Potencjometr cyfrowy, z tego co mi wiadomo, to scalaczek i 2 przyciski sterujące. ______________________ Jeżeli pomogłem Ci rozwiązać jakiś problem, kliknij Pomógł To nic nie kosztuje!
Chodzi mi o potencjometr do regulatora silnika PWM, który miałby sterować prędkością i chciałbym z arduino sterować. Nie ma jakiś już gotowych przejściówek, który mógłbym bezposrednio podłączyć pod kontroler i się nie bawić ? Otrzymałeś odpowiedź stosowną do zadanego pytania! Okazuje się jednak, że potrzebujesz sterować zwykłym analogowym potencjometrem...
Interesuje mnie właśnie wykonanie potencjometru cyfrowego przy użyciu procesora ATMEGA. Projekt jak na razie przewiduje że ATMEGA będzie mi mierzyła m.in. napięcie na Aku i prąd ładowania Aku oraz temperaturę i czas ładowania. Czy ktoś z was potrafiłby mi opisać lub wytłumaczyć jak należy to wykonać? Może jakiś schemat blokowy na początek? Chce go wykorzystać...
Możesz wykorzystać LM317 i potencjometr. Na upartego mógłbyś nawet wykorzystać potencjometr cyfrowy i sterowanie radiowe, ale to już strzelanie z armaty do muchy :wink:
Znalazłem dzisiaj w internecie artykuł z EP "Procesor dźwięku z układem LM1036". Zainteresował mnie gdyż oprócz LM1036 zastosowano układ CMOS 4066 który zawiera 4 klucze analogowe. Wykorzystano je do całkowitego wyciszania szumów, np. przy ustawieniu potencjometru VOLUME na najmniejszy zakres. Chciałbym więc zapytać czy zastosowanie tych kluczy pogorszy...
Schemat układu regulacji który zastosowałeś nie nadaje się do sygnału audio, po prostu obcina część sygnału która ma wartość ujemną, to jest powodem zniekształceń. Tu masz rozwiązanie problemu: [url=https://serwis.avt.pl/manuals/AVT16... Pozdrawiam Romek
Witam, zrobiłem sobie ten potencjometr, z opisu AVT i kupa. Nie radze kupować tego kitu jeżeli chcecie wsadzić ten potencjometr bezpośrednio przed końcówke. Scalak oczywiście spełnia swoją rolę ale. Nie toleruje sygnału o amplitudzie powyżej ~2,5V , czego nie wspomnieli w opisie kitu. Żeby scalak nie wprowadzał zakłóceń (zwłaszcza na niskich tonach)...
https://obrazki.elektroda.pl/4932937200_... P - potencjometr wieloobrotowy o charakterystyce A, PR - kalibracja zakresu wskazań, V - woltomierz z zerem w środku lub cyfrowy ze wskazaniem +/- V Potencjometr ustawiasz tak, aby wskazanie woltomierza wynosiło ,,O", PR-kiem ustawiasz wskazania woltomierza tak, aby pełen obrót gałki dawał...
... Mam pytanie czy to będzie działać jak na powyższym schemacie? A jeżeli tak to z jakimi parametrami i czy nie będę potrzebował wzmacniacza dla sygnału audio? aha. małe uzupełnienie odnośnie schematu - POT1.x to 2-kanałowy potencjometr cyfrowy ... Poniżej zamieszczam dodatkowo schemat zastępczy żeby zbytnio nie mieszać. Na schemacie jest LOAD czyli...
W moich schematach znalazłem coś takiego...mam nadzieję że się przyda...pozdrawiam http://obrazki.elektroda.net/77_11904564... Przedstawiony schemat cyfrowego regulatora głośności składa się z 6 układów scalonych, włączając w to stabilizator 5V. IC1 (555) jest skonfigurowany do pełnienia funkcji przerzutnika astabilnego. Jego częstotliwość...
chyba troche zle napisalem ze ten potecjometr bedzie regulowal 25 V na wyjsciu zasilacza, bo ten potencjometr nie bedzie bezposrednio regulowal nap na wyj. tego zasilacza tylko on bedzie sterowal ukladem LM 317 T, bedzie on wlaczony miedzy koncowke regulacyjna a mase wiec nie wiem czy beddzie on regulowal to nap. 25V , musze schemat znalezc tego zasilacza...
