Budowałem kiedyś regulator do wentylatorów, kondensator zapewniał zwiększone napięcie na starcie, wentylator ruszał, a dalej był sterowany zależnie od temperatury. Napisałeś algorytm dla komputera, więc przy tak postawionym zadaniu jedynie komputer będzie zdolny to zrealizować. W praktyce mikrokontroler albo od razu kup gotową płytkę z mikrokontrolerem,...
Wentylator od laptopa ma w sobie elektronikę i ona prawdopodobnie źle reaguje na zasilanie pocięte modulacją szerokości impulsów. Niby sprawdzałem, co dzieje się z napięciem na wyjściu regulatora przy podłączonym wentylatorze, i płynnie się zmienia Sprawdzałeś oscyloskopem? Ile kabelków ma twój wentylator? W niektórych jest opcja zadawania obrotów dodatkowym...
Mam wentylator kominkowy DOSPEL. Moc silnika 80W - silnik klatkowy z kondensatorem 2uF. Postanowiłem zmniejszyć jego obroty - w tym celu zakupiłem regulator obrotów (także firmy DOSPEL). Regulator działa - niestety zmniejszeniu obrotów towarzyszy buczenie - zmniejsza się szum powietrza lecz niestety nie hałas. To buczenie jest jednak bardziej denerwujące...
Układ przekomplikowałeś. Wentylator nie potrzebuje stabilizacji, najwyżej - jeśli dostaje za duże napięcie, to daj mu szeregowy opornik. Dobrze, jeśli silnik wentylatora, który jest na DC dostanie napięcie nieco podfiltrowane, dodaj kondensator po prostowniku. Z triakami jest tak, że jeśli go nie wysterujesz odpowiednio, to się nie włączy. Wyrzuć tą...
http://obrazki.elektroda.pl/7369741000_1... Witam. Chciałbym (po raz kolejny :D) zaprezentować jedną z moich konstrukcji, którą jest symetryczny zasilacz warsztatowy. Zastanawiałem się ze względu na dużą ilość prac tego typu, czy pokazać tutaj moją konstrukcję na forum, jednak uznałem, że na elektrodzie nie ma za dużo zasilaczy symetrycznych....
To już gdzieś było kondensator włanczasz w szereg z wentylatorem zwracając uwage na polaryzacje a równolegle do kondensatora dołącz rezystor
Witam szanownych Kolegów. Mam 1800W paneli PV, łącznie dają mi teoretyczne napięcie 223V DC. Na razie maja grzać bojler 500l grzałką o mocy 2000W. Zbudowałem regulator w oparciu o projekt kol. Futek2 , z modyfikacjami. Napięcie do sterowania jest z zasilacza impulsowego 12V, 1,5A. Użyłem 12V ponieważ umieszczam wszystko w obudowie zasilacza komputerowego...
Witam wszystkich! Potrzebuję pomocy z rozwiązaniem problemu dotyczącego oświetlenia w łazience związanego z miganiem żarówek LED. Na początek trochę ogólnych informacji: 1. Mieszkanie w bloku 10-letnim, instalacja na kablach 3-żyłowych (faza, neutralny, ochronny). 2. W budynku jest wentylacja mechaniczna, w związku z tym wentylatory w mieszkaniu powinny...
Cześć Wszystkim, Zdemontowałem wentylator z Centrali wentylacyjnej, ponieważ nie pracował. Po otwarciu wnętrza okazało się że jest to wentylator firmy CEBI a dokładnie model 30.980014 ME200. Tutaj zaczynają się schody, ponieważ w sieci nie ma za dużo informacji na temat dokumentacji tego wentylatora. Podczas oględzin elektroniki zauważyłem uszkodzenia...
Więc tak, wypróbowałem regulator obrotów silnika z postu kolegi (at)kjoxa i regulator zwalnia obroty wentylatora przez zmniejszenie napięcia ale niestety silnik buczy tak że przez dłuższy czas stałoby się to nie do zniesienia. No i nie wiem czy silnik by zniósł takie obniżenie napięcia z buczeniem i się nie uszkodził. Pozostają kondensatory i w związku...
