Witam; mam problem z wspomnianym pianinem. Pianino działało cały czas bez zarzutu. Dziś próbując włączyć urządzenie poza świecącą się kontrolką od zasilania nic nie działa. Wyświetlacz, przyciski oraz klawiatura są nie aktywne. Co może być przyczyną? https://obrazki.elektroda.pl/1122708300_... https://obrazki.elektroda.pl/6940675500_...
Witam czy droga jest naprawa takiej płyty ? Dopóki serwis nie zobaczy tej płyty to nie jest w stanie wycenić jej naprawy. Zrób jeszcze na koniec jeden test, uruchom pianino z wypiętą taśmą łączącą płytę główną z potencjometrem głośności. Do gniazd INPUT JACK podłącz sygnał np. z smartfona, komputera, odtwarzacza CD lub czegokolwiek. Jeśli wzmacniacz...
Pianino Roland FP‑30X. Nie chcę kupować czegoś drogiego. Jakaś średnia półka, nie wiem, czy za rok nie zmienią się im zainteresowania. Myślałem, że może uda się do 1500 zł.
Dziękuję za rady, popróbuje a jak się nie uda kupię interface audio. Klawisz mam już parę lat i niektóre barwy ma przyjemne, więc chciałam nagrywać czasem coś zagrane na nim.. Odnośnie lepszego klawisza mam jeszcze pianino Roland RP-107 i tutaj podłączam Rolanda do laptopa przez USB i nagrywam w Waveform dawny Tracktion.
Warto żebyś wcześniej poczytał troszkę o MIDI. Sporo by ci się wyjaśniło. Jest on tak obszernym protokołem że może służyć od odgrywania melodii, przez sterowanie ustawieniami urządzeń (piecami gitarowymi, pogłosami sprzętowymi), światłem, kończąc na przesyłaniu próbek dźwiękowych do samplera. Po pierwsze, jeden instrument musi być nadajnikiem, drugi...
dziękuję za odpowiedź - w jaki sposób wymienić ten sensor, czy chodzi o gumki pod klawiszami?
Witam, dostałem pianino elektryczne firmy Roland 4700. Ogólnie wszystko działa, ale jest cicho w głośnikach, pomimo robienia głośniej suwakiem od wolume. Tzn. jak robię od zera do max, to się robi trochę tylko głośniej. Czy miał już ktoś z takim czymś do czynienia, czy pomysły? Domowe sposoby? Zależy mi na tym, aby w pełni działało. AI: Czy próbowałeś...
to może ja : więc tak: OŚWIETLENIE Zig zag eurolite'a Gobo Flower również eurolite Dymnica antari (700w) Strobo Botex 1500w(super sprzęt daje jak 2500w) NAGŁOŚNIENIE: 2x Pol-Audio PA115H (400w 8Ohm) 2x Pol-Audio nie pamiętam symbolu (doły na 18') 2x samoróbki na gdm 30/60 bodajże 1x dB aktywna 180w do tego ADS 1400lx, SMOUND 1200(jakieś 2x200w/8) oraz...
Witam., Ostatnio zakupiłem pianino cyfrowe Roland HP 330, lecz bez pedałów. Niestety, nigdzie nie udało mi się znaleźć takiego do kupienia, gdyż wejście dla pedału "sustain" do pianina, jest na DIN 8. Tu moja prośba o pomoc. Wie ktoś, jak podłączyć taki uniwersalny "sustain" - pod które złącza (zakupiłem już wtyczkę DIN 8 do wlutowania przewodów)? Z...
Mialem podobny problem w Pianinie Roland HP-2800 . Zostal rozwiazany przez wymiane kondensatora o wielkiej pojemnosci na płycie głownej obok procesora czytajacego klawiaturę .
roland chyba dp10 lub dp6 / ma przełącznik chyba nie jest to polaryzacyjny tylko to chyba jest przełącznik pomiędzy pedalem środkowym i skrajnym w drewnianym akustycznym? Nie. To przełącznik funkcji działania, bo pedał to nie tyle przełącznik co potencjometr. Obsługuje on funkcję częściowego wciśnięcia pedału. A ten przełącznik pozwala przełączyć działanie...
