Tendencja do wzrostu napięcia stabilizacji(zenera) pod wpływem wzrostu prądu czyli obciążenia bierze się z charakterystyki I f(U) tej diody. Załączam charakterystykę diody zenera z zaznaczonym miejscem tegoż zjawiska na charakterystyce. Proszę bardziej doświadczonych forumowiczów o wyrozumiałość...
fluor70 , "floating operation" polega na tym, że stabilizator nie "widzi" pełnego napięcia zasilania, a jedenie jego część. potocznie mówi się, że stabilizator "pływa" na potencjale wyższym (lub niższym), niż potencjał masy o jakąś ściśle określoną wartość. LM317 w standardowej...
Pamiętaj, że bez obciążenia prąd płynący przez diodę Zenera musi wynosić: Iz=Imax+Idz (1) Imax - maksymalny prąd pobierany do obciążenia włączonego równolegle do diody Zenera Idz - minimalny prąd wsteczny diody Zenera, przy którym stabilizuje ona prąd (zwykle jest to 5 lub...
Rezystancja diody Zenera określa jej "niedokładność", czyli o ile zmienia się na niej napięcie przy zmianie prądu przez nią płynącego. Rd=dU:dI, gdzie dU- zmiana (delta) napięcia, dI - delta prądu. Jeśli spojrzysz na charakterystykę napięciowo-prądową diody Zenera (w III ćwiartce...
Mam obliczyć wszystkie elementy w takim układzie: Uwe=10V - napięcie wejściowe U2=6,4V - napięcie stabilizacji Ur=3,6V - spadek napięcia na rezystorze Jako diodę przyjąłem: BZAP83-C6V8 (Ur=6,4...7.2, Uf=1,1V, If=0,1A, Ir=1uA, Ur=1,5V) Prąd obciążenia pomijam, ponieważ jest...
W poprzednich częściach omawialiśmy już diody rysunku 1 opracuje jak wykorzystać można diodę Zenera w najprostszy możliwy sposób. W tej konkretnej aplikacji wykorzystano diodę Zenera 3,3 V do stabilizacji napięcia 3,3 V z zasilania 5 V. Rys.1. Najprostszy układ z diodą Zebera -...
Witam, mam problem... potrzebuje kilka diodek zenera.... jakich diod Zenera, na jakie napięcie, na jaką moc? W zasilaczu od PC'ta CODEGEN jest tylko jedna dioda Zenera (chyba na 9,1V 300mW) w obwodzie pierwotnym pomocniczej przetwornicy napięcia +5VSB, ale pod warunkiem, iż ta przetworniczka...
Dlaczego "obniżył" on napięcie zenera aż o 2,5V? Dlatego, że dioda Zenera ma t.zw. kolano na charakterystyce (poczytaj), gdzie przy napięciu niższym niż znamionowe (niższym rzędu kilka procent) już zaczyna płynąć prąd - niewielki - od nA przez mikroA i mA (w miarę wzrostu napięcia)....
Witam, proszę o pomoc w rozwiązaniu zadania nr 2, 3 oraz zadania z współczynnikiem stablizacji. Zadanie pierwsze rozwiązałem z wzoru Sockley'a bez większych problemów. Odnośnie zadania nr 2. Moze mi ktoś wyjasnic jak wygląda uklad stablizatora parametrycznego? Zadanie z wsp stabilizacji...
Najczęściej zenerki dobiera się pod kątem napięcia stabilizacji.Ja robię to w ten sposób,że w szereg z badaną diodą podłączam opornik rzędu 10-20kom w zależności od tego jaki prąd ma przepłynąc przez diodę.Do końcówek diody podłączam woltomierz i zasilam ten układ z zasilacza...
Postanowiłem zastąpić żarówki diodami led w oświetleniu zegarów motocykla MZ. W wyniku poszukiwania w internecie znalazłem informacje i kupiłem diody LED BA7S 1W 12V cokół BA7S, rezystory o wartości 510 Ohm/0,25W, diodę Zenera 3V, mostek prostowniczy Greatza. 1. Zgodnie z opisem aby diody...
Jak regulowane? Skokowo - banalnie proste - dioda Zenera na odpowiednie napięcie, rezystor dla ograniczenia prądu, drugi rezystor, transoptor i drugi rezystor równolegle z diodą transoptora do wymuszenia minimalnego prądu płynącego przez diodę transoptora. Uprzedzając pytanie - spadek napięcia...
