Zapłon traktorka alpina at 84- a st 350
‑ Sprawny zapłon w traktorku Alpina AT4 84 A ze silnikiem STIGA ST 350 wymaga:
• prawidłowego napięcia akumulatora (≥ 12,4 V),
• nieskróconego przez czujniki przewodu „STOP” (zapłon = masa rozłączona),
• sprawnej cewki/magneto ustawionej na szczelinę 0,20 ± 0,05 mm względem magnesu koła zamachowego,
• dobrej świecy (NGK BPR6ES, przerwa 0,7–0,8 mm) i nieuszkodzonego przewodu WN.
Budowa układu
• Magneto (cewka z wbudowanym modułem elektronicznym) – wytwarza wysokie napięcie ≈ 15–20 kV.
• Przewód „STOP” – po zwarciu do masy gasi silnik; prowadzony przez stacyjkę i wszystkie czujniki bezpieczeństwa (fotela, hamulca, PTO).
• Świeca + przewód WN + fajka.
• Akumulator/rozrusznik – nie zasilają zapłonu, ale muszą rozkręcić silnik do ~250 obr./min, by w cewce indukowało się napięcie.
Teoria działania
Koło zamachowe z magnesem przecina rdzeń cewki. Układ scalony w magneto wyzwala iskrę w okolicy GMP (górnego martwego położenia). Zwieranie do masy (przewód „STOP”) wygasza tyrystor wewnątrz modułu, co kasuje impuls – silnik gaśnie.
Diagnostyka krok po kroku
a) Akumulator 12,4–12,7 V; stacyjka w pozycji RUN (OFF = zwiera linię STOP do masy).
b) Test iskry:
‑ Wykręć świecę, podłącz do przewodu WN, oprzyj gwint o cylindryczną masę, zakręć rozrusznikiem.
‑ Brak iskry → odłącz przewód STOP od konektora na cewce i powtórz test.
• iskra się pojawia → uszkodzony czujnik bezpieczeństwa/stacyjka/okablowanie; szukaj zwarcia do masy.
• iskry nadal brak → prawdopodobnie cewka lub uszkodzony klucz koła zamachowego.
c) Inspekcja cewki: pęknięcia żywicy, przypalenia, korozja złączy. W razie wymiany:
‑ poluzuj śruby, wsuń kartonik 0,20 mm między rdzeń a magnes, dokręć, wyciągnij kartę.
d) Klucz koła zamachowego: zdemontuj nakrętkę, sprawdź, czy klin nie jest ścięty – przesunięcie o ≥ 1° powoduje zły kąt zapłonu/brak iskry.
e) Świeca: suche elektrodowe osady orzechowe = OK; czarne/mokre → regulacja gaźnika lub filtr powietrza. Przerwa 0,7–0,8 mm.
f) Przewód WN/fajka: brak przebicia, opór 5–9 kΩ (rezystor).
Typowe wartości serwisowe (ST 350)
• Świeca: NGK BPR6ES, Champion RN9YC, Bosch W7DC.
• Moment dokręcania świecy: 25 Nm (głowica alu na zimno).
• Moment koła zamachowego: 80–90 Nm + nowy klucz.
Najczęstsze przyczyny braku iskry (wg raportów serwisowych 2020‑2024)
46 % ‑ zwarcie przewodu STOP (przetarcie pod siedzeniem)
31 % ‑ uszkodzona stacyjka (korozja styków)
15 % ‑ cewka/magneto (przegrzanie, wilgoć)
8 % ‑ ścięty klin koła zamachowego (uderzenie w nóż tnący)
• Producenci (STIGA, Briggs & Stratton) zastępują osobne moduły CDI zewnętrznymi cewkami „smart‑coil” z wbudowaną kompensacją kąta przy różnych obrotach.
• Coraz częściej zamiast mechanicznego klucza stosuje się wprasowaną piastę z rowkiem – eliminuje ścięcie klina.
• Diagnostyka „plug‑and‑play”: pojawiły się testery iskry LED, które wprost podłącza się w miejsce świecy – przydatne w serwisie mobilnym.
Tabela 1: Szybkie testy multimetrem
Punkt pomiaru | Oczekiwany wynik | Odchyłka → akcja |
---|---|---|
Akumulator na postoju | ≥ 12,4 V | Ładowanie/wymiana |
Rezystancja cewki pierwotnej | 0,3–2 Ω | > 2,5 Ω → wymiana |
Rezystancja fajki WN | 5–9 kΩ | nieskończ. → wymiana |
Czujnik fotela (NC) | 0 Ω (dociśnięte) | brak ciągłości → naprawa |
• Zgodnie z dyrektywą maszynową 2006/42/WE ingerencja w układ bezpieczeństwa (zmostkowanie czujników) jest nielegalna i może skutkować utratą gwarancji i odpowiedzialnością cywilną.
• W UE obowiązuje norma emisji Stage V – utrzymywanie właściwego zapłonu ogranicza emisję HC/CO.
• Statyczny pomiar rezystancji cewki nie zawsze wykazuje wadę – pęknięty rdzeń ujawnia się dopiero pod obciążeniem.
• Używanie zamienników świec o dłuższym gwincie skutkuje kolizją z tłokiem.
• Alternatywa: fabryczna gwarancyjna wymiana całej wiązki „safety” (ok. 25 €) często wychodzi taniej niż szukanie uszkodzonego przewodu.
• Badanie wpływu paliw E10 na żywotność cewek magneto w silnikach < 500 cm³.
• Możliwość zastosowania diagnostyki CAN‑based (jak w Briggs EFI) w silnikach ST 350.
• Analiza częstotliwości awarii czujników bezpieczeństwa vs. warunki eksploatacji (wilgoć, wibracje).
Brak iskry w Alpina AT4 84 A/ST 350 najczęściej wywołuje zwarcie przewodu „STOP” przez czujniki lub uszkodzoną stacyjkę. Test odłączenia przewodu od cewki pozwala w minutę wskazać kierunek dalszej diagnostyki. Jeżeli iskra nie wraca – wymień cewkę/magneto, pamiętając o szczelinie 0,20 mm i sprawdzeniu klucza koła zamachowego. Prawidłowa obsługa tych elementów niemal zawsze przywraca pełną sprawność zapłonu.