Witam wszystkich bardzo serdecznie jestem tu nowy i chcial bym sie cos dowiedziec od bardxiej doswiadczonych w tym tenacie . A wiec tak mam okazje kupic dwa uzywane kolektory slonwczne 106x190 od kolegi w bardzo dobrej cenie ,ppsiadam bojler poziomy 120l z wezownica do c.o ,latem grzeje wode prądem bo posiadam panele fotowoltaiczne I czy takie korektory...
Proponuję taki sterownik i grzałkę 3x2000W/230V i musi działać. Sterownik jest z czujnikiem temperatury i rozłącza PWMa po nagrzaniu do ustawionej temperatury. https://allegro.pl/oferta/regulator-ster...
Czy gotowy zestaw z Allegro wychodzi znacznie drożej ? Może lepiej samemu skompletować ? Porównaj ceny, choć jak sprawdzałem, to tak, lepiej kupić osobno. Sterownik i małe elementy, jak śruby, nakrętki, łączniki z przesyłką, na alledrogo, jest za darmo. Paneli i szyn pod panele poszukaj lokalnie.
Witam Mam bojler podłączony do kotła gazowego, ponieważ mam założone panele fotowoltaiczne chce go odłączyć i podłączyć bezpośrednio do sieci 230v. Jeszcze nie wiem czy w/w bojlera będę mógł podłączy grzałkę, jeśli nie będzie takiej możliwości to kupię nowy bojler. W jaki sposób mogę sterować bojlerem na grzałkę? Zależy mi na tym żeby włączał się i...
IRFP460 jest na wyższe napięcie i prąd.
Grzałka do baniaka https://allegro.pl/oferta/grzalka-24v-90... Do tego dwa panele https://allegro.pl/oferta/panele-fotowol... Baniak o pojemności 140l Przy tak dobranych komponentach nigdy nie bedzie dobrze pracowało. Grzałka 900W, PV ok. 600W czyli permanentne przeciążenie....
Bez regulatora jak dobrze się dobierze moc w jednym punkcie będzie ok. Sytuacja zmieni się wraz odejściem od tego punktu. Niestety panele fotowoltaiczne to ogniwa prądowe o prądzie max zależnym od oświetlenie. Przy próbie wyciągnięcia większej mocy niż panel jest wstanie dać prąd rośnie mizernie za to drastycznie spada napięcie. Efekt pogarsza się bo...
Fatalnie to jest z tym co napisałeś... Ja powiem tak zakładaj inwerter włączaj się w sieć i korzystaj, inaczej w lecie będziesz miał wodę 80st a w zimie nic... Też mi rewelacja i fantastyczne podejście do sprawy... Instalacje PV są po to aby z nich korzystać wydajnie i zejść z kosztów energii a nie kombinować jak koń pod górę i w sumie mieć to czego...
Witam. Szukam schematu sterownika grzałki bojlera do paneli fotowoltaicznych. Ogólnie na dachu 8 paneli po 280 W, Chciałbym połączyć w szereg napięcie uzyskiwane z paneli było bliskie 230 - 240 V. Przy takim napięciu nie musiałbym prowadzić zbyt grubych przewodów i mniejsze straty energii. Dwa zbiorniki, jeden 100 a drugi 200 L. Grzałki po 2kW , ale...
Mając 720W paneli świata nie podbijesz. Jeśli masz bojler CWU to nastaw się tylko na grzanie. Odpuść Tracera, akumulatory, UPS. Zaoszczędzisz kupę kasy, Dużą kupę. Zamiast tego skup się tylko na grzaniu wody lub kup inwerter on-grid 1-2kW. Wyjdzie taniej i będzie dużo, dużo lepiej i prościej.
Witam Nie wiem czy sterownik Thew_666 działa czy nie.. natomiast wiem, że ma rację mówiąc, że obciążenie powinno być zmienne bo przeciążony panel wyda dużo mniej mocy niż obciążony optymalnie - stąd trackery MPPT w falownikach i lepszych regulatorach ładowania. tutaj art: http://obrazki.elektroda.pl/7233005100_1...
Witam jestem nowy i chciałbym wykorzystać Panele PV do podgrzania wody w zbiorniku 120l. Posiadam 3 panele 240W i 4 180W takie jak w linku. http://www.0800sparks.com/SolarPower/pdf... Na tą chwile mam podłączone wszystko równolegle do KONTROLER ŁADOWANIA TRACER-4210RN 12V/24V 40A MPPT i akumulatora 500ah. Proszę o jakieś...