Witam. Dopadła mnie pewne ociemnienie. Chodzi dokładnie o kawałek schematu gdzie występuje stabilizacja napięcia 5.1V dla mikrokontrolera. Osobiście wydaje mi się że można w ten sposób podejśc do tego tematu zamiast stosować osobny stabilizator. Mikrokontroler pobiera 4mA. Przez diody D5...
Witam! Zbudowałem przetwornicę flyback na podstawie układy TNY278 wg schematu poniżej i nie działa ona tak jak ma działać tzn. przy braku obciążenia napięcie na wyjściu jest ok (tzn. zgodne z wartośćią diody zenera), natomiast po podłączeniu rezystora o stosunkowo dużej wartości (np....
Sproboj dac jakas diode Zenera kolo 170 V (jezeli takie sa bo ja sie nie spotkalem ale mozliwe ze sa) . Bo z reguly jezeli na wyjsciu tranzystiora chcemy uzyskac jakies napiecie , to dioda Zenera powinna byc nieco wieksza od napiecia ktore chcemy uzyskac . zastanawia mnie tylko ten rezystor miedzy dioda...
Tester diod zenera i rezystorów na PIC12F675 Zakres pomiarowy U zenera 0 - 190 V Rezystory 0,5 om do 3Mom. Między 0 - 0.5 om oraz 3-9 Mom może służyć jako wskaźnik, co tam się dzieje. :) Zasilanie sieciowe 230VAC lub 12-32 V Wyprowadzenie I2C wyświetlacza -------------------------...
Dioda Zenera podłączona w kierunku przewodzenia zachowuje się jak dioda krzemowa. Napięcie zenera nie ma znaczenia (liczy się spadek napięcia na diodzie tak jak w każdej prostowniczej). Dioda zenera podłączona w kierunku zaporowym zachowuje się również tak jak każda dioda krzemowa. Ma...
Witam niestety znowu mam kolejne zadanie do zrobienia i to coraz trudniejsze:( Jak by ktoś pomógł to zrobić?? Zaproponować układ stabilizatora parametrycznego dla diody Zenera 5V1 lub 9V1 o parametrach: ->Napięcie Wej.(zasilania) zmienia sie w zakresie Uzas=(od 10 do 20)V, ->minimalny prąd...
A Zenerka działa na AC, czy jednak nie - na przyszłość pytam? Pojedyncza dioda Zenera działa na prądzie przemiennym obcinając jedną stronę sinusoidy. Do stabilizacji a raczej ograniczania prądu przemiennego wykorzystuje się dwie diody Zenera połączone szeregowo lub diodę Zenera wraz...
Ogranicznik symetryczny: |Uogr|=2*Ud+Uz Diody mostka muszą być dobrane tak by dla obu kierunków spadek napięcia na nich był taki sam (Ud1+Ud3=Ud2+Ud4) A co do redukcji pojemności: 1. Pojemność diody maleje ze wzrostem napięcia polaryzującego ją wstecznie. 2. Dioda Zenera...
Ja to bym spróbował z takim układem: Kondensator elektrolityczny włączony równolegle do diody Zenera da początkowy impuls prądowy ułatwiający rozruch wentylatora (szczególnie gdy ów wentylator nie jest już młodzieniaszkiem). Gdy kondensator naładuje się do napięcia stabilizacji...
Dziękuję wszystkim za recenzje i uwagi, poniżej postaram się odpowiedzieć na niektóre pytania: <janusz121> 1. W nocie katalogowej LM317 wyczytałem "Input-Output Voltage Differential +40V" i na tym oparłem pomysł zastosowania tego układu do ograniczenia napięcia o 10V. 2. Oczywiście...
napięcie zamiast 3,3V wynosi 2,43V (tylko woltomierz) albo 1,94V (równolegle LED i woltomierz). Przecież dioda LED to również swego rodzaju dioda zenera! Nic dziwnego, ze napięcie po takim podłączeniu "siada" - stabilizuje się ono na napięcie zenera LED'a. A co do tych "zamiast 3,3V wynosi...
Dioda Zenera służy do stabilizacji napięcia. Wstawia się ją w kierunku polaryzacji zaporowej i odkłada się na niej z góry ustalone napięcie. Poszukaj. Na pewno znajdziesz sporo informacji. Przykładowe schematy stabilizatorów napięciowych z diodą Zenera.
