Więc można przyjąć, że dla 5V dalej będzie max ~500mA oraz dla 27V również będzie ~500mA?
A może taki> Maksymalny prąd LM317 to 1,5A tylko konieczny radiator http://obrazki.elektroda.pl/8804225800_1...
Układ jest mi potrzebny do budowy zasilacza do LED-ów dużej mocy. Jak najprościej zwiększyć prąd maksymalny? Połączyć kilka takich źródeł prądowych równolegle. Albo dodać zewnętrzny tranzystor na podobnej zasadzie jak w stabilizatorach napiecia, czyli sterowany spadkiem napiecia na rezystorze podłaczonym do wejscia LM317 Duży prąd i wersja HV stabilizatora...
No właśnie, 1.5A to jest maksymalny prąd tego układu, nie wspominając o ilości wydzielanego wtedy ciepła.
http://obrazki.elektroda.pl/6831616500_1... Prąd zwarciowy zależny od R2. R1 pełni funkcje sterowania tranzystora Q1 i zabezpiecza lm317. Dodano po 5 Prąd wyjściowy maksymalny około 6 amper. Maksymalna strata mocy na tranzystorze Q1 to około 100 watów. Więc spory radiator się kłania. oczywiście prąd można zmniejszyć zwiększając R2
Transformator, opór pierwotnego uzwojenia którego 1350 Ohm ma moc nie więcej 5-6W . Transformator z napięciem wtórnego uzwojenia 12,5V może zabezpieczyć prąd do 1A. Należy pamiętać, że przy użyciu LM317 wyjściowe napięcie będzie na 2-2,5V mniej za wejściowy.
Układ wygląda chyba Ok. 1) Napięcie na R1 nie wzrośnie powyżej 1.4V, co daje maksymalny prąd 1.4A, czyli zgodnie z max. prądem który może pochłonąć LM317. 2) T2 włączy się gdy spadek na R2 osiągnie wartość 0.7V, czyli tranzystor T1 będzie przepuszczał prąd 1.5A 3) Analogicznie dla pozostałych tranzystorów 4) Gdybyś jednak potrzebował prostego zabezpieczenia...
A jak zrobić zabezpieczenie przed zwarciem w celu ochrony tranzystorów? Najprościej i najpewniej - dokładnie tak samo jak wyżej. Musi być układ mierzący spadek napięcia na szeregowym rezystorze i w zależności od zadanego - porównując oba napięcia - blokujący tranzystor szeregowy (w typowym stabilizatorze). Przykład takiego zasilacza Znaleziony na forum...
Witam! 1. Ładowanie 4 ogniw litowych wymaga napięcia 16,8V (napięcie końcowe na 1 ogniwo=4,2V). Stabilizator musi być zasilany napięciem conajmniej o 3V wyższym, czyli np. nieco powyżej 20V. 2. LM317 może dać maksymalny prąd do 1,5A. 3. Jest to typowy układ stabilizatora "3-końcówkowego", jego cechą szczególną jest to, że "trzyma" stałe napięcie między...
Co do kondensatora filtrującego na wejściu - te wszystkie obliczenia są czysto teoretyczne i w praktyce gdyby chcieć zastosować taki kondensator żeby nam dobrze wygładził napięcie musiałby on mieć ogromne pojemności. Ja proponuję wstawić jako C1 dwie sztuki równolegle 4700uF - z pewnością wystarczy i jeszcze 100n MKS. Natomiast za stabilizatorem jeden...
Zadajesz tak dużo pytań, że trudno na wszystkie odpowiadać. Nie musisz stosować transformatora transformatora, który posiada jeszcze osobne uzwojenie 5 V do zasilania modułu. Transformator, który jest np. na rdzeniu typu LL posiada dwie osobne sekcje, które mają możliwość wyciągnięcia połowy napięcia, która z kolei przydać się może do zasilania modułu...
http://obrazki.elektroda.pl/7435895800_1... Dodano po 9 Witam Na załączonym rysunku przedstawiam prosty zasilacz o regulowanym napięciu wyjściowym w zakresie 0V...25V wraz z regulacją ograniczania prądu wyjściowego w zakresie 1,5...10A i z zabezpieczeniem przeciwzwarciowym. Zasilacz posiada zabezpieczenie przed zmiana biegunowości na...