Witam. Mam pytanie, Panele Fv są teraz w śmiesznych pieniążkach więc pomyślałem zakupić takie ze dwa 400w by grzały mi wodę poprzez grzałkę w bojlerze. Co by się stało gdybym podłączył panele bezpośrednio do tej grzałki? między panelami a grzałką założył bym jakiś mocny przekaźnik którym sterował by termostat. Chcę zrobić to budżetowo. Grzałka jest...
Witam, od jakiegoś czasu główkuje nad ogrzewaniem cwu ze słońca. Bardziej podoba mi się zastosowanie paneli pv i grzałki. Uważam że pod wieloma względami jest to lepsze rozwiązanie, a najważniejsze że ma większą bezobsługowość niż kolektory wodne. Tyle że na obecną chwilę jest to rozwiązanie droższe i stąd mój temat żeby rozwiać swoje wątpliwości, pv...
Witam. Potrzebuję inteligentnego sterowania załączenia bojlera elektrycznego przy instalacji PV. A dokładnie bojler podłączony do gniazdka sieciowego 230 V ma się załączać, jak fotowoltaika generuje moc do sieci, a wyłączać, jak jej nie generuje. Coś w stylu licznika energii programowalnego z elementem wykonawczym, jak np. przekaźnik, który będzie sterował...
Witam wszystkich Chcę założyć panele fotowoltaiczne , moc 10kw do grzania zbiornika z wodą ok 3m2. Chciałbym bezpośrednio podłączyć falownik z grzałkami pomijając istniejącą instalacje 230V . W zasobniku chcę zamontować 3 może 4 grzałki np. po 2kw . Wiadomo że w zależności od nasłonecznienia można uzyskać różną moc. Jak rozwiązać sterowanie grzałkami...
Dzień dobry, Chciałbym zamontować panele fotowoltaiczne, które będą zasilać grzałkę, która będzie dogrzewać bojler 300 l tylko w sezonie letnim. Co oprócz paneli i grzałki w bojlerze będę potrzebować? Z góry dziękuję za podpowiedzi.
Cześć, posiadam stary bojler 1,5 kW. Chciałbym go zainstalować na działeczce i zasilać go energią elektryczną z paneli fotowoltaicznych. Szukam taniego rozwiązania, czy mógłby mi ktoś podpowiedzieć co powinienem kupić, aby to działało? Chcę kupić używane panele. Będę wdzięczny za każdą radę.
Witam. Mam instalację fotowoltaiczną. 10 paneli łączonych w szereg = 400VDC bez obciążenia. Co daje ok 3.4kWp czyli ok 2.7kW max Do tego falownik offgrid o mocy ok 2kW. Czyli 0.7kW nie wykorzystuje. Wpadłem na pomysł, aby wykorzystać tą moc gdy będzie dostępna. Dla przykładu mamy południe full słońca, obciążenie falownika ok 500W. Czyli 2.2kW nie wykorzystane....
Witam. Jakiś rok temu wpadły mi w ręce wafle fotowoltaiczne w dosyć atrakcyjnej cenie. Po ich obejrzeniu okazało się, że są to wafle polikystaliczne a więc o nieco mniejszej wydajności niż monokyształy. Ponieważ już od jakiegoś czasu intensywnie studiowałem literaturę i witryny internetowe dotyczące tematyki PV, postanowiłem i ja zrobić chociaż jeden...
Witam szanownych forumowiczów , od roku posiadam instalację fotowoltaiczną zbudowaną z 6 paneli firmy Photowat o mocy 200 W każdy .Panele te od marca 2019 zasilaja grzałke bojlera 1, 5 KW . Instalacja sprawuje się rewelacyjnie jednak od czasu gdy powiało wilgotna jesienią zauważyłem drastyczny spadek mocy w słoneczne dni , co tym bardziej niepokoi bo...
Witam zwracam się do was o poradę dotyczącą paneli fotowoltaicznych .W tym roku założyłem instalacje 5 kW .Instalacja została założona na dachu od strony wschodniej i zachodniej na dachu dwuspadowym pod kątem 45 stopni.Śledząc na bieżąco prace instalacji Pv na stronie PV Monitor osiągi mojej instalacji wypadły marnie.Postanowiłem że panele zostaną przeniesione...