Weź do ręki miliamperomierz, diodę zenera i potencjometr najlepiej precyzyjny 10K i 0,5 kohma rezystor przy napięciu najlepiej 10 V tak to sobie policzyłem szybko na kartce. połącz wszystko szeregowo. zrób sobie tabelkę w której zapiszesz sobie prąd w obwodzie i napięcie na diodzie. Zauważysz...
Witam serdecznie, Chciałbym wykonać układ stabilizacji obrotów pompy wody w układzie chłodzenia komputera. Pompa ma długookresowe zmiany prędkości zależne jak przypuszczam od temperatury wody, własnej temperatury i pewnie innych stałych termicznych. Oto jak wygląda jej przykładowy wykres...
12V * 1,2A = 14,4W 6 metrów diod *4,8W = 28,8W Wynika z tego, że zasilacz jest za słaby. Co do diody zenera to nie wiem co masz na myśli. Dioda zenera służy do stabilizacji/regulacji napięcia a nie do przełączania źródeł zasilania. Można podłączyć akumulator i zasilacz przez diody...
Przecież to dioda Zenera mocy. - 3,3V podano dla Itest=330mA. Do normalnego działania potrzebuje prądu rzędu min.100 mA - a jaki prąd jest w stanie oddać na wyjściu ten WO? Ta dioda pracuje na "kolanie charakterystyki" (patrz w tabeli na impedancję na kolanie), z prądem daleko za małym aby...
Witam, a z czego kolega wnosi ze to dioda zenera. Skoro to napewno dioda zenera to kazda ma inne parametry z ktorych jednym z najwazniejszych jest napiecie stabilizacji - podstawa jej wykozystania. Nie mozna wlozyc dowolnej. Gdzie w ukladzie byly opisane elementy ? podejzewam ze na wyjsciu, a dioda...
Takie napięcie (18V) to klęska dla akumulatora. Zaryzykuję, że już po nim. Co do stabilizacji napięcia przychodzi mi do głowy pomysł ze stabilizacją równoległą. Element wykonawczy to tranzystor na radiatorze wysterowany diodą zenera. W kolektorze/źródle dla bezpieczeństwa 2 żarówki...
Witam Po próbach z różnymi opcjami stabilizacji napięcia anodowego najgorszym okazała się przetwornica podwyższająca napięcie - najlepszym zaś stabilizator na tranzystorze oraz diodzie zenera. Wzmacniacz działa też poprawnie bez stabilizacji napięcia anodowego tak jak to było oryginalnie...
Ale jak najbardziej można je używać do stabilizacji. Zresztą w niektórych oszczędnościowych konstrukcjach tak właśnie robiono kiedy nie była krytyczna wartość napięcia a sam fakt istnienia stabilizacji. Przecież nawet u nas w Polsce wybrakowane tranzystory sprzedawano jako zenery,...
Witam! Prąd płynący ze żródła składa się z prądu odbiornika i prądu dioby zenera. Prądy te przepływają przez rezystor R1 wywołując na nim spadek napięcia. Równanie napięć dla tego obwodu: Uwe = UR1 + Uz (1) Dioda zenera jako element nieliniowy (pracuje na "kolanie" charakterystyki)...
... zabezpieczyć możesz linię +12V dając diodę zenera, ale na 10W nie może być na mniejszą moc ponieważ chodzi o to by gdy napięcie za dużo wzrośnie spaliła się i zrobiła zwarcie ( to zwarcie ma zostać gdyby była za malej mocy to się spali lecz sama w sobie nie będzie robiła zwarcia...
Szukałem. Nie znalazłem. Potrzebna jest tania metoda stabilizacji 500V DC przy poborze prądu do najwyżej kilku mA. Nie wchodzi w grę 20 diodek zenera po 25V. Powinno być proste, małe, kilka elementów. Tętnienia na wyjściu nie są bardzo istotne, ważniejsza wartość skuteczna. Wymagana dokładność...
Wykresy charakterystyk bety, o których mówisz, można częściej spotkać w notach katalogowych. Beta też jest ważna, i zmiana bety ma związek ze zmianą napięcia Ube. Właściwie wykres z mojego poprzedniego postu, to zależność f=beta*Ib(Ube), czyli f=Ic(Ube). Myślę więc, że zmiany bety,...
I już mamy przyczynę - L1 i L2 powinny być nawinięte na jednym wspólnym rdzeniu tak, aby wytwarzane przez nie strumienie magnetyczne się sumowały , czyli mówiąc prościej prąd w obu uzwojeniach powinien opływać wokół rdzenia zawsze tylko w jedną i tą samą stronę. Uzwojenia dławika...