Układy LM317 są produkowane w równych obudowach. TO-220, TO92, SOT-223, SOIC-8 i niektóre z nich mają mniejszy maksymalny prąd wyjściowy. Być może struktura krzemowa układu LM317 o mniejszym maksymalnym prądzie wyjściowym przewidziana np. do umieszczenia w obudowie SOIC-8, jest umieszczona w obudowie TO-220. Wszystko może być OK poza maksymalnym prądem...
Twoja lampka ma stopniową regulację jasności, ale jak chcesz mieć płynną, to tu masz średniej dokładności, ale bardzo prosty :) regulator prądu z zabezpieczeniem zwarciowym. Jedynym elementem mocy jest tranzystor. https://obrazki.elektroda.pl/1154185300_... R3 to potencjometr do regulacji prądu. D2 służy jako stabilizator napięcia dla...
Każdy schemat nie jest dogmatem, a punktem orientacyjnym dla twórczości !Jeśli autor tematu zastąpi kilka elementów, aby zwiększyć prąd, to na pewno nikt go za to nie ukarze! Zmniejszenie wartości rezystorow R12 i R14 o 2 razy zwiększy maksymalny prąd ograniczający tyle samo raz. Zastąpienie LM317 LM350 lub LM338 zwiększy prąd max. do 3 i 5A odpowiednio!...
LM317, o ile to nie podróbka, powinien sam ograniczać prąd tak, by nie ulec uszkodzeniu. Pewnie kilka innych też. Są jeszcze LT1083/1084/1085-ADJ (prąd do 7,5A/5A/3A), o niskim spadku napięcia, podłączane tak samo, jak LM317 (starsze odpowiedniki LM317 o większej mocy to LM350 na 3A, LM338 na 5A), LM1085-ADJ (minimalny spadek napięcia, przy którym działa...
Ja pozostaję przy swoim, że nie został uwzględniony maksymalny prąd impulsowy diody zenera D2. A ja obstaję przy swoim. Wybór zenerki był w pełni świadomy. Na początek zastanów się co zabezpiecza ta dioda? Zabezpiecza jedynie regulator. Czy jej zwarcie będzie formą zabezpieczenia - TAK. Czy przy normalnej eksploatacji ma ona szansę coś zabezpieczyć...
Może najprościej będzie zastosować stabilizator LM350, którym można zastąpić LM317 i którego maksymalny prąd to 3A.
trymer01!!! Tłumaczenie artykułu z angielskiej strony internetowej. Są niektóre praktyczne wymogi do wyboru rezystora ograniczenia prądu. LM317 ma minimalny prąd 10mА i gwarantowany maksymalny -1,5А . To oznacza że opór rezystora musi znajdować się między 0,83 Oma i 125Om. Jeśli dolne znaczenie oporu przedłużać zmniejszać, znaczenie prądu...
witam czy przy podłączeniu równoległym 3x lm317 prąd maksymalny wzrośnie do około 3-4A ? http://img244.imageshack.us/img244/5912/...
Witam. Jaki najmniejszy prąd można uzyskać z takiego źródła prądowego, żeby układ działał poprawnie?
Trochę zdublowałem post Kol. LEDówki, ale już mi się nie chce przeredagowywać :D Raczej tylko tak można to zrobić - czyli podłączyć zasilanie w punkty "plus" i "minus" wylutowanego akumulatora. Ale ja ustawiłbym napięcie zasilacza na minimum 4,2V, ponieważ tyle ma Li-Ion po pełnym naładowaniu i na pewno nie będzie to zbyt duże napięcie. Tylko, że może...
Jeśli bez obciążenia napięcie uzwojenia 10V wynosi 13V, wówczas napięcie uzwojenia 3V wyniesie 3.9V.Biorąc pod uwagę, że autor potrzebuje jak największego napięcia wyjściowego, należy podłączyć oba uzwojenia szeregowo - otrzymujemy 26 + 7.8V = 33.8V, co po wyprostowaniu i filtracji daje napięcie stałe około 46V.Maksymalny prąd w obciążeniu może wynosić...
Witam, na początku pragnę dodać, że czytałem parę wątków na forum, ale nie znalazłem stosownej odpowiedzi. Mianowicie, zainspirował mnie schemat autora tego wątku: https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic3... Czy ten ogranicznik sprawdzi się w zasilaczu na LM317? Kolejnym problemem jest to, że schemat jest zaprojektowany na ograniczenie do 700...