Zerknij na ten sterownik: http://www.el-car.auto.pl/?69,regulator-... mam, używam i polecam. Przy twoim zestawie, musisz albo dołożyć paneli, albo zwiększyć moc grzałki, jak chcesz, aby to działało poprawnie. Termostat, to możesz od razu wywalić, przy prądzie stałym się nie sprawdzi, zaraz skleją się styki. Zreszta...
A w kwestii zasilania bojlera nic się nie zmieniło? Może jakaś panele fotowoltaiczne się pojawiły jako wspomaganie podgrzewania? Bo jeśli są panele wraz z jakimś "prostym" falownikiem. To może być tak, że ów falownik nie zasili poprawnie sterownika (termostatu) grzałki, a wtedy "klops" z takiego termostatu. Po prostu nie będzie działał. Wtedy to rozwiązaniem...
Zastosuj " gołą" grzałkę 3-fazową 3x2kW i przełączaj szeregowo/równolegle 2/3 grzałki za pompcą stycznika. Potrzebny byłby do tego jakiś sterownik+ termostat zabezpieczający
Warto do grzałki 2kW zastosować 8 tych paneli i inwerter na grzanie. Inwerter a nie sterownik czy regulator, bo maja MPPT i wydatność energetyczna 99% i 99 % wydajność MPPT. Warto dołoży 200-300zł do inwertera a w uzysku energii zwróci się wielokrotnie w roku. Zalety inwertera widać również w ziemie. Daje w tym okresie wiele razy większy uzyska energii...
Prawda! Tylko że grzać wodę lepiej solarami - znacznie lepsza skuteczność przemiany bezpośredniej ciepło->ciepło niż przez światło->elektryka->ciepło. Dla powerwalli, powerpacków itp dobry czas nadejdzie jak oddana energia zacznie przepadać - a tego (obawiam się) wykluczyć nie można. Tu się nie zgodzę, solary mają jedną zaletę, zajmują mniej miejsca...
1.Panele 400W są tańsze w przeliczeniu na watt mocy. 2. Typowe sterowniki typu ECO boost wymagają napięcia szeregu do pracy minimum 160 V czyli potrzeba 5-6 paneli 400W. ( 5x32V to równo 160V).
Bardzo zaawansowany projekt, zrobiony od zera. Tylko ja bym to ugryzł inaczej. W innym wątku piszesz że na balkonie masz już instalację z falownikiem 230V i magazynem energii. Ja bym podłączył nowe panele do starej instalacji, żeby energia szła do jednego wora i wtedy użył np wyjścia przekaźnikowe falownika do sterowania bojlerem. Jeśli nie ma takich...
Panele fotowoltaiczne czy kolektor słoneczny, oto jest pytanie? Grzejemy wodę: panelami fotowoltaicznymi = koszt, elektronika, awaryjność . Koszt łączny najtańszego zestawu to min. 10 tys. zł kolektor solarny = koszt, prostota, brak elektroniki. Koszt najtańszego zestawu to około 5 tys. zł. Oba zestawy wymagają słońca i tylko słońca. Jeżeli chcemy...
Najprościej - kupujesz panele, sterownik mppt ( są dedykowane go grzania wody z kontrolą temperatury) i grzałkę. Bez sterownika będziesz miał spore straty. A i tak musisz pamiętać o kontroli temperatury żebyś nie zagotował wody. Rodzicom w 2019r wrzuciłem zestaw 1,6kWp który grzeje wodę w 140l bojlerze po dziś dzień.
Brakuje rur, pompki, płynu, izolacji termicznej, zaworów/złączek itp, jakiś sterownik też będzie potrzebny. To panele fotowoltaiczne, po co mu pompka, płyn itp?, no wiedzy w temacie na pewno będzie potrzebował :). Można tym będzie trochę dogrzewać wodę.
Witam. Również interesuję się tym tematem. Posiadam piec na pellet i chciałbym dogrzewać wodę w bojlerze panelami fotowoltaicznymi,a gdyby nie było słońca,dogrzewałbym piecem. Myślałem zamontować panele na elewacji budynków gospodarczych na stelażu,pod kątem 40°. Są panele na pewnym serwisie po 150 zł za 125W,sterownik ecopulsara za 500zł itp.Cena końcowa...