Witam Fachowców. Muszę wykonać stabilizację napięcia wahającego się w granicach od 70 do 120 VDC na stabilne 83 VDC, przy prądzie maksymalnym 6A. Nie przerabiałem jeszcze takich wielkości i obawiam się, że gdy zastosuję jakiś zwykły tranzystor , oczywiście o odpowiednich parametrach...
włączenie diody katodą do plusa czy do minusa, ton decyduje o tym rodzaj stabilizacji. Ja jeśli mam problemy z określeniem wartości stabilizacji to sprawdzam kondesatory elektrolityczne na jakie są napięcie przebicia. :cry:
Sama dioda Zenera faktycznie nie zapeni Ci odpowiedniej stabilizacji. Taki stabilizator był dobry kiedyś, kiedy były kłopoty z diodami, a o tranzystorach to już nie było mowy. Obecnie lepiej zrobić najprostszy stabilizator z tranzystorem jako elementem regulacyjnym, lub dodatkowo ze wzmacniaczem...
Żadnego problemu nie rozwiązałeś!Mogłeś tylko pogorszyć warunki stabilizacji.Jak tak myślisz, to zwiększ rezystory do 100kom i nic się nie będzie grzało.Nie wyciągasz wniosków z tego co napisałem w poście.Idź na Google i poczytaj o stabilizatorach na diodach Zenera,bo nie będę przytaczał...
Dioda Zenera jest elementem elektronicznym której właściwości ( duże zmiany prądu w kierunku zaporowym, przy małych zmianach napięcia) pozwalają na użycie tej diody do stabilizacji napięć. Ale stabilizacja nie jest zadaniem tej diody, czego przykład mamy choćby w tym projekcie. Dawniej...
Mistrzu Paweł Sujko oswiec mnie jeszcze ,PROSZE tego fragmentu nie moge zbytnio przetrawic zakładamy, że prąd bazy tranzystora Ib=Ie/( β +1) jest dużo (powiedzmy 10 razy mniejszy) niż Iz. Beta - minimalne wzmocnienie stałoprądowe tranzystora (odczytujemy z charakterystyk tranzystora...
Witam Mam prosbe.Moim zadaniem zaliczeniowym aby znalezc sie na II semestrze inf jest zaprojektowanie zasilacza o schemacie zamieszczonym ponizej a dokladniej wyznaczenie nastepujacych danych: R1,R2,C1,C2. Dysponuje nastepujacymi danymi Prostownik-> uklad gretza Moc obciazenia = 2W (R0) Napiecie...
hmm no właśnie ale to ćwiczenie polegało na badaniu diody Zenera jako jednej z diod ( były też germanowe itd ). Tu nie chodzi o współczynnik stabilizacji układu w odniesieni tylko do napięcia wejściowego i wyjściowego dlatego te obliczenia na początku i czy ten Ir = 60 +/- 20 to jest prąd...
Człowieku, ale takie cos nie będzie działać... Diody zenera służą do stabilizacji a nie do prostowania... Powiedz jeszcze, że diody są na np.6,3V a ty chcesz prostować np.12V….
Szukam diody zenera 1N821A lub zamiennika. Jakieś dziwne parametry 5,9V-6,5V A co ty widzisz w niej dziwnego? Dioda o napięciu 6V2, z tolerancją ±5%. Dodatkowo jest skompensowana termicznie, czyli posiada podwyższone parametry stabilizacji napięcia w funkcji temperatury. Nota katalogowa...
Układ po zmontowaniu niestety nie działa zbyt poprawnie. Z opornikiem 470 Om tranzystor grzeje się już podczas spoczynku, pobierając 0.2A. Po przejściu przez granicę 9V pobór prądu rośnie (więc teoretycznie jest OK....), ale i tak jest za mały by przepalić bezpiecznik. Próbowałem jeszcze...
Zmierzone napięcie oraz prąd dla zakresu stabilizacji diody Zenera 12V: U
RL minimalne musi być takie przy którym prąd diody Zenera ma wartość minimalną potrzebną do stabilizacji. Wystarczy policzyć przy jakim RL wystąpi taki warunek.
Prosze jeszcze mi powiedzieć gdzie w praktyce stosuje się stabilizacje na diodach zenera ? Bo wg mnie wychodzi na to że prawie nigdzie (raczej do zabezpieczania układów przed spaleniem (jako awaryjny/drugi stabilizator) niż do czystej stabilizacji napięcia). W zasadzie to jako stabilizator...
