend serwisowy: w sprzęcie Unitra/Eltra/Diory praktykuje się wymianę „1:1” na TDA2003 z kompleksową wymianą kondensatorów.
• Coraz popularniejsze są moduły klasy D, które przy tej samej mocy generują kilkukrotnie mniej ciepła – istotne w modernizacjach.
• Zapas napięcia: jeśli urządzenie jest zasilane z ≤14 V, UL1403 → TDA2003 nie wprowadza ryzyka przebicia; przy ≥16 V zasilania warto zwrócić uwagę na maksymalne napięcie przy pracy bez obciążenia (zwykle <18 V).
• Stabilność: TDA2003 ma wewnętrzną kompensację; stare aplikacje UL14xx działają stabilnie bez zmian wartości RC.
• Radiator: ΔT ≈ 60 °C przy 5–8 W; należy zachować RθSA < 10 K/W.
• Brak szczególnych ograniczeń prawnych; zwróć uwagę na bezpieczne obchodzenie się z gorącymi radiatorami i napięciem sieci 230 V w zasilaczu.
• Odpowiedzialna modernizacja – zachowuj oryginalny charakter zabytkowego sprzętu, jeżeli naprawiasz egzemplarz kolekcjonerski.
• Jeżeli TDA2003 jest niedostępny lokalnie, można kupić gotowy moduł „car audio 10 W” oparty na TDA2003 i „przełożyć” sam scalak lub cały moduł.
• Zawsze sprawdź poprawność masy – TDA2003 ma radiator połączony z masą (tab), co upraszcza izolację.
• Po wymianie warto zmierzyć przebieg wyjściowy oscyloskopem przy pełnej mocy (1 kHz, 4 Ω) – zniekształcenia THD < 0,1 % przy 5 W.
• Wzory UL14xx spotyka się również w wersjach metalowych TO-3 – tam wymiana „1:1” nie jest możliwa, konieczna jest podmiana płytki lub adaptacja radiatora.
• Układy „NOS” UL1402/03 na aukcjach bywają z odzysku – ryzyko uszkodzeń wewnętrznych.
• Ocena poprawy jakości dźwięku przy przejściu z TDA2003 na nową klasę D (TPA3116) – porównanie THD+N i IMD.
• Analiza wpływu ESR kondensatorów filtrujących na zniekształcenia przy niskich napięciach.
• Testy długoterminowej niezawodności zamienników OEM vs oryginalny ST.
TDA2003 (ew. TDA2002) to bezpośredni, dostępny i technicznie lepszy zamiennik UL1402/UL1403. Wymiana jest prosta, nie wymaga zmian w schemacie ani PCB, pod warunkiem zachowania właściwego radiatora i sprawnych elementów towarzyszących. Inne rozwiązania są możliwe, lecz pociągają za sobą dodatkową ingerencję w układ.