Po kosztach wszystko robisz...? 1. Sterownik solarny: ponad 200zł 2. 2x smart switche: prawie 100zł za oba 3. cała reszta pewnie 50-100zł A gdzie koszt grzałek, przewodów, drugiego bojlera, etc.
Po co zatem jakaś grzała 3kW czy podobna, boostery inne cuda 🤔 Po to by mieć prosty, znany wszystkim sposób grzania cwu za pomocą paneli fotowoltaicznych. Napisz może jak wygląda Twoja instalacja w jednym, dwoch zdaniach. Bo np. moje grzanie cwu będzie wyglądać tak: Panele -> bezpiecznik, ogranicznik przepięć -> przetwornica eco boost solar...
Instalacja solarna ma tylko ten plus że zajmuje mniej mniejsca na dachu. Obecnie jest 2x droższa w zakupie i montażu. Zużywa prąd. W razie awarii latasz na dach z kocem. A wystarczy że glikol wycieknie, instalacja się zapowietrzy , pompa padnie czy sterownik lub zwyķły brak prądu. Co jest łatwiej przeprowadzić do piwnicy rury czy przewody? Grzjeje tak...
Witam. Mam moźliwość kupna inwertera fotowoltaicznego, który na wyjściu daje moc maksymalna 1,5kW. Chciałem nim zasilić grzałkę w bojlerze, która ma moc 2kW. Czy mogę w takiej sytuacji podłączyć inwerter do grzałki? Będę wdzięczny za podpowiedź, pozdrawiam. Nie możesz podłączyć, bo grzałka wyjątkowo wredne urządzenie i obciąża inwerter pełną mocą....
1 kW do 100 litrowego bojlera wystarczy, z zapasem możesz dać 1-2 panele więcej. Przy 2 kW w słoneczny dzień po południu sterownik będzie wyłączał grzanie, za to wydłuży Ci się okres grzania wody słońcem właściwie na cały rok, oczywiście gdy będzie pogodnie. Mam 2 kW, na początku miałem właśnie taki bojler, obecnie 350 litrów i latem dalej daje rade. Na...
Kolejny wynalazek z "niby MPPT" Czyli sterownik grzałek : https://obrazki.elektroda.pl/4338020800_... I to ma być MPPT ? ? (3kW ).. Brakuje tu bardzo istotnego elementu o sporych wymiarach ( transformatora ).. Zwykły PWM.. czyli nic nie dający tylko stratę pieniędzy i to nie małych.. A ciekawe czemu nie ma 2 amperomierzy tylko jeden...
Trochę mnie męczy ciągłe ustawianie manualne regulatorem napięcia mocy grzałki AC bojlera. Czytam, że można podpiąć bezpośrednio pod PV grzałkę DC. Sytuację mam taką: Mam układ paneli o max. mocy 1,6kW dający max. 82,6 V i 24,68 A (po dwa szeregowo i razem równolegle) O jakich parametrach grzałkę DC do takiego układu można bezpiecznie podłączyć bez...
Witaj. Jeśli nie masz zamiaru montować całej sekcji paneli fotowoltaicznych to grzanie tylko wody z foto. nie ma sensu ekonomicznego. Założenie paneli solarnych ze sterownikiem to koszt o połowę mniejszy. Sprawność jest podobna. W pochmurny dzień czy to lato czy zima nie uzyskasz energii z foto czy solara pozwalającej podnieść temp. wodę powyżej stanu...
Właśnie o taką odpowiedź mi chodziło. Spodziewałem się, że taka instalacja nie ma sensu ale tak jak powiedziałem dopiero zaczynam się uczyć tematu związanego z fotoogniwami. Internet jest pełen różnych opinii w których autorzy piszą, że dwa ogniwa mogą samodzielnie przygotowywać wodę użytkową w domkach letniskowych, co od razu wydało mi się dość naciągane...
Koledzy proszę o wasze zdanie! Sytuacja wygląda następująco, na mojej posesji są dwa budynki dom mieszkalny i garaż oddalony o ok 20 m od niego, z budynku mieszkalnego, dokładnie z kotłowni biegnie zakopany przewód 4 żyłowy o średnicy żyły ok 4 mm, jest to aluminium! Pod ścianą garażu mam zamontowane panele fotowoltaiczne i przyszłości chce podgrzewać...