Sam pomysł opornika równoległego, jakkolwiek poprawny dla bezprzerwowego obciążenia tu nie jest dobrym pomysłem, gdyż np. może zajść potrzeba odpięcia jednego kanału (stereo), albo i odpięcia całego obciążenia. Ale na wyjściu nie pojawi się pełne 40V. A to dlatego, że będzie ono...
Prąd 1,5mA jest zbyt mały dla prawidłowego działania tej diody. Gdy Iz<Izmin, dioda pracuje na t.zw. "kolanie charakterystyki" - czyli w punkcie gdzie charakterystyka zakrzywia się - czyli brak efektu stabilizacji: - rys.3 I nic tu do rzeczy nie ma dryf termiczny złącza, zależny od...
Diody zenera nie nadaja sie do obnizania napiecia a jedynie do jego "stabilizacji" na okreslonym poziomie. Nadaje się jak najbardziej, ale dla niewielkich prądów bo wynika to z jej mocy - obecnie nie są produkowane diody Zenera o mocy (realnej) większej niż ok. 1W, z radiatorem - kilka W co...
Czyli wzór na rezystor to ten R=Uwe-Udz/0,01 ? Nie, poprawny wzór to:R=(Uwe-Uz)/(Izmin+Ib), gdzie Ib to prąd bazy tranzystora. Ponieważ przeciętny tranzystor mocy ma betę ok. 10 przy prądzie Ic=10A, wiec Ib=Ic/beta=1A co oznacza, że przez opornik trzeba puścić prąd >1A. Już tu widać...
Po to, żeby móc określić, czy coś jeszcze jest uszkodzone, i co. Poza tym, jeśli się nie rozumie, co te diody robiły, to jak dojść, jakie to były? Bo rozumiem, że autor oznaczeń odczytać nie potrafi, schematu nie posiada, ani nie umie znaleźć w sieci, więc jak ma ustalić, co tam powinno...
Niedobry pomysł. Dioda Zenera ma duży rozrzut napięcia stabilizacji - ZX3,9 ma 3,7-4,1V przy 100mA, to napięcie zależy od prądu (przy zmianie prądu ze 100mA do 1A napięcie zmienia się np. z 3,9V do 4,05V, albo z 4,1V do 4,25V) i od temperatury. w obwodzie, w którym będzie się znajdować...
Witam wszystkich,mam pytanie,da się sprawdzić diode Zenera 6,2V w kierunku zaporowym za pomocą baterii 9V,czy jedynym sposobem na to jest sprawdzenie jej poprzez zasilacz stabilizowany?Pozdrawiam. Wystarczy bateria 9V i rezystor 1kΩ. Napięcie zmierzysz woltomierzem za 15 zł. Nie ma to...
Spróbuj diodami zenera obciąć na stałym poziomie.
Spróbuj to.Diodami Zenera ustalasz napięcie ,scalony stabilizator znam tylko do chyba 120V.
Witam, zmajstrowałem sobie prostownik do łądowania akumulatorów kwasowych 6V na 2 tranzystorach. Jeden tranzystor wraz z diodą zenera pracuje jako stabilizator napięcia i z niego wysterowany jest tranzystor "wykonawczy". Akumulator właczam między emiter i mase. I tu pytanie, co zrobić, aby...
Mieszkam we Lwowie, gdzie te urzadzenia byly produkowane. Dioda ma napiecie stabilizacji 9.1V (olacz jedynke--tak sie u nas uzywa symbolizacja). Tranzystor nie jest dobry, ale i nie jest calkiem zly, wiec masz go zamienic: dalbym ci woreczek. Tyrystor jest zly napewno. Przerobilem tych zasilaczy moze...
Dioda Z + rezystor to złe rozwiazanie, jesli potrzebujesz pradów do 100 mA. Aby zapewnic diodzie poprawne warunki stabilizacji, powinienes puszczac przez nia prad nawet 10 razy wiekszy niz plynacy do wyjscia, czyli w tym przypadku 1A. Ale ok, to teoria. Czy te 100 mA bedziesz pobierał ciągle, czy...
Witam, Potrzebuje uzyskac jak najtanszym sposobem stabilizacje 3.3V przy maks 100mA. Myslalem o tym, zeby na wyjsciu stabilizatora 78L05-SMD wrzucic ze 2-3 diody i na nich zrzucac napiecie ale jest to rozwiazanie nieeleganckie raczej :>. Zastanawiam sie czy mozna zastosowac diode zenera. Wychodzi ze...