Witam. Na początku pragnę zaznaczyć, ze nie jestem elektronikiem tylko chemikiem a elektroniką zajmuje się hobbistycznie. Stąd podejście do sprawy od strony użytkownika. Poszukiwałem sposobu na zmniejszenie obrotów wentylatora łazienkowego AirForce AF125 (produkt Castorama o mocy 16W i prądzie ~100mA). Ten model pomimo, ze na łożyskach kulkowych był...
https://obrazki.elektroda.pl/7692925600_... Wstępne ględzenie: Prosty sposób zrobienia jakiegoś stabilizatora obrotów to użycie stabilizatora napięcia i podpięcie pod niego wentylatora. W zasadzie w praktyce powinno wystarczyć. Tanie, proste i dość niezawodne. Taki sposób jednak nie zadziała jeśli będzie jakieś obciążenie wentylatora....
Witam ! Zmontowałem sobie regulator obrotów na układzie LM317T w oparciu o dany schemat. Uzyłem do tego Potencjometra 1k, rezystora R1 o wartości 0,9k oraz rezystora R2 o wartości 0,2k i jak nalezy dołaczyłem mały kondenstaorek. Wypróbowałem go na wentylu 12V/0,14A i działa prawidłowo.Zakres regulacji jest w granicach od 10,6 do 6 V i ok. Ale pierwotnie...
Witam Posiadam 2 takie wentylatory osiowe: https://archiwum.allegro.pl/oferta/wenty... Dane techniczne: model: YWF4E-450 B Średnica: 450 mm Napięcie: 250W/230V/50Hz/1 faz; Przepływ powierza: 4600 m3/h; Moc :250W https://obrazki.elektroda.pl/7139687500_... Są one bardzo wydajne i podłączone...
http://obrazki.elektroda.net/57_12034327... W miarę wgłębiania się w temat zaskoczyła mnie moja niewiedza... Jak działa regulator przedstawiony na schemacie? Oczy wiście wiem, triak ucina odpowiednią część sinusoidy, w zależności od kąta wysterowania, ale interesuje mnie bardziej dokładna zasada działania. Rozumiem, że zaczynając od zera, gdy napięcia...
Potrzebuję wartości rezystora i kondensatora w tym regulatorze. R chyba ok. 1W ,a C szklany, regulator zrobił bum i...
Rozbierając stary prostownik, stwierdziłem uszkodzenie kondensatora, wpiętego w obwód transformatora zasilającego - zgodnie z rysunkiem. Proszę o pomoc w wyjaśnieniu roli, jaką on spełnia w przedstawionym układzie. Według schematu, kondensator pracuje pod napięciem 300V.
Witam szanownych kolegów. Potrzebuję regulowanego stabilizatora napięcia do ładowania kondensatorów o pojemności 5000µF 400V. ładowanie ma się odbywać w zakresach 120-350V i utrzymywać wartość stałą. świetnym rozwiązaniem jest układ LM317 , niestety działa on tylko na niskie napięcia. Czy są podobne układy działające na 400V? będę wdzięczny za...
znajomej popsuł sie taki termoregulator. na pierwszy rzut oka widać ze kondensator sie rozlał i zalał rezystor. wylutowałem elementy i kondensator jest opisany ale nie wiem jaki kupić rezystor. Bardzo prosz o pomoc. ktoś by http://obrazki.elektroda.net/20_12838040... http://obrazki.elektroda.net/37_12838040... http://obrazki.elektroda.net/32_12838040...
Poszukuję schematu jakiegoś regulatora napięcia w zakresie od 0 do około 500V. Źródłem napięcia będą dwa małe transformatory połączone uzwojeniami wtórnymi. Wydajność prądowa tego regulatora może być mała. Urządzenie to ma służyć jedynie formowaniu kondensatorów. Niestety zastosowanie autotransformatora odpada z powodów ekonomicznych.
Witam Posiadam w przetwornicy Kondensatory, takie jak na zdjęciu. 10 uF 35V w wersji wojskowej. Pomierzyłem chińskim miernikiem i pomiary są na dołączonym zdjęciu. Wylutowalem je aby je sprawdzić bo przetwornica bardzo się grzeją Chcę je wymienić na nowe ale nie wiem jakiego są typu. Schematu przetwornicy nie mam więc nie wiem w jakim układzie pracują....
co to jest mam 3 sztuki i nie wiem co to jest Unitra Telpod KL-MP 1-10 220 10 uF +/- 10% 220V- 50Hz 25/085/21 (na każdym inne numerki... co oznaczają??) Made in Poland proszę pomóżcie
kupilem gotowy uklad do regulacji od 1.2 do 37v na lm317t. jak dam małą wartosc potencjometru to wetyl sie nie walcza po ponownym wlaczeniu pc (dopiero jak podkrece pot. to sie wlacza. wiec dalem elke 47uf na 40v (dalem miedzy plusem wejscie a plusem wyjscia dla wentyla) a on sie dalej nie zalacza czemu tak jest??