http://obrazki.elektroda.pl/5208170000_1... Odrobina historii Stylophone jest przenośnym, miniaturowym syntezatorem dźwięku, stworzonym w roku 1967, produkowanym w latach 1968-1975, wznowionym z wieloma modyfikacjami w 2006. Jego charakterystyczną cechą jest sposób działania - użytkownik ma do dyspozycji stylus oraz metalową klawiaturę, gra...
http://obrazki.elektroda.pl/3488303700_1... Witam. Od zawsze irytowała mnie konieczność podchodzenia do domofonu, aby wpuścić np. listonosza... Zacząłem więc przeszukiwać internet w poszukiwaniu interfejsu pomiędzy telefonem i domofonem. Znalazłem Bramotela, ale tenże po poczytaniu o nim, został zdyskwalifikowany ze względu na jego...
http://obrazki.elektroda.pl/3531137600_1... Wprowadzenie Od dłuższego czasu nosiłem się z zamiarem przerobienia jakiegoś małego, taniego syntezatorka. Miałem niezwykłą ochotę posiąść małe, bateryjnie zasilane urządzenie z wbudowanym głośnikiem, na którym mógłbym sobie pograć w wolnych chwilach. Początkowo chciałem dokonać prostego circuit-bendingu,...
Prawde mówiąc mi też sie nie podoba regulacja prądu poprzez potencjometr w bazie pierwszego tranzystora ale nie mam pomysłu jak regulować prąd bazy np poprzez mikrokontroler... Poniżej zamieszczam schemat nie uwzględniłem ukłądu ICL7106 do pomiaru prądu... Zastanawiałem sie nad użyciem mikrokontrolera ATMEGA 8 który ma wbudowany przetwornik analogowo...
http://obrazki.elektroda.pl/5016503100_1... Układ nadążny za słońcem- inaczej układ śledzący, jest rodzajem układu sterowania, który umożliwia automatyczne lub półautomatyczne wodzenie za Słońcem. Układy tego typu wykorzystuje się najczęściej w celu znacznego podniesienia wydajności baterii fotowoltaicznych lub kolektorów słonecznych....
Parę lat temu, po eksperymentach z syntezatorem na układzie si5351 sterowanym Arduino, zdecydowałem się zbudować odbiornik wielopasmowy. Wybór padł na najprostszy schemat na układzie scalonym MC3362. W Internecie można spotkać mnóstwo wariantów odbiornika na tym scalaku. W większości są to odbiorniki na jeden z zakresów KF. Przestrojenie zaś w granicach...
Kilka uwag i spostrzeżeń na temat wielo-kwarcowych filtrów drabinkowych SP5IMO & exWX3V https://obrazki.elektroda.pl/3306889200_... Pomysł filtrów drabinkowych (nie tylko kwarcowych) zrodził się mniej więcej 70 lat temu, a drukiem został opublikowany w roku 1953 Trochę o pomiarach Zasadniczym parametrem potrzebnym do zaprojektowania...
https://obrazki.elektroda.pl/9826733000_... Wśród projektów dla początkujących elektroników' wszelkiej maści termometry i termostaty były swego czasu bardzo popularne. Łatwo się je teraz realizuje z użyciem mikrokontrolerów, a proste termostaty do wentylatorów przydają się na przykład do budowy wzmacniaczy audio i zasilaczy warsztatowych...
Witam, Chciałbym podzielić się zdjęciami mojego rozwiązania urządzenia do laminowania PCB. Na portalu aukcyjnym zakupiłem taką oto maszynę: https://obrazki.elektroda.pl/9625915600_... Widok środka. Płytka elektroniki. https://obrazki.elektroda.pl/5587737200_... i silnik napędowy wałków https://obrazki.elektroda.pl/4042520300_...
https://obrazki.elektroda.pl/5923839700_... Witam, zainspirowany konstrukcjami prezentowanymi na forum postanowiłem zbudować własny wzmacniacz, projekt jest mocno oparty o https://obrazki.elektroda.pl/9005184900_... Końcówka mocy https://obrazki.elektroda.pl/2113869100_... Zasilacz Sterownik i przedwzmacniacza...