Niestety nie udało mi się znaleźć odpowiedniego działu dla tego tematu, mam nadzieje że tutaj będzie ok. Problem jest następujący. Posiadam pianino cyfrowe Roland HP-201, niestety część klawiszy nie działa poprawnie. Niektóre działają dopiero po mocniejszym uderzeniu, natomiast inne zawsze z maksymalną głośnością niezależnie od mocy uderzenia w klawisz....
Na octave jest zero a częstotliwość organów jest o oktawe niższa tak ja na gitarze pianino np ma częstotliwość a na środkowej oktawie 440 . Nigdzie nie znajduję opisu by organy brzmiały o oktawe niżej przeciwieństwie do gitary.
Dostałem zadanie skombinowania czegoś do nagrywania muzyki pochodzącej z pianina cyfrowego Roland FP-4 i mikrofonu. Pianino ma wyjście liniowe i też potrzebowałbym czegoś z wejściem liniowym. Do tego nagrywać to ma też z podpiętego mikrofonu. Szukałem karty dźwiękowej, ale trafiłem na takie cosie jak Focusrite Scarlett 2i2 Studio - cały zestaw. Jak...
Casio dynamiczna ctk 900. Dodano po 1 Oraz Roland EP 9 pianino cyfrowe stare. Dodano po 1 Jaki koszt naprawy 2 lub 3 glośniej grających klawiszy? Dodano po 2 Jak to naprawiać jakieś zdjęcie z zakreśleniem co podlutować nagrzać uzupełnić wymyć. Dodano po 26 Przy okazji...ctk 900 ma 2 razy po 6 W czy 2*po 3W? https://obrazki.elektroda.pl/7886355800_...
Problem występował od początku. Z tym, że pianino stało ileś czasu w sklepie więc nie wiem jak było od wyjścia z fabryki. Ale od początku były z tym problemy, pianino było już w kilku mieszkaniach i wszędzie ten sam problem. Więc kwestię "złego" prądu odrzucam na tę chwilę. Mnie najbardziej zastanawia dlaczego diody na pianinie powodują zwiększanie...
Dzień dobry, przeszukałem forum, ale dokładnie takiego problemu nie znalazłem. Mam pianino cyfrowe Roland FP 30. Chcę nagrać piosenkę. Podłączam Rolanda przez line out do zewnętrznej karty dźwiękowej Lexicon i nagrywam w Audacity albo jakimkolwiek innym programie. Efekt: jakość dźwięku jest tragiczna, milion razy gorsza niż na słuchawkach. Ponoć spowodowane...
Mam pianino cyfrowe Roland FP-4, czyli taki przerośnięty keyboard z aluminiową obudową. Często gram w niskich temperaturach, np. zimą w kościele. Planuję używać lampki z ogrzewającą żarówką, żeby mi ręce nie marzły w trakcie grania. Czy takie lekkie ogrzewanie powierzchni obudowy jest niebezpieczne dla elektroniki? Para wodna będzie się skraplać? Często...
Co do wagi, dlaczego w okolicy 20 kg? Chodzi o stabilność sprzętu? Nie to miałem na myśli, choć na to też warto zwrócić uwagę inwestując w statyw. Niefajnie jak instrument ucieka spod rąk, lub zbytnio się buja. Mechanizm bliski pianinowemu musi ważyć. Ponieważ opór jaki stawia palcom to bezwładność masy mechanizmu i odważników. Zerknij na zdjęcia wyżej....
Roland E-09 - cena ok 1800 zł, IN, OUT i MIDI są, ładnie gra, trochę efektów (keyboard touch), dla średnio zaawansowanego dobra.
Dzień dobry, chciałbym wymienić kondensatory w starym pianinie elektrycznym ROLAND kr 4500. Mam instrukcję serwisową, spisałem wartości kondensatorów "z natury" i nie jestem pewien, co wziąć na wymianę, ponieważ nie znam typów.... Jako przykład jest elektrolit 1uF 50 v W kernelu są : YXF Series PW Series Seria YXJ Seria WCAP-ATG5 Seria WCAP-ATLL symbol...
Czy warto to musisz sobie sam odpowiedzieć. To zależy jaką technikę gry preferujesz. STUDIOLOGIC SL88 STUDIO ma klawiaturę ważoną młoteczkową, i powinno dobrze się nią grać barwami pianinowymi. Takie tańsze klawiatury będą miały lekką klawiaturę, na której słabo się gra barwą pianinową, bo klawisze lekkie, ale lepiej się nadają do syntezatorów czy barw...