Witam... ogladam taka ladowarke http://bodzioch.republika.pl/schlad.html... Zeby zmienic zakres pradowy tj. uzyskac regulacje w mniejszym zakresie niz 0.5 - 1.5A nalezy zwiekszyc rezystor R3 ? Jesli tak to zmiana wartosci z 220Ohm na 2.2K spowoduje spadek regulacji pradu na 0.05 do 0.150A ? Czy moze powinienem zwiekszyc wartosc R4 ? M.
Mam pytanko. Jak zmodyfikowac ten schemat by Vmax jakie daje ten układ przy maxymalnym skreceniu potencjometra dawal 12V.
Prąd maksymalny LM317 to 1.5A, nie pamiętam jak to będzie w impulsach. Trzeba by było dodać tranzystor w/g standartowej aplikacji tej kostki. Trafo do wymiany na mocniejsze.
Witam,pytanie może dziwne,ale czy wie ktoś może na jakiej zasadzie dobietany jest rezystor do LM317HV?Próbowałem go wyliczyć,lecz bez skutku.Pozdrawiam. Schemat: http://obrazki.elektroda.pl/3078477300_1...
Witam wszystkich . Mam pytanie otóż znalazłem w internecie ten projekt ładowarki na LM317 : http://www.edw.com.pl/pdf/k07/34_08d.pdf i zastanawiam się czy nie można by zamiast wstawiać odpowiednie rezystory R8...R12 włożyć tam potencjometr do zmiany prądu ładowania ??? Np. 15 ohm ale nie wiem czy taki dostane . Chcę ładować tą ładowarką różne akumulatory...
Witajcie, mam następujący problem. Może ktoś oświeci? W typowym układzie LM317-TO220 jako ogranicznika prądu, napięcie zasilania mam 12V, rezystor Radj =12R (0,25W wpięty między Vout, a ADJ przy samych nóżkach LM317). Ograniczenie prądu przy zwarciu powinno wynosić ~100mA i tak jest przez 1-2minuty, po czym prąd zaczyna stopniowo rosnąć by po następnych...
Witam, planuję zbudować zasilanie na stabilizatorze o maksymalnym prądzie 100mA. Znalazłem już kilka możliwości w internecie, jednak nie mam kilka pytań, do niektórych z nich. 1 - Lm317 - potrzebny jest rezystor, którego wartość wynika z obliczeń: 1,25 / 100mA = 12,5 Ohm i tu pierwsze pytanie - jak najłatwiej uzyskać 2,5 Ohma? 2 - TL317 - z datasheetu...
Witam. Mam pytanie odnośnie regulatora LM317. Dlaczego podczas regulacji napięcia potencjometrem występuje zjawisko, że na pół obrotu potencjometru jest regulacja a na drugiej połowie obrotu napięcie jest maksymalne i stoi w miejscu ? Potencjometr mam B o rezystancji 5k om.
Zbudowałem zasilacz na LM317 zgodnie ze schematem, napięcie przez zmianę R6 ustawiało się poprawnie, ale prąd nie. Obecnie po zmianie R5 na zworkę prąd po zwarciu wyjścia ograniczany jest do ~2 A, a zwiększenie tego rezystora powoduje jeszcze większy prąd, co jest nadmierne dla tego regulatora, który od razu jest gorący (R4 też). Napięcie wejściowe...
Witam Zrobiłem kontroler obrotów wentylatora na bazie LM 317T http://modeemi.fi/~vesas/kytkis.gif gdzie ma być: Potencjometr = 1 k om R1 = 260 om R2 = 1 k om Strona źródłowa: http://modeemi.fi/~vesas/kytkis.html Jednak zamiast potencjometru = 1 k om użyłem potencjometru = 10 kA (kiedyś próbowałem bez sukcesu zrobić inny układ na bazie potencjometru...
Witam , majstruje uniwersalny zasilacz warsztatowy na lm 317 i potrzebuję zrobić ograniczenia prądowe . Zasilacz będzie pracował jako prostownik do ładowania akumulatorów motocyklowych i nie tylko, chcę uzyskać na początek prąd 0,5 A przy transformatorze około 2A. Czy jeżeli ograniczenie prądowe lm'a wynosi 1,5 A to obojętnie jakie trafo podepnę zawsze...