Witam Przedstawiam mój wzmacniacz słuchawkowy, który według autora projektu ma działać w klasie A. Wzmacniacz składa się z trzech bloków: 1. Zasilacz symetryczny. 2. Zabezpieczenie słuchawek / Opóźnienie załączania sluchawek. 3. Stopień mocy stereo. Zasilacz zbudowany jest na układzie LM723 (Motorola) oraz szybkim wzmacniaczu operacyjnym LF357. Oba...
https://obrazki.elektroda.pl/5472165000_... Tester LED i podświetlenia ledowego. Zainspirowany tym tematem na forum rosyjskich kolegów: http://monitor.net.ru/forum/topic544255-... postanowiłem zbudować podobne urządzenie. Temat interesujący przez całe 6 stron, chociaż opisuje cały czas jedno rozwiązanie w różnych wariantach wykonawczych....
https://obrazki.elektroda.pl/7108131800_... Diora AWS 504, amplituner którego lata produkcji to początek lat dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Przeznaczony głównie na eksport. Stąd widoczne napisy w języku angielskim. Stanowi on część, segment, większego zestawu w skład którego mogły wchodzić także: magnetofon, odtwarzacz CD czy...
https://obrazki.elektroda.pl/4029762100_... ... wykorzystany jako anemometr. Jakiś czas temu zbudowałem stację https://obrazki.elektroda.pl/1782042900_... https://obrazki.elektroda.pl/8084316500_... Pasuje "na kanapkę" do istniejącego układu stacji meteo (widoczny pod spodem), nie powiększając wymiarów...
https://obrazki.elektroda.pl/2718988000_... Witajcie moi drodzy W tym temacie pokażę jak każdy początkujący może najprościej uruchomić w warunkach amatorskich mikrokontroler PIC32MX795F512H bez potrzeby trawienia/kupowania pod niego konkretnego PCB. Oprócz minimalnego niezbędnego układu pracy tego mikrokontrolera umieszczę tutaj kilka...
Poszukuje pilnie wiadomosci na temat potencjometrow elektronicznych. Jak dzialaja? Jak sie nimi steruje? Co mozna nimi mierzyc? itp, itd. Zwiazane jest to z tematem mojego projektu: " stanowisko pomiarowe potencjometrem elektronicznym". Jesli ktos mial do czynienia z tymi elementami, moze ktos mial zajecia w szkole ( na uczelni) na tego typu stanowisku,...
No, nie wiem co by powiedzieli puryści na cyfrowy potencjometr w torze audio :-) Skoro robią potencjometry na rezystorach metalizowanych Dahle, to raczej nie ufają scalakom.
Witam. Zlecę wykonanie płytki -potencjometru cyfrowego w zakresie 0-100 K (rysunek poglądowy w załączniku) + sterowanie 2 wyjściami. Przycisk 1 (mono stabilny ) po jego jednokrotnym naciśnięciu włącza się układ i wyjściu 4 pojawia się 12V na stale( tu będzie podłączone sterowanie przekaźnika 30 A), po ponownym naciśnięciu układ się wyłącza i na wyjściu...
Witam Potrzebuje schemat potencjometru cyfrowego sterowanego za pomoca pilota lub sterowanego radiowo za pomoca dwoch przyciskow. Mam zwykły potencjometr o wartosci 100Kohm . W sieci nie moge znalezc moze ktos z was ma jakis pomysl jak to zrobic za wszelkie informacje bede bardzo wdzieczny. Pozdrawiam Darek
Nie powinno to być problemem - wziąć schemat regulatora, który ma zwykłe potencjometry i zastąpić je cyfrowymi. Pewnym utrudnieniem może by fakt, że potencjometry cyfrowe dają mały wybór oporności, więc trzeba wybrać układ pod takim kątem, żeby to nie przeszkadzało, i może przeliczyć go, jeśli jest taki, że potencjometry nie pasują. Sugerowałbym tylko...
witam mam pytanie jak taki potencjometr http://photos04.allegro.pl/photos/orygin... zamatować na samym kablu tak żeby szcisał oraz podgłaszniał czytałem ze koleś zrobił rozdzielacz audio prosty z włoncnika potencjometrów wejscia audio i wyjszcia na słuchawki i kolumny w układzie nie było potencjometr lec pisał ze zamontował lecz w...
http://obrazki.elektroda.net/99_12401606... Witam To już któryś z kolei projekt, który przedstawiam do oceny na forum. Tym razem jest to potencjometr cyfrowy. Układ jest podwójnym potencjometrem cyfrowym zbudowanym w oparciu o układ scalony DS1267 firmy Dallas. Układ ten dostępny jest w trzech wersjach o różnej rezystancji (10k, 50k i 100k),...