Do nagrywania? Ja sugeruję nagrywać przez MIDI, można kilka instrumentów na raz, a interfejsy kosztują kilkanaście/dziesiąt złotych. Zysk masz taki że nagrywasz komunikaty - nuty a nie sam dźwięk. Po nagraniu wszystkie pomyłki wysokości dźwięku, nierówności tempa możesz skorygować, Następnie wysłać te komunikaty przez midi z komputera na klawisz i nagrać...
Jeśli chodzi o stabilizator 7912 to układ nie miał zwarcia, ale też nie było napięcia -12 v na jego wyjściu. Na części cyfrowej napięcia +12v i -12v zasilają tylko układy wzmacniaczy uPC4570 umieszczonych od spodniej części płyty cyfrowej w pobliżu przetwornika C/A PCM69AU zdjęcie nr 121210. Kiedy tylko nabyłem w/w instrument, pierwsze kroki sprowadziły...
Witajcie forumowicze Otóż ostatnio się zastanawiałem nad kupnem systemu nagłaśniającego do mojego pianina Roland FP-7 . Nie mam na to dużych funduszy i nie mam zielonego pojęcia co wybrać . Przez ostatnio 2 dni przeszukiwałem Allegro i inne tego typu strony aż w końcu trafiłem na to forum . Po dogłębnej lekturze kilkunastu postów zauważyłem ze większość...
Witam, rozglądam się za pianinem koniecznie cyfrowym (abym mógł podłączyć do słuchawek i w nocy nie przeszkadzając nikomu grać) do około 2000 zł. Nigdy nie grałem na pianinie i nie chcę na początek nauki wydawać fortuny na pianino a za 2 tysiące chyba można już coś fajnego znaleźć. Na początku będę głównie grał jakąś muzykę z filmów czy gier, może czasem...
czy taka klawiatura alesis v61 może służyć do nauki gry na pianinie? Nie. Nie ma ważonych klawiszy, i brak modułu dźwiękowego. Na sam początek nie będzie przeszkadzał zakres oktaw, ale na tym będzie inna technika gry niż na pianinie. Do nauki gry fortepianowej na początek coś pokroju roland fp10. W sumie na długo wystarczy.
Pianino włącza się, wszystkie swiatełka się świecą, wyświetlacz działa. Brak dźwięku podczas naciskania na klawisze. Brak dźwwięku róznież na słuchawkacj gdy podłączam. Zdjęcie z wejść/wyjść poniżej . Udało znaleźć mi się service note link poniżej: https://www.synfo.nl/servicemanuals/Rola...
Witajcie. Mam problem najprawdopodobniej z elektroniką w klawiaturze- pianinie cyfrowym ROLAND FP-8 Objaw jest dziwny. Wszystkie klawisze działają, mogę przełączać brzmienia, potencjometry sprawne, wszystko jest ok oprócz jednej sprawy. Jak podłączam klawisz przedłużający brzmienie dźwięku (Sustain), to dźwięk, oprócz faktycznie wydłużonego brzmienia,...
Jak: chodzi tylko o pianino (jakość dźwięku) To może coś takiego jak Korg Symphonic Piano SP-80S: https://allegro.pl/oferta/korg-symphonic... Wg mnie, warto dołożyć. G-600 to co prawda stacja robocza z bardziej syntezatorową klawiaturą, ale ma na pokładzie parę niezłych brzmień i jest dość tani: https://www.olx.pl/oferta/keyboard-rolan...
Dla formalności i czytelności wizualnej. Wyjaśniłem to w drugim zdaniu. Takie gniazda mają oznaczenie [url=https://pl.wikipedia.org/wiki/Z%C5%... i wtyk C17. Taki zabieg stosuje np roland w pianinach RD120 czy RD150. W tedy można podłączyć zarówno kabel 2 jak i 3 żyłowy. Po jednym spojrzeniu widzisz że urządzenie...
Ja na twoim miejscu wybrał bym Rolanda ... Aktualnie tworzy najlepsze keyboardy i pianina cyfrowe na rynku :] Osobiście pracuje na kilku z serii PA.