Na balkonie 11 szt po 245 wat powiesiłeś - duży ten balkon dlaczego chcecie grzać ciepłą wodę panelami fotowoltaicznymi ? Panel solarny na glikol do grzania ciepłej wody kosztuje 1000 zł za 2 kW to znacznie taniej jak 2 kW paneli fotowoltaicznego Panele fotowoltaiczne oczywiście mają zastosowanie do produkcji prądu i z tym się całkowicie zgadzam Moja...
Ale przyszedł taki moment, kiedy aku pobrał już pewien zasób energii i prąd stopniowo zaczynał maleć. Po prostu nie potrzeba już było prądu powiedzmy 1,5 ampera, tylko 0,5 ampera i coraz mniej. Czyli w tym momencie panel pracował np. na 30%. I to jest całkowicie normalne zjawisko, akumulator to nie jest studnia bez dna. Czyli suma sumarum nie jesteśmy...
Witam, Jestem w trakcie wymiany bojlera cwu na Galmet SGW(S) Tower 400. Woda będzie podgrzewana grzałką 3kW (prąd z paneli fotowoltaicznych - offgrid). Podłączone to będzie tak: panele pv >> przetwornica ECO Solar Boost MPPT-3000 3.5kW >> grzałka 3kW w zasobniku cwu. Myślałem, żeby dać zwykłą grzałkę 3kW z wbudowanym termostatem, ale wpadł dodatkowy...
Dzień dobry! Projektuję(dla siebie) przetwornicę(sterownik) MPPT do zasilania grzałki w bojlerze z instalacji fotowoltaicznej(2,4kW) off-grid (mikrokontroler do obliczenia Pmax, zastosowana grzałka 3kW sterowana PWM). Kupiona przetwornica pozwala wykorzystać tylko 80%energii. Problemem jest możliwość wystąpienia łuku elektrycznego na stykach termostatu...
Może barierka ta nie wygląda tak pięknie jak poprzednia opcja, ale jak wyjdzie w podobnych kosztach to JUŻ PIERWSZE ZAGRZANIE BOJLERA JEST DLA MNIE ZWROTEM INWESTYCJI. To problem, rozwiązany. Z ekonomicznego punktu, jest to nieopłacalne. EkoPulsar plus nowe panele z okablowaniem, to około ~6000zł. A czy ma Pan możliwość, dołożenia większej ilości paneli,...
Według mnie trzeba zacząć od pieca. Mam na myśli zainwestować w energooszczędne pompy. Ja miałem pompy każda ponad 50W a teraz 7W. Z teraz ile pobiera mi piec... https://obrazki.elektroda.pl/2384122000_... Ile pobierał a po wymianie pomp... https://obrazki.elektroda.pl/1834644800_... Jak widać na pierwszym screenie...
Witam szanowne grono. Mam bojler 200l, który w okresie zimowym ogarnia piec na ekogroszek. W okresie letnim śmiga na prąd 2kW. Chcę zakupić 6szt paneli 320W i do tego regulator... I tutaj mam dylemat bo bardzo dużo pozytywnych opinii słyszałem o regulatorach EL-CAR - są tanie a działają podobno wzorowo. Myślę nad tym sprzętem: http://www.el-car.auto.pl/?75,regulator-...
Pomysł taki zrodził się w mojej głowie w celu zasilenia boilera, Jakie masz zużycie CWU? Jak mało (na 2 góra 3 osoby) to układ grzałka+PV jest jak najbardziej sensownym rozwiązaniem. Dajesz panel PV o mocy przynajmniej 1 kW do tego prosty sterownik i bojler z grzałką. I grzanie CWU masz z głowy na pół roku. W zimie niestety rzadko udaje się na samym...
Średnia się zgadza Ależ oczywiście! Ja jem kapustę, szef je mięso. Średnio jemy gołąbki. L1 - 248V, L2 - 247V, L3-235V. A jaka jest IPZ L1-N, L2-N, L3-N? Czy masz protokół z "pomiarów odbiorczych instalacji FW"? Np czasowe załączanie pralki, zmywarki lub bojlera cwu. Jeśli akurat cię nie ma w domu w tych godzinach. Czyli głupota i kolejne wydawanie...