Witam. Mam taki układ: http://www.elektroda.pl/rtvforum/files-r... Jest t układ potencjometrów sterowanych przez PWM. P6, P13, P11 - potencjometr 1, P5, U2_3, P10 - potencjometr 2 + zabezpieczenie p_bezp. Niestety nie działają jak trzeba. Po włączeniu między zewnętrznymi wyprowadzeniami mam opór 0Ω, a między zewnętrznymi...
Cześć ten układ nie wymaga programowania, ma kilka trybów uruchomienia np. z pamięci I2C . Przykładowo oscyloskop DSO-2150 ma pamięć 24LC02B Microchip, gdy wymienić układ Cypressa po awarii i podać mu zasilanie to w tym oscyloskopie 2150 (w DSO-2090 pewnie podobnie) : - Cypress załaduje VID/PID i po USB nim się przedstawi - driver USB wgra soft do tego...
Potencjometr wieloobrotowy (bez oporu) z grzechotką. Pracował w instrumencie muzycznym jako regulacja tempa i ustawianie danych. Nie posiada on żadnego symbolu, może uda się go skojarzyć po wyglądzie. Proszę o info na ten temat, co to jest i gdzie o to pytać. Dziękuję. http://obrazki.elektroda.net/1_125726268... http://obrazki.elektroda.net/64_12572626...
Witam, mam problem polegający na tym, że potrzebuje potencjometru cyfrowego do zastosować audio - czyli najlepiej logarytmiczny, ale nie musi być najwyższej jakości, tylko żeby nie wprowadzał za dużo zniekształceń, ponieważ posłuży do sterowania dźwiękiem z soundblastera. Najlepiej jakby był sterowany przez 1-Wire lub I2C, ewentualnie na przyciski....
Witam Sorry ,ze sie pytam bo jest schemat w nocie ale nie znam angielskiego :/ Prosiłbym o narysowanie schematu możliwie najprostrzego. http://alfa.iele.polsl.gliwice.pl/elenot... tutaj jest pdf. Za nagrode daje 10pkt ;) Pozdrawiam.
dopiero zaczynam w sumie zabawe z elektronika i dostalem za zadanie zaprojektowac potencjometr elektroniczny. I juz na samym poczatku mam problem ze schematem:( Czy moglby mi ktos wrzucic przykladowe schematy?? Bylbym wdzieczny:)
Mam problem z tym potencjometrem nie wiem gdzie go kupić potencjometr licząc co 180 stopni obraca się 8 razy.Tak więc moje pytanie co to za potencjometr i gdzie go kupić niżej foto http://obrazki.elektroda.net/98_12232293... http://obrazki.elektroda.net/20_12232293... http://obrazki.elektroda.net/85_12232294... http://obrazki.elektroda.net/60_12232294...
Jak mogę zrobić potencjometr 20K z 2 przycisków, które wymontuję z myszki. Chcę jednym przyciskiem zmniejszać rezystancję a drugim zwiększać. Oto 1 z tych przycisków. I przy okazji pytanko czemu ma aż 3 nóżki do przylutowania? :? chodź i tak tylko 2 są połączone z czymkolwiek w tym obwodzie.
http://obrazki.elektroda.pl/9389203100_1... Witam. Projekt potencjometru cyfrowego zrodził się po tym, jak analogowy potencjometr wieloobrotowy uszkodził się. Nie chciałem, aby ponownie coś takiego się stało (te potencjometry są dość drogie ;P około 30zł), więc postanowiłem wykonać coś lepszego. Założenia regulacja rezystancji od 0-100...
Witam, Mam kilka pytań odnośnie uzyskanych przebiegów z potencjometru z tworzywa przewodzącego, który zamierzam wykorzystać do pomiaru kąta. Chciałem zobaczyć jak zmienia się wartość wyjściowa potencjometru w czasie i uzyskałem ciekawe wyniki, których jednak do końca nie rozumiem. Dodam jeszcze, że potencjometr zasilam ze źródła prądowego, a pomiary...