Witam. Zbudowałem regulator na LM 317T jakich pełno na elektrodzie. Od 2 godzin próbuje dobrać to termistora odpowiednie elementy. Na składzie mam: -termistor TTC 103 który przy 20 st ma ok 12 k ohm, im wyższa temperatura jego oporność spada -LM317T -jakie dobrać rezystory do tego schematu ? http://obrazki.elektroda.net/60_12398024... Proszę...
Miałem wczoraj dziwny przypadek,mianowicie prostownik rozruchowy 160A ma trafo ok 1kW i napięcie bez obciążenia 16,7V które spada przy 150A do ok. 12V i przy 250A do 9V (pomierzyłem cęgówką hehe) i chciałem dorobić przełącznik ładowania małym prądem i wpiąłem w szereg z pierwotnym uzwojeniem kondensator 3,7 mikro/400v i trafo zaczął strasznie buczeć,...
Pochłaniacz wilgoci (dehumidifier) kupiony w Niemczech Trotec TTK 30 S (chińskie oznaczenie mfd10 5050mr2). Po 2 latach i 1 miesiącu przestała się w nim włączać sprężarka (nadal normalnie włączał się wentylator). Urządzenie ma timer który co 30 minut wyłącza sprężarkę na 5 minut żeby osunąć zamarznięta wodę ze skraplacza. I ten właśnie timer przestał...
Witam, narysowałem schemat ładowania kondensatora do odpowiedniej wartości napięcia. Kondensator ma pojemność 3900uF i jest na 450V Komparator porównuje dwa napięcia Ur regulowane potencjometrem i napięcie które w danej chwili występuje po głównym mostku prostowniczym. Steruje on tranzystorami npn i pnp a te mosfetem. Jestem średnio zaawansowany w elektronice...
Na wejściu transformatora od strony 230V włączony jest w szereg kondensator 0.022uF. Jakie zadanie spełnia ten kondensator i jakiego jest rodzaju?
Witam, diagnozuję pewną usterkę i potrzebuję pomocy w zrozumieniu zasady działania prostego obwodu. W urządzeniu zasilanym napięciem trójfazowym bez przewodu neutralnego zastosowano wentylator 230V, wentylator ten został zamontowany szeregowo z kondensatorem MKT między 2 fazami. Obstawiam uszkodzony kondensator gdyż napięcie na zaciskach wentylatora...
witam, mam taki korektor jak na obrazku, zasilany pojedyńczym 12V, kiepsko działala w nim regulacja basu, ale juz sobie z tym poradzilem, ale nie podoba mi sie w nim jeszcze jedno - te elektrolity na wyjściu - c8 i c8'. Czy możnaby je zastapić kondensatorami stałymi o mniejszej wartości (z uwagi na rozmiar) tak gdzieś góra 1uF?
Witam. Na początku pragnę zaznaczyć, ze nie jestem elektronikiem tylko chemikiem a elektroniką zajmuje się hobbistycznie. Stąd podejście do sprawy od strony użytkownika. Poszukiwałem taniego sposobu na zmniejszenie obrotów wentylatora łazienkowego AirForce AF125 (produkt Castorama o mocy 16W i prądzie ~100mA) tak by wyciszyć wentylator. Na Elektrodzie...
Falownik ten nie daje przebiegu sinusoidalnego na wyjściu. Zatem mogło się tak ewentualnie zdarzyć, że uszkodzeniu uległ kondensator rozruchowy z uwagi na wyższe harmoniczne napięcia. Podłączyłbym wentylator bezpośrednio, czyli bez falownika. Jeśli nie będzie działał to przyczyną faktycznie może być ten kondensator. Należałoby sprawdzić omomierzem,...