A, zapomniałbym - oczywiście z off-grida zawsze warto wygospodarować niezależny UPS dla istotnych życiowo systemów w czasie przerw w dostawie prądu sieci, jak np. kotłownia (sterowniki, pompy, etc) czy dystrybucja internetu po domu, ładowarki... W lato zależy mi faktycznie na ciepłej wodzie głównie, bo mam kominek z podpiętą podłogówką + DGP (zanim...
Najprościejszy sposób bez sterowników i innych dupereli. Panele używki -> https://allegro.pl/oferta/panel-sloneczn... Paneli potrzebujesz 6-7 szt. Grzałka 1200W/36V szt 1 -> https://pl.aliexpress.com/item/100500234...
.. Koniec przerwy na reklamy Czekałem cierpliwie, kiedy się skończy promocja i reklama naczyń przeponowych do bojlerów, ale widocznie nigdy, bo jest to produkt uboczny, który pojawił się wraz z wadliwymi bojlerami, bez poduszki powietrznej i dlatego jest wciskany na siłę. Ale wracając do tematu kapiącej wody z zaworu bezpieczeństwa przy bojlerze. To...
Ja zastosowałem pompki na prąd stały model DC50-2465A kupione na eBay – chińszczyzna ale nie narzekam. Na eBay szukać pod tytułem DC 50 pump Bardzo fajna pompka gdyż ma potencjometr i można wyregulować jej obroty i zasilanie do 30V od bodajże 9V. Moc do86.4W,2450l/m i wysokość podnoszenia 6,5m koszt ok 200zł Pompka ta wytrzymuje 90 stopni i ciśnienie...
Przy małych instalacjach jest zawsze dylemat czy kupić sterownik za 500 - 600 zł czy dwa używane panele. Dlatego ludzie stosują rozwiązania pośrednie typu zwykłe PWM co jest dużo tańsze. Sporo osób wykonuje samodzielnie z takich pomysłów jak kolegi Futek2 gdzie schemat jest dostępny na elektrodzie. Ciekawy jest też pomysł kolegi Gaz4 jeżeli mamy odpowiedni...
Witam. Czy można zastosować do regulacji wiatraka sterownik do paneli fotowoltaicznych? np. http://www.epsolarpv.com/web/hnjd/files/... 1.po osiągnięciu napięcia na aku 14 lub 28 zwiera styki celem zatrzymania ładowania ( czyli wychamował by wiatrak) 2. po osiągnięciu odpowiedniego napięcia przepuszcza go na styki zasilania instalacji...
Jeśli przymierzasz się "tylko" do grzania wody z tych paneli, to bym łączył bezpośrednio do grzałki DC. Patrząc na ceny regulatorów mam podobne odczucia - może dołożyć więcej paneli zamiast wydawać na regulator, jednak charakterystyka prądowo - napięciowa pokazuje, że w pochmurne dni będzie to grzało tyle co nic o ile dobrze to zrozumiałem. Jeśli zdecydujesz...
Janusz_KK pisze - Tego onoff grida obejrzę bo akurat też jestem na etapie PV.[/quote] // Na prośbę Janusz_kk odpowiadamy, ze inwerter przełączalny ON<>OFF Grid firma Elektronix stworzyła na prośbę klientów, którzy mają zainstalowane różne układy do grzania wody z paneli fotowoltaicznych. Wadą tych systemów jest to , ze po szybkim nagrzaniu wody...
Licząc tym tokiem mógłbym rzec iż zaoszczędziłem po pierwszym miesiącu ok.9.000zł + te 25zł... Trochę to jak z reklamy marketów RTV/AGD - "Im więcej kupisz tym więcej zaoszczędzisz"... Nie obraź się ale jeśli wczoraj zamierzałem kupić nową Teslę za 700k zł a dzisiaj się rozmyśliłem i kupiłem paska B5 w gazie za 3k zł to znaczy że zaoszczędziłem w jeden...
panele fotowoltaiczne bojler panele fotowoltaiczne bojler bojler sterownik grzałki panele fotowoltaiczne
regulator wentylator termistor komutatorowy schemat error booting phone
Tryb serwisowy Blaupunkt TV43QBG – kody dostępu, menu, ograniczenia OTA Jeep Compass 2022 – ustawienie dwóch zegarów: obrotomierz i prędkościomierz na cyfrowym wyświetlaczu