Mam potencjometr (zwykły za 1zł.) i niewiem jak go podłączyć????? Proszę o pomoc !
Witam !!! Z rezystywnego czujnika poziomu cieczy mam rezystancję wyjściową w zakresie 50 - 300 om. Potrzebuję schematu potencjometru przestrajanego żeby dla tego zakresu rezystancji wejściowej zmieniała się rezystancja wyjściowa od 200kom - 1 Mom
Witam Mógłby mi ktoś pomóc i opisać mniej więcej jak działa takie urządzenie do cyfrowego pomiaru mocy, któego schemat blokowy zamieszczam poniżej. Byłbym bardzo wdzięczny http://www.analog.com/library/analogDial...
tak jak w temacie. Upatrzyłem sobie kilka potencjometrów: http://www.allegro.pl/show_item.php?item... http://www.allegro.pl/show_item.php?item... http://www.allegro.pl/show_item.php?item... który jest najlepszy do domowego stereo jakie są wady i zalety poszczegolnych rozwiązań (nie chodzi mi o konkretnie te potencjometry, ale o wady...
Zrobiłem do Neptuna 505 pseudo pilota tzn. plota na przewodzie, ale jak to z takimi wynalazkami bywa potencjometr głośności, który podłączony jest równolegle do oryginalnego z TV jak wiadomo jest bardzo uzależniony od jego pozycji. Chciałem więc zrobić potencjometr cyfrowy tylko schemat którym dysponowałem zawierał taki scalak, którego można dostać...
Nie miał kolega problemów może z charczeniem. Ja gdzieś znalazłem schemat podobnego układu, gdzie do sygnału dodawana była składowa stała. Po tym zabiegu wszystko dosłownie dobrze grało. Wieczorem postaram się znaleźć schemat.
... Po zmianie na potencjometr cyfrowy (MCP41050 Bledna koncepcja z tym cyfrowym potencjometrem. Na (wyjsciowym) schemacie aplikacyjnym LM2576 gorna koncowka (tradycyjnego) potencjometru R2 jest zapieta na wyjscie regulatora, czyli wystapia na niej napiecia od ok. 1,2 V (wewnetrzne napiecie referencji LM2576) do 50 V. I dokladnie tyle musialby tolerowac...
Hmmm, pooglądałem schemat połączeń przekaźników, to to z drabinką R-2R wiele wspólnego nie ma, prócz wyglądu schematu. Zaletą drabinki R-2R jest właśnie dobór oporników taki, żeby były potrzebne tylko 2 wartości a tutaj mamy do czynienia z doborem oporników z oporem w omach na n-tym miejscu po przecinku... Rozumiem, że chodziło o otrzymanie charakterystyki...
Witam Znalazłem w internecie schemat potencjometru cyfrowego na układzie scalonym DS1802. Niestety jest to tylko stereo a ja potrzebuję 6 kanałów. Do tego dochodzi jeszcze pytanie co trzeba dołożyć żeby zapamiętywał głośność i jak pozbyć się regulacji balansu. Zamiast przycisków chciał bym mieć to na czymś podobnym do zwykłego potencjometru ale nie...
Miniaturowe radioodbiorniczki z serii PALITO i podobne do nich wzbogacone są o cyfrową skalę częstotliwości wbudowaną w układzie scalonym SC1088. Wyszukiwanie stacji radiowych dokonuje się za pomocą przycisku SCAN , a powrót do począdku przyciskiem RESET. Jedynie głośność ustawia się potencjometrem obrotowym mechanicznym , który i tak po jakiś kilku...
cze przesyłam schemat na szybko zrobiony w protelu. podłączyłem sda i scl do vcc i dałem rezystory podciągające. oto ten schemat
(at)jaclew dzięki za uwagi, postaram się je uwzględnić. Schemat pierwszy jest schematem stanu obecnego urządzenia. Schematy na końcu są tylko teoretycznym rozważaniem nad tym, w którą stronę chcę rozwinąć urządzenie i do czego może ono mi się jeszcze przydać. True RMS niezbędny do poprawnego wyznaczenia mocy urządzenia a następnie (patrz post wyżej...
Czemu musi? 100k też nie jest złe, jeśli nie robisz jakiegoś wyżyłowanego układu. Pokaż lepiej schemat tego, co składasz.
Nie widać skąd układ z fototranzystorem miał by się zasilać.