Jakie jest maksymalne napięcie wejsciowe stabilizatora LM317?? Z góry dziekuje i pozdrawiam. Mariusz.
Napisałem o temperaturze struktury a nie obudowy. Rezystancja termiczna struktura-obudowa: (150-25)/75=1,67°C/W Przy napięciu wejściowym 33V i wyjściowym 5V, maksymalny prąd nie może przekroczyć: 75/(33-5)=2,7A +0,6A z LM317 Jest to ważne dla temperatury obudowy 25°C. Dla wyższych temperatur odpowiednio mniej. Dla temperatury obudowy 50°C maksymalny...
Witam! Mam krótkie pytanie dotyczące zmiany prądu na wyjściu zasilacza na LM (z potencjometrem 10KR (opornik do LMa dałem 510Ohm (kolega doradzał 240 ohm - jednak przy tej wartosci rezystor ten grzeje sie w momencie kiedy dotknę stylów np reka, wiec zmieniłem na 510 Ohm i działa bez zarzutu (max napiecie daje 11,90V). Pytalem odnośnie tego zasilacza,...
Witam, Mam kilka pytań odnośnie poniższego schematu: http://obrazki.elektroda.net/19_12603874... - co się stanie jeśli zostanie przekroczony limit prądowy po za zaświeceniem się diody ? Im bardziej będzie przekraczany limit prądu tym napięcie na wyjściu będzie mniejsze ? Pozdrawiam
https://www.7pcb.com/trace-width-calcula... Wpisujesz grubość warstwy miedzi na laminacie, spodziewany maksymalny prąd i wyliczasz grubość.
Witam serdecznie, wiem, że pytanie jest infantylne, ale proszę o pomoc. Mianowicie, zaprojektowałem stabilizator. Mam dobrane rezystory, ale pojawił się problem z obliczeniem różnicy napięcia wejsciowego i wyjsciowego. Wiem, że wynosi ona około 2 V, ale chce to sprawdzic własnoręcznie. Szukam w nocie katalogowej i nie mogę znaleźć. Dzięki za pomoc,...
Witam Jak w temacie poszukuje jakiegoś schematu źródła prądowego w zakresie od 0 do 2A morze być więcej niż 2A ale ważne żeby od zera. Najlepiej aby było ono regulowane potencjometrem o rezystancji KOhm bo ciężko znaleźć taki potencjometr 200Ohm jak potrzeba do LM317, a poza tym Lm odpada bo ma zakres od 10mA do 1,5A Proszę o pomoc i pozdrawiam P.S....
Witam, Chciałem stworzyć regulowane źródło prądowe. Oparłem się na tym prostym schemacie i na LM350T http://obrazki.elektroda.pl/2768159700_1... Mam 1 Watowe (więc wystarczające na mój prosty umysł): - Potencjometr 4,7K ohm (podłączam go równolegle z 1,5k, lewa i srodkowa nozka) = 1149 ohm - zgrubny - Potencjometr 470 ohm (podłączam...
Witam. Mam problem gdyż po złożeniu na płytce stykowej układu na lm317 regulacja potencjometrem jest niedokładna. A dokładnie przeskakuje bardzo szybko o duże napięcie. Potencjometr ma 5k ohm. Jeden rezystor który miał mieć wartość 240 zastąpiłem dwoma 100 ohm połączonych szeregowo. Nie wiem jak zniwelować takie zjawisko. Filmik przedstawia co się dzieje....
A więc tylko pozostaje mi wziąć pisak i narysować PCB. Maksymalny prąd na wyjściu zasilacza będzie około 2,5A.
To kondensatory stałe, możesz dać ceramiczne. Te z linków nie są dobre. Rezystancja jest napisana 0.1Ω, możesz nie dawać jednego tranzystora ale zasilacz będzie miał mniejszy prąd maksymalny .
Poczytaj z tego forum https://obrazki.elektroda.pl/1979931600_... https://obrazki.elektroda.pl/9125358300_... - poprzez dobór wart. R31 zmieniasz wart. Iład - tutaj masz 0.7A - zmniejszasz 2x jego wart. ( NIE zapomnij o jego mocy) prad ład. wzrasta 2x * LM317 jest słaby , zalecana zamiana na LM350, LM338 lub LT1083/4/5...