Piano Roland Ep-9, zwykłe klawisze elektryczne. Wzmacniacz akustyczny RTV pioneer A 550 R. Do tego tuner UKF i bluetooth. Piano ma wyjście liniowe i słuchawkowe. Wdzięczności Marek
Witam. Rozumiem że problem raczej nie leży po stronie samych klawiszy, lecz ustawień instrumentu? Pytanie - Ustawiasz brzmienie podstawowe (np pianino) i podczas grania dodatkowo słychać instrumenty perkusyjne, czy też za każdym włączeniem instrumentu słychać tylko instrumenty perkusyjne? Pytanie - co pokazuje wyświetlacz? Pozdrawiam.
Naprawiam Roland FP8, odzysk śmietnikowy. Sprzęt wiekowy ale oprócz normalnych usterek eksploatacyjnych typu zużyty potencjometr, techniczne wydaje się sprawny choć ma ciekawą usterkę. Od czasu do czasu w momencie naciśnięcia przycisku funkcyjnego lub klawisza do grania a czasem nawet dotknięcia obudowy bez naciśnięcia czegokolwiek rozlega się głośny...
Witaj! Mogę Ci z całym sercem, polecić Roland Um-One Mk2. Korzystam z niego do współpracy z pianinem cyfrowym. Bez problemu wspiera dynamikę i wykorzystanie sustain :) korzystam z niego w aplikacjach Acid, Cubase - działa bez zarzutu:)
W pianinie korg sp170 nie funkcjonuje. Działa na odwrót tj nienaciskany powoduje sustain a wciśnięty zatrzymanie sustain. Przełączanie nic nie daje. A jakiś przełącznik ma zapewne do zmiany pedału z prawego na lewy bo to 1 pedał. Za to pedał casio sp3 działa. Czy zmiana polaryzacji =zmiana wydłużenia na zastopowanie czyli z prawego na lewy w akustycznym?...
Mam na myśli barwę pianina. Teraz nawet f50 lepiej tzn wiarygodniej brzmi od drogich z przed 20 lat. Przykładowo wk 1800 to barwę fletu to bardziej grand piano miało. W takim p45 to 1 klawisz ile może mieć nagranych próbek. Ale czy w f50 i p45 ten sam sposób próbkowania wave coś tam temat rzeka ale chyba na badania yamaha większy budżet ma niż korg...
Hej! Od dawna chciałam nauczyć się gry na pianinie i czuję, że właściwy moment właśnie nadszedł. Chciałam kupić swoje pierwsze pianino cyfrowe (najlepiej do 2000 zł) i zastanawiam się, które byłoby najlepsze. Obecnie jestem zainteresowana tymi modelami: KORG B1 CASIO CDP-130 Roland FP-30 YAMAHA P-45 Czy polecacie coś z powyższych a może macie inne propozycje?...
Witam serdecznie. Posiadam pianino cyfrowe Roland RP 201 RW, chcę przenieść dźwięk z pianina na pc. Kupiłem kabel E-Mu Xmidi 1x1 Tab. Dwa wyjścia z pianina Midi Out i Midi In, zaś do pc USB. Wykrył nowy sprzęt, zainstalowałem sterowniki. W menadżerze urządzeń widzi to jako kontroler dźwięku, wideo i gier. Następnie zainstalowałem Midi Yoke (sterownik,...
Miałem okazję sprawdzić kolumny aktywne firmy Tapco (jakiś klon Mackiego) TH-15a i pomimo bardzo dobrego dźwięku, sporego basu i ładnego wyglądu dopatrzyłem się wady. Mianowicie po podłączeniu klawisza Roland VA7 i krótkiego uderzenia klawisza w barwie podstawowej pianina na końcu wybrzmiewania pojawia mi się przydźwięk. Krótko mówiąc klawisz przestał...
Przez MIDI możesz klawiaturą sterować dowolny wirtualny instrument i korzystać z innych brzmień i dźwięków (z sieci). No właśnie nie o to chodzi, aczkolwiek czasem bawię się wtyczkami Audio Units. Można ją skopiować (wiedząc jak) , ale jej modyfikacja dla uzyskania nowych brzmień - bez dostępu do kodów źródłowych jest niemożliwa. Ale chyba dla JV-80...