Mam podobną lodówkę z takim samym problemem. Konkretnie jest to Ariston MBAA 4532 CV. Nie reaguje na podłączenie do sieci zupełnie. Pierwsza rzecz jaką zrobiłem to sprawdzenie chłodziarki. Odłączyłem kabelek od przekaźnika i podłączyłem "agregat" do sieci na odłączonej logice - usłyszałem buczenie i zobaczyłem na amperomierzu 5,5A - odłączyłem natychmiast...
nie ma kondensatora Prosiłem o foto tabliczki znamionowej. Wentylator uruchomiłes bez regulatora? Jeśli nie to kondensator zapewne trzeba będzie dorzucić. a to jest ten regulator predkosci Niebieski przewód zapewne jest wspólny, uzwojenie pierwotne znajdziesz omomierzem - przy regulacji jego rezystancja nie będzie się zmieniać.
hmmm wiec jednak bedzie to skaplikowane.zwarcia na plycie raczej nie zrobie,chociarz kto wie z moimi zdolnosciami :)) tzn ze jak np wymienie ten wlacznik on/off na potencjometr audio z wylacznikiem to nie uzyskam takiego efektu,ten wlacznik jest w obudowie tego wentylatorka ktory stoi pol metra odemnie wiec regulacja byla by bezproblemowa tylko wlasnie...
Witam, "Typowa" konstrukcja, transformator z ups-a, pełny mostek na 4 diodach shotky, za mostkiem kondensator 10 000 µF/50V. Do wyjścia jako obciążenie podłączony silnik wentylatora który pobiera około 20A prądu. Na stronie pierwotnej transformatora regulator na triaku ( coś jak ściemniacz ). Jak wentylator ma małe obroty wszystko jest ok, ale...
A może czysto analogowo? Prosty układ, w którym po włączeniu zasilania wentylator zasilany jest pełnym (no prawie pełnym) napięciem, a po czasie wyznaczonym przez C1 i rezystancje R1, R2 napięcie spada do wartości wynikającej z dzielnika R1, R2 minus ok. 1,4 V. Zamiast R1 i R2 można zastosować potencjometr, którym łatwo dobrać oczekiwane obroty. Jeśli...
Zrobiłem regulator według tego schematu (już oklepanego na elektrodzie): http://obrazki.elektroda.net/91_11717186... I okazuje się że, w sytuacji gdy wentylator jest blisko chłodzonego elementu, zaczyna się wzbudzać na częstotliwości ok. 200..500mHz. Napięcie na wentylatorze oscyluje ok. od 3 do 10V. Częstotliwość jest tym mniejsza im bliżej jest...
https://obrazki.elektroda.pl/8880532600_... https://obrazki.elektroda.pl/3467056300_... https://obrazki.elektroda.pl/5692254800_... https://obrazki.elektroda.pl/3453137600_... https://obrazki.elektroda.pl/3727503300_... Witam posiadam wentylator sufitowy z takim sterownikiem...
czy bezpieczna dla laptopa będzie wpięcie tego w kabel usb zasilający wiatraczki? W zasadzie jeśli wentylator jest mocowo odpowiedni do USB, to zastosowanie PWM zmniejszy tylko moc pobieraną, czyli jakiegoś przeciążenia nie będzie. Ale teoretycznie z powodu impulsowego poboru prądu, układ zabezpieczający może "zgłupieć" i odcinać zasilanie. Dlatego...
tak z kondensatorem. Z silnika wychodzą 4 przewody z czego jeden to przewód ochronny. Kondensator jest podłączony do 2 przewodów z silnika. Ale problem regulacji rozwiązałem bez falownika więc napiszę jak: Ten regulator który źle działał (nie polecam) to REGULATOR obrotów VENTS RS-1-300 za około 120zł (castorama). Ten regulator jest o tyle fajny że...
Zmontowałem zasilacz i oscyloskop ruszył niestety wentylator nie ma regulacji obrotów. Mosfet dałem 2SK1082 900V 6A. Jak testowałem osobno po wy-lutowaniu regulator obrotów to działał (Płytka regulatora, układ 337T rezystor 1k 2W) niestety po złożeniu okazało się, że nie działa. Doszedłem co jest przyczyną kondensator elektrolityczny 100V 12uF. Jak...