Kolega, anders11! Dlaczego 1 LM317 obsłuży tylko 8 LED? Autor tematu wskazał -300 diod i sumaryczny prąd - 6А. Oznacza- prąd 1 diody - 20mA . Połączymy 8 diod szeregowo . Otrzymamy 37 girland po 8 diod . Sumaryczny prąd 37 girland złożą 37 х 20 = 0.74A. Spadek napięcia na LM317 będzie maksymalny 4V( 28 - 24 ). Przy prądzie 0.74 mA strata...
LM317 w połączeniu z rezystorem jak na schemacie pełni funkcję ograniczenia prądowego, czyli masz stabilne warunki pracy led nie zależnie od ich temperatury czy wahań zasilania. Sam opornik też można wstawić. Potrzebne są dane diody takie jak maksymalny prąd i napięcie przewodzenia. Z tego można wyliczyć opornik albo dobierać doświadczalnie tak aby...
To co prezentujesz ma swoje ograniczenia. Minimalne napięcie na źródle to 2-3V - więcej nie spadnie. Twój układ również ma ograniczenia. Spadek napięcia na R1 musi być równy napięciu przewodzenia złącza BE tranzystora T1, a więc już mamy ok. 0.7V do tego należy doliczyć jeszcze jakiś niezerowy spadek napięcia na złączu CE tranzystora T2, w najlepszym...
Według schematu R4 tylko należy pamiętać o prądzie przewodzenia diody i musi on być większy niż maksymalny prąd pobierany z zasilacza
Dzięki za inspiracje i podpowiedzi! Starałem się wszystko dokładnie przeanalizować przed rozpoczęciem pracy i zrobiłem testy, ale jestem tylko amatorem, stąd moje pytania. Akumulatory to równolegle 2×2200 mAh czyli 4400 mAh, maksymalny prąd ładowania na ogniwo to 2 A, rozładowania 4 A. Akumulatory są podpięte przez BMS, którego układ chiński nie miał....
Nie jest możliwe uzyskanie mniejszego spadku. Problemem jest element regulacyjny czyli stabilizator LM317, którego minimalny spadek to właśnie 2V. Poza tym kolego gdzie masz kondensatory przed i za LM317? Więcej http://www.ti.com/lit/ds/symlink/lm317.p... Też o tym pomyślałem, ale mnie przystopowało to, że LM317 bez obciążenia podawał jakby pełne napięcie,...
Kollega jta! Ukl.Skal.+ tranzystor dają nie wzmacnianie napięcia, a pozwalają zwiększyć tylko maksymalny prąd obciążenia.Maksymalny spadek napięcia dla LM317 - 3V, a w praktyce on nie więcej 2V.To, że wentylator będzie obracał się w odwrotną stronę przy stabilizowaniu LM337- nieprawda.Plus stabilizatora na plus wentylatora, minus stabilizatora na minus...
Wstawiam nowy, poprawiony schemat. Drugi WO ze scalaka LM358 wykorzystałem do sterowania wiatraka. Maksymalne dopuszczalne napięcie emiter-baza dla 2N3904 to 6V - u mnie WO nie poda więcej niż 5V z uwagi na jego zasilanie, więc powiino działać. Mogę też da BS170 (mosfet). Ze względu na małe napięcia odkładane na oporniku pomiarowym użyłem tam OP07....
Różnica między LM317 a LM350 to maksymalny prąd wyjściowy (1.5A i 3A) i obudowa (i co za tym idzie wyprowadzenia).
Dokumentacja LM317 to cała dostępna wiedza na jego temat. Tam znajdziesz wszystkie wzory, schematy itp. Na samym forum jak i w internecie znajdziesz masę zastosowań LM317 wraz ze schematami i wartościami elementów oraz dokładne wytłumaczenie działania tego stabilizatora. W [url=https://www.onsemi.com/pub/Collater... znajdziesz...
Przy minimalnym wzmocnieniu prądowym tranzystora BD139 czyli 25, trzeba w zależności od poboru prądu przez wentylatory policzyć jaki jest potrzebny prąd bazy i obliczyć rezystor szeregowy. Przy większym prądzie obciążenia może być wskazane użycie układu Darlingtona. Dziękuje za odpowiedź i wskazówki. Proszę powiedz mi do obliczeń mam podstawić maksymalny...