Witam. Mam mało używany Roland XP-10. Dynamiczna klawiatura, całkiem niezłe pianinko. Oczywiście brak podkładów - ale nie o to chodzi. Pełne 5 oktaw. Programowalne dźwięki. Wada? czy może zaleta - brak wbudowanych głośników. Za to bardzo dobre wyjście na wzmacniacz oraz porządne midi. Służył mi jako dodatkowa klawiatura midi. Później znów korg. Mogę...
1) poniżej 200zł ciężko coś polecić. Zostań może lepiej przy zintegrowanej karcie dźwiękowej, bo w tej cenie interfejsy będą miały podobną jakość. Jeżeli chodzi o Audio. MIDI - do takich zastosowań cokolwiek. Kolega z zespołu na koncertach używa takiego za 20zł i nie zgłaszał problemów. 2) Tak 3) Tak MIDI jest jednolitym standardem jeżeli chodzi o część...
"SR-JV80-12 Hip Hop Expansion Board Features • High-quality Hip-Hop wave expansion board featuring 256 patches and 8 full rhythm sets". Gdzie tu style? kolego sroka? Z twojego powodu przeszukałem chyba ze 30 stron w internecie, bo nie lubię pisać czegoś czego nie jestem pewien. Proszę podaj mi jakikolwiek link do styli na jv1080, powtarzam do...
Sprawę na pewno załatwi zakup estradowego zestawu nagłaśniającego. Di-box czy mikser niewiele pomoże. Sprzęt home audio w zasadzie nie nadaje się do nagłaśniania instrumentów. Jeśli już, to co najwyżej do cichego pogrania/poćwiczenia w domu. Przy głośniejszym graniu będą się pojawiały zniekształcenia. Nie te moce, sprawność i inna konstrukcja głośników....
Oxygen to tylko klawiatura sterująca bez modułu brzmieniowego. Tym modułem w tym przypadku jest komputer. Jeśli nie będziesz miał wypasionych sampli (np sample pianina których używam ważą około 9GB) to nie będzie potrzebny wypasiony komp. Kwestia tego co chcesz na tym robić, i czego oczekujesz. A możliwości są na prawdę przeogromne. Laptopa jeszcze...
UPDATE: -Mam już swoją Scarlett 2i2 :* Jednak nie ma ona wejścia MIDI. Jak podłączyć pianino elektryczne? Czy użyć coś w tym stylu: http://www.musiciansfriend.com/pro-audio... i podłączyć do komputera poprzez USB? Czy może MIDI wchodzi w XLR Combo w intercasie, a ja po prostu o tym nie wiem? :) -Mikrofon AKG Perception...
Akordeonu uczył mnie Kornel Kunicki (i Feliks Flis). Widziałeś Rolanda FR-3x na żywo? Dla mnie to raczej ciekawostka. Trochę udziwniona. Może gdyby ktoś prowadził wesela, to byłą by to ciekawa opcja, ale cena... Proponował by Ci jednak nie typowy parapet, ale coś z pełnowymiarową klawiaturą i mechanizmem młoteczkowym - pianino elektroniczne.
Hehehe, dziś wieczorem porównam wam Ketrona X1 i tanią Yamahę PSR-640. Puszczę amatorsko dwa style i zobaczycie różnicę w brzmieniu. Oczywiście będzie to amatorsko, kręcone aparatem, ale różnicę będzie można usłyszeć. I nikt mi nie wmówi że E-36 ma style z G70 i pochodnych. Przykład: Kupowałem pianinko cyfrowe. Stałem obok Rolanda i Korga. Cena podobna...
Witam drogich forumowiczów, potrzebuję wymienić port na dużego jacka w pianinie elektrycznym Roland HP-135. Obecny port jest uszkodzony manualnie w środku, co sprawa, że pianino cały czas jest w trybie grania słuchawkowego (audio nie leci z głośników). Czy ktoś wie gdzie mógłbym dostać taki port? http://obrazki.elektroda.pl/6140563800_1...
Ja się zastanawiałem jeśli nowy, to Juno-Stage. Chyba ze coś ze sprawdzonych starszych używek, bo slyszalem, ze mozna kupic naprawde fajny za male pieniadze, ale nie wiem dokladnie jakie modele A co do pianina, sporadycznie, to chałtury przeciez Patrzyłem na tego rolanda xp60, barwy ma nawet ciekawe. Potrzebuje czegoś, co będzie miało inne barwy niż...