Narysuj schemat a ja go sprawdzę. Napisz dokładnie co chcesz zrobić, potencjometr cyfrowy ma więcej niż 10 kroków.
Witam, posiadam własnoręcznej roboty poziomy trak taśmowy , chciałem do niego zrobić coś w rodzaju cyfrowego metra , Do tej pory znalazłem jeden schemat ultradzwiękowego miernika , Myślałem żeby zrobić to na potencjometrze i lince albo jako ultradzwiękowy miernik odległości . Za odpowiedź na moje pytanie z góry dziękuje. Bartłomiej szpak
Wstęp Niskoszumne wzmacniacze dla takich elementów jak fotodiody, czujniki piezoelektryczne i inne sensory wymagają zazwyczaj wysokiej impedancji wejściowej, niskiego szumu 1/f oraz bardzo niskiego - subpikoamperowego - prądu polaryzacji wejścia. Warunki takie bardzo ciężko spełnić korzystając z gotowych komercyjnie zintegrowanych wzmacniaczy operacyjnych....
Witam, poszukuję przetwornika C/A, który będzie pełnił rolę potencjometru. Chodzi mi o dużą możliwość regulacji - 8 bitów na wejściu. Czy są takie układy? Jestem początkującym elektronikiem, więc proszę o wyrozumiałość. W załączniku przedstawiłem schemat działania interesującego mnie potencjometru... Pozdrawiam
Ok :) To tak używamy procesor ATMEGA8 z kwarcem 4MHz i kondensatorami 30pF. Jeśli możecie to narysujcie schemat odrazu z tymi funkcjami co pisaliśmy w temacie. Najlepiej jak by to było rysowane w eagle. Pamiętajcie ten powyższy schemat to tylko przykład. Więc trzeba tylko przerysować schemat i użyć ATMEGA-8. Funkcje: - Sterowanie pilotem w kodzie RC5...
Witam Wstyd mi się przyznać. Ale to wszystko przez ten moduł. Robiłem sprzężenie zwrotne tym układem :( Wylutowałem te przewody od niego i wszystko działa jak należy. I druga dobra wiadomść w tym temacie... Chciałoby się powiedzieć, a nie mówiłem..., a przecież prosiłem o odłączenie cyfrowego woltomierza/amperomierza... To teraz mam jeszcze jedno pytanie....
Może o to Ci chodzi, bardzo ciekawy układ: http://sklep.avt.com.pl/photo/_pdf/AVT23...
Witam Mam zamiar zrobić cyfrowy potencjometr do wzmacniacz 2x50W. Na początku miał to być DS1802. Przeczytałem na forum, że nie przenosi on całej amplitudy ze względu na napięcie zasilania 5V, a wzmacniacz gra głośniej bez niego. Więc zrezygnowałem z niego, ale wcześniej zamówiłem jako próbke więc chyba zrobie i przetestuje. Chciałbym was poprosić,...
Zamieszczam schemat który udało mi się na podstawie płytek narysować. Z pomiarów rezystancji miedzy 3 wyjściami i schematu wynika, że ten zadajnik działa jako potencjometr skokowy 10k o 100 pozycjach. Ponieważ nigdzie nie udało mi się takiego znaleźć, chce go zastąpić potencjometrem cyfrowym XICOR X9C103 -ma taką samą liczbe pozycji oraz rezystancje....
Witam serdecznie. Nigdy tego wcześniej nie robiłem, ale zachodzi potrzeba stworzenia PWM w zakresie 0-100%, gdzie elementem wykonawczym będzie MOSFET, gdzie za jego stopień otwarcia odpowiadać będzie timer NE555 z potencjometrem cyfrowym 1-Wire firmy Dallas, czyli nie produkowany już DS2890. Rozwiązanie takie, a nie inne ponieważ tutaj akurat nie mogę...
schemat potencjometr cyfrowy cyfrowy potencjometr potencjometr cyfrowy
amortyzatory ariston 24c02 zapis odczyt wtyczki winamp
elektrolux zapalarka mirley przedwzmacniacz
Renault Megane II 1.6 16V – trasa przewodów czujnika położenia wału K4M, piny ECU, schemat Volkswagen Passat B5 kombi – drzwi kierowcy nie zamykają się z pilota, usterka zamka lub wiązki