Z układem LM317 daj sobie spokój. On ma maksymalny prąd 1,5A. Dobrej jakości ATX-y miały rezystory wstępnego obciążenia, dlatego najpierw sprawdź czy zasilacz zadziała. Jeżeli masz wersję ,,okrojoną" (bez rezystorów), zastosuj w gałęzi 5V jeden z rezystorów 10Ω/5W. Powinno wystarczyć. Radzę jednak przestudiować ten temat: https://www.elektroda.pl/rtvforum/topic3...
Witam, chciałbym zaprezentować urządzenie do złożenia którego skłonił mnie nadmiar czasu i potrzeba posiadania ładowarki akumulatora żelowego. Prezentowane urządzenie składa się z trafka TS25/6 2x 12V 0,97A, układu prostującego razem ze stabilizatorem napięcia LM317 Dwa uzwojenia trafka są połączone szeregowo i wpięte do modułu zasilacza regulowanego...
Oczywiście ten schemat chcę przerobić aby był dopasowany do moich potrzeb to znaczy żeby był w stanie przenieść prąd rzędu 6A, poprzez dodanie tranzystorów. Chodzi mi tylko o ideę i schemat poglądowy zasilacza proszę tylko o schemat i instrukcję dotyczące ogranicznika. Z tego co piszesz to widać, że orientujesz się jaki rodzaj zasilacza chcesz zbudować...
A nie lepiej użyć LM317 z jednym rezystorem? Prosto, tanio i działa bezbłednie.
LM317 nie da rady - jego maksymalny prąd wyjściowy to 1,5A, a Ty potrzebujesz dużo więcej. Pozostaje więc regulacja fazowa po stronie wtórnej. Układ musi być dostosowany jednak do pracy z niskim napięciem i dużymi prądami.
Dla ładowania akumulatora samochodu jest potrzebny prostownik z wyjściowym napięciem 14-14,5V. Zasilacz od laptopa można wykorzystać dla tego celu, należy uzupełnić jego regulowanym stabilizatorem.Dla orientacji przedstawiam 2 warianty. http://obrazki.elektroda.pl/3624553400_1... Drugi wariant - http://obrazki.elektroda.pl/5928792300_1...
Dobry (mam nadzieję) wieczór! Użyłem schematu (rys) zasilacza stabilizowanego z regulacją napięcia i prądu z "Elektrody". Zmontowałem to coś na płytce z dziurkami, podłączyłem do zasilacza 19V od laptopa i uruchomiłem. https://obrazki.elektroda.pl/5445757900_... Potencjometrem napięcia reguluje się ładnie, od mniej niż 2 V do 18V. Następnie...
Cześć.Dużego prądu to Ty z tego transformatora to nie uzyskasz ale możesz z powodzeniem zrobić zasilacz regulowany na LM317 lub LM350.Bardzo prosty i będziesz miał "ZASILACZ LABORATORYJNY"
http://obrazki.elektroda.pl/1803191600_1... Dodano po 3 Przy użyciu LM317 maksymalny prąd 1,5А, dla zwiększenia prądu do 3А wykorzystaj LM350.
Kolega L_M,! Dla obrony od zwarzia na wyjściu wykorzystany bezpiecznik B2 5A.Dla gwarancji lepiej wykorzystać szybki bezpiecznik. W schemacie autora przy nominale rezystora R3 3,3Ohm maksymalny prąd nie przekroczy 0,2А.
W przypadku panela PV żadnego W nie będzie, więc i zabezpieczenia prądowego nie trzeba. Panel PV nie może sam z siebie dać większego prądu niż ma w charakterystyce. Żaden rodzaj uszkodzenia nie powoduje wzrostu prądu w panelu PV. Dopiero silniejsze oświetlenie może to spowodować, ale to by wymagało oświetlenia panelu czymś jaśniejszym niż słońce. Oczywiście...
maksymalny prąd transformatora spawarka prąd maksymalny rezystor prąd maksymalny
samsung wirus telefonie laptop kompatybilna karta sieciowa system nofrost
Laser w odtwarzaczu Schneider CDP7000: Sanyo SF-86 lub TAOHS-HG1 Schemat zasilacza LG 55EG960V - gdzie znaleźć?