Witam, może sprecyzuj do czego chcesz go wykorzystywać, pytam ponieważ te starsze mogą mieć uproszczoną implementację MIDI a te bardzo nowe mają MIDI w postaci USB przydatne jak łączysz instrument z komputerem ale bezużyteczne przy połączeniu kilku instrumentów. Czy źródło dźwięków to będzie komputer? Tu nie potrzebujesz keyboardu a klawiaturę sterującą....
witam ostatnio nabylem dosc stare lecz sprawne i dobrej jakosci pianinko cyfrowe firmy roland...chcialem moc nagrywac na swoj rejestrator dzwieku...problem jest z kablami. kupilem przejsiowke z 5din na 3din i niestety niepasowala...'pomoglem' sytuacji i odcialem metalowa oslonke tak aby moc 'na sile' zlaczyc te dwa kable co sie udalo-kosztem zmiany...
Kupiłem taki kabel, opis z allegro: # Fabrycznie nowa, wysokiej jakości kabel USB MIDI!!! # Umożliwia podłączenie MIDI keybordu (kabel MIDI OUT) lub urządzeń przetwarzających MIDI (kabel MIDI IN)- stwórz własne studio muzyczne # Hot-swappable - możliwość podłączania i odłączania przy włączonym komputerze # Pobiera prąd z portu USB komputera zatem nie...
Może szerzej opiszę swój problem: chciałem zapytać czy ktoś może polecić sprawdzone oprogramownie ToHost (wirtualny port MIDI) pod system operacyjny Windows XP? Dotychaczas używałem ToHost'a firmy Rolanda dla systemu operacyjnego Windows NT pod systemem Windows 2000 na komputerze stacjnarnym i nana laptopie i wszystko było w porządku. Jednakże instalując...
Witam, Do sprzedania mam wspaniałe pianino cyfrowe ROLAND FP-4, stan idealny. Pianino FP-4 charakteryzujące się tak samo wiernym brzmieniem fortepianowym i stylizowanym wyglądem, jak flagowy model FP-7, ale jest bardziej przystępną wersją o najnowocześniejszej linii. Kupiłem je około trzy lata temu w sklepie JustMusic w Hamburgu (w Niemczech), cena...
Witam. Do sprzedania mam fantastyczne pianino cyfrowe jakim jest ROLAND FP-4. Sprzęt nigdy nie opuścił mojego mieszkania, jego stan określam jako idealny ! Zakupiony około 2 lata temu w sklepie VANAX w Kielcach. W komplecie również instrukcja obsługi oraz pedał sustain. Posiada dwie drobne rysy, na zdjęciach widoczne. Możliwy i wskazany odbiór osobisty...
Tylko, z tego co widzę yamaha psr-73 to taki... budżetowy sprzęt, i nie ma gniazda MIDI. A bez tego nie przeskoczysz tematu. A pluginów do obsługi midi, samplerów czy syntezatorów jest dużo. Jednym z najpopularniejszych jest format VSTi, czyli instrumenty VST. Nie powinieneś odczuć większych opóźnień. Gram w zespole z kolegą który używa perkusji cyfrowej...
Jeśli chodzi o instalowanie XP-ka, to wcześniej pisałem, że na laptopie to już robiłem "od zera". Niestety tamten laptop był do reinstalacji i go już oddałem. Moja żona mi swojego nie da, bo pracuje na nim. Chyba rzeczywiście przeinstaluję na stacjonarnym XP-ka. Lexicona instalowałem wg instrukcji, czyli najpierw CD do napędu, w trakcie instalacji wyskakuje...
Witam. Chciałbym nagrać film instruktażowy, na którym będę grał na gitarze i pianinie (oddzielnie). Moje pytania: 1. Chciałbym to nagrać w bardzo dobrej jakości i audio i wideo (hd). W kwestii wyboru mikrofonów, sprzętu do audio to poradzę sobie - mam na myśli kupienie mikrofonu, interfejsu audio. Natomiast odnośnie wideo jestem całkowicie nie w temacie....
roland pianino pianino cyfrowe roland pianino cyfrowy roland
zmiana czasu letni zimowy gwiazda trójkąt przekaźnik doładowanie turbo renault
Błąd EA6 w pralce AEG - co oznacza i jak naprawić? VW Polo 1.4 8V 1996 - Nie odpala, paliwo i iskra są