AVT2678 nie jest uniwersalny i zapewne nigdy nie miał być, miał byc prosty. Ad.1.Przy 30W te uproszczone rozwiazania sie nie sprawdzą. Ad.2.Tak to jest właśnie jedno z uproszczeń, a R1 to nawet Z prawa Ohma policzyć się nie da bo wentylator jest nieliniowy, trzeba dobierać. Ad.3. Tak ale charakterystyka regulacji potencjometrem może być bardzo dziwna....
Kupiłem wentylator kominkowy DOSPEL (moc 80W) i regulator obrotów do niego – także firmy DOSPEL: RN 300. Zmontowałem układ, jednak silnik wentylatora buczy, jeśli podłączy się go poprzez regulator obrotów. Co ciekawe silnik buczy nawet na maksymalnych obrotach – choć jest to słabo słyszalne wobec hałasu powietrza. Przy mniejszych obrotach...
Zastanawiałem sie na początku na LM35 ale jego zastosowanie w żadnym wypadku nie wyeliminuje potrzeby pierwszego wzmacniacza bo na tym elemencie wprowadzam offset aby przy temperaturze minimalnej dawało się ustawić dowolne napięcie na wyjściu. Ponadto w momencie projektowania nie miałem na stanie lm35 więc sprawa się rozwiązała, kolejnym powodem była...
Do kondensatorów 100uF na wyjściach stabilizatorów należy dołączyć równolegle kondensatory 100nF ceramiczne.
Jak długo czekałeś zanim zwarłeś kondensator? Jaki kondensator wstawiłeś? Przeprowadziłeś regulację? no wiem,ze ten kondensator ma za zadanie pewny rozruch wentylatora i na poczatku bedzie chodzil z pelna predkoscia. wstawilem kondensator 100uF, tak jak na schemacie. teraz juz wiem, ze uklad chyba dziala, bo po wlozeniu czujnika do garacej wody, wentylator...
Mozna zastosowac dowolny regulator od oswietlenia oporowego ale trzeba go troche przerobic to znaczy rownolegle do tiaka wladczyc szeregowo kondensator okolo 0.15µF na 600V i opornik 150Ω.Wtedy regulator bedzie dzalal z obwodami indukcyinymi.Jedynym warunkiem musi byc moc wieksza od mocy pobieranej przez dane urzadzenie indukcyjne .W Twoim...
http://www.dprg.org/tutorials/2005-11a/i... to tak w kwesti PWM. Gdyby nie chciał wiatrak ruszać na niskim wypełnieniu trzeba dołożyć kondensator rozruchowy równolegle do wiatraka coś koło 200-400uF. Co do tego czy wiatrak kręci czy nie w nocie LM35 jest chyba aplikacja jako czujnik przepływu powietrza.
jeżeli chodzi o wyłączenie komputera przy braku żółtego przewodu - nie zgodze się do końca... niektóre płyty główne mają taki mechanizm, inne nie... Mam na przykład ASUS-a A7N8X-E Deluxe i gdy wentylator stoi, albo nie jest podłączony - pani mówi przy starcie BIOS, że "CPU fan failed...", ale komputer chodzi bez problemu... Jeżeli chodzi o rozruch -...
Witam widze sporo problemow , powiem tak jesli niechcesz sie zbytnio bawic kupujesz wentylator z automatyczna regulacja obrotow np http://allegro.pl/show_item.php?item=801... tam gdzie przylutowane sa przewody jest takie cos co przypomina kondensator ceramiczny jest to termistor mierzysz jaka ma rezystancje (opornosc) kupujesz potencjometr o podobnej...
Kabel dwużyłowy, nie ma linii PE. Schemat na szybko narysowałem, żeby zobrazować sytuacje. Przed transformatorem jest warystor i kondensator mkp(nie mogę odczytać wartości). Brak kondensatora 5nF/ 1000V od masy do linii N(wtyczka i tak jest obracana więc zero może być raz z tej, raz z tamtej). Dalej za mostkiem jest kondensator 470uF 25V. Później to...
Witam Kondensator C1 można wstawić, nie będzie przeszkadzał. To nie jest starter :!: , tylko czyściciel :D . Jak przez dłuższy czas wentylator będzie kręcił się powoli, to nazbiera dużo kurzu i włączanie go na pełne obroty, powoduje przedmuchanie kurzu.
lub daj kondensator elektrolityczny tak jak na tym schemacie i będzie stałe napięcie zależne od wypełnienia PWM. No nie bardzo, żeby zrobić taki regulator należy dać cewkę i diodę, tak jak w http://cds.linear.com/docs/Application%2...
witam ! na początku chcę zaznaczyć, że na forum jestem nowy a więc za wszelkie błędy w obsłudze z góry przepraszam :oops: Ostatnio znalazłem taki schemat http://obrazki.elektroda.pl/4281342300_1... zrobiłem wszystko na płytce uniwersalnej oto zdjęcia : (na zdjęciu nie ma rezystora i ścieżek do stabilizatora ale można zobaczyć jak szły (z resztą...
Sam robiłeś płytkę - bo wygląda fatalnie :(( plytka jest z oryginalnej lampy nie przerabialem jej bo jest tam uklad wyzwalania blysku a nie chce go popsuc Dodano po 1 Płytka jest wcale nie jest taka zła ,gorzej z obudową , tym pająkiem ,taśmą izolacyjną ,a króluje potencjometr przylepiony do trafka. Szczerze ja bym tego pod discoliteza nie podpinał...
Wystarczy sam dławik na rdzeniu ferrytowym bez kondensatora, oczywiście dioda gasząca jest potrzebna
Podłącz tak jak na rysunku, kondensatora nie ruszaj. https://obrazki.elektroda.pl/8030515700_...
No tak do końca nikt Ci nie powie bez rozebrania urządzenia, ale niemal na pewno tak - jest to indukcyjny klatkowy. No to jeszcze jedno, kluczowe dla mnie pytanie: czy w takim silniku zadziała sterowanie obrotami poprzez "wycinanie fazy" triakiem? Tak. Wszystkie współczesne jednofazowe regulatory dla wentylatorów tak właśnie działają i skoro sprzedawca...
Trudno jednoznacznie na to pytanie odpowiedzieć. Zakładam że pierwszym zdjęciu (górne) przedstawiony jest ten wentylator (silnik) i do tego wentylatora ma być podpięty widoczny na tym zdjęciu kondensator, widoczny jest też schemat jak ten kondensator ma być podpięty do tego silnika. Na środkowym zdjęciu widać kondensator i z lewej strony, przypuszczam,...
Podłącz do 3-4 i kondensator jest potrzebny L do L, N do N
Też tak można: http://obrazki.elektroda.pl/7415000300_1... Dwa wyjścia po lewej to masa płyty głównej (dolne) i PWM (górne). Kondensator jest aby spadek napięcia na rezystorze 100 Ω był bardziej stabilny.
Tylko nie wiadomo czy ten regulator zadziała z silnikiem wentylatora z pomocniczą fazą rozruchową przez kondensator .
Temat już stary i problem rozwiązany, ale załączam schemat odrysowany z modułu. W pliku poza schematem oscylogramy dla kolejnych prędkości wentylatora, od 0 do maks.
Im większa pojemność tym lepiej - np. 470µF/16V powinien być OK, jego zwiększenie do 1000µF prawdopodobnie niewiele już da. Rada o regulatorze LM350 jest bez sensu - nie na temat.
jak to ma być prawdziwy regulator obrotów do silnika indukcyjnego to musi być falownik ale to jest drogie - około 350 zł , przedstawiony wcześniej regulator jest dobry do obciążeń oporowych , spawarki - reguluje wypełnienie impulsu bez zmiany częstotliwości (czyli do obrotów silnika )
Uszkodzony wentylator lub układ IC2102 regulator 9V i okolice, może tylko wysechł kondensator.
Chodzi o poprawny rozpływ prądów na wejściowe i wyjściowe tak samo jak na schemacie a zrobiłeś teraz jakby na odwrót że masa C2 odchodzi płynie od samych diod prostowniczych a potem masa kondensatora C1 prowadzi do wyjścia. Kierunek przepływu prądu ścieżki masy powinnien być taki sam jak na schemacie.
kondensator rozruchowy wentylator kondensator wentylator sufitowy gotuje kondensator wentylator
radio amplitunera yamaha zepsuty matryca laptop naprawa wspomagania elektrycznego
naprawa udaru makita uziemienie gniazdko naprawić
Napięcie zmienne w prądnicy 3-fazowej z magnesami stałymi dla akumulatora 12V Kontroler ładowania turbiny wiatrowej a akumulator 100 Ah - przyczyny problemów