Wystarczy podłączyć diodę szeregowo z rezystorem 1 kOhm do źródła napięcia stałego n.p. 12 lub 24V i zmierzyć napięcie na jej zaciskach . W kierunku przewodzenia będzie niskie jak dla każdej innej diody , a w kierunku zaporowym zmierzysz rzeczywistą wartość napięcia stabilizacji . Jeśli...
a co to za zenerka? C7V5?? wiem, że napięcie stabilizacji to 7,5 volta. I gdzie jest anoda i katoda? i jaki opornik dać to tego stabilizatora?
Pomiar napięcia stabilizacji diody Zenera możesz wykonać zasilając ją szeregowo z rezystorem n.p. 470 Ohm napieciem 10V w kierunku zaporowym . Rezystor ogranicza prąd na złączu do ok. 20 mA i na diodzie możesz zmierzyć ustalone napięcie miernikiem , które z grubsza odpowiada jej napięciu...
puszczasz prąd przez rezystor, za rezystorem dioda zenera podłączona drugim końcem do masy i już.
W takim razie układ ograniczenia prądu np. 31A przy 48V można zrobić według schematu z rysunku. R1=0.08om/80W - pomiarowy, przez niego ma płynąć ten prąd; R2-żarówki dobrane tak, by przy 48V popłynęło przez nie około 25A; R3=6om/500W; R4=6k8/0.5W; R5=15k; Dz-dioda Zenera 16V/0.3W; U1=TL431;...
Witajcie Zbudowalem taki zasilacz w orginalnym schemacie i dziala bardzo dobrze. Ku mojemu zaskoczeniu stabilizacja jest bardzo dobra. Na zdjęciu poniżej zamieściłem lekką przeróbke tego zasilacza i mam pytanie, czy wszystko zrobiłem dobrze w nim ? Chodzi mi o te dodatkowe tranzystory mocy....
Witam Chciałbym do niedawno zakupionego quada kupić uniwersalny licznik elektroniczny ale wymaga on zasilania pradem stałym 7-18 V natomiast quad nie posiada akumaulatora a alternator (magnesy + cewki) ma dwie cewki jedna zasila zapłon zaś druga oświetlenie czy wystarczy tylko mostek+ dioda Zenera...
stabilizator 7812 stabilizuje 12V a jak podajesz mu na wejście 3V to nie spełnia swojej roli wogóle. Napięcie po przejściu przez mostek i kondziora nadal trochę pływa i to może mieć wpływ na buczenie zastosowanie lepszej stabilizacji (np dioda zenera) powinna poprawić sytuację. Tylko żeby...
To tej diody nie montuj zostaw tylko opornik 100 Ω i pozostań przy rys.1 jedna stabilizacja wystarczy US2 może być zasilany nap do 15v
Witam Układ Darlingtona jest potrzebny ze względu na dokładność diody Zenera. Tranzystory mają małe wzmocnienie i prąd bazy psułby stabilizację napięcia a zwiększanie prądu na rezystorach powoduje duże straty mocy.
prosisz nas o wróżenie z fusów :?: , podejrzewam że nie jest to skomplikowany układ więc może narysuj chociaż odręczny schemat na podstawie płytki.., można się domyślać że dioda ta służy do stabilizacji napięcia regulatora (zasilanie potencjometru) lub ma ograniczać max. napięcie...
Witam mam problem z laborką, z nastepującymi polecaniami: 1)Oszacować i zaznaczyć na wykresach minimalny prąd wsteczny, przy którym efekt stabilizacji napięcia jest widoczny 2)Wyznaczyć dla każdej diody rezystancje dynamiczną dla wybranego minimalnego punktu pracy, dla 5 mA i dla 10 mA. dodaje...
:arrow: janbernat Nie posiadam tej pozycji w swojej biblioteczce aczkolwiek był bym mile zaskoczony rozwiązaniem takiego zasilacza w tej książce. Pozdrawiam. Co do układu. Wygląda tak: Symulacja ładnie wychodzi. Postaram się wykonać ten układ. W nocie katalogowej LM723CN znalazłem...
Start przyciskiem. Dioda zenera z załozenia ma byc jako zabezpieczenie. Tam napiecie nie powinno osiągnąc 5.1v.
Jaki ma wpływ wartość prądu na napięcie wyjściowe może sobie policzyć podstawiając różne wartości tego prądu do wzoru na napięcie wyjściowe. Druga sprawa. Ten wpływ ma znaczenie tylko wtedy gdy do ustalenia wartości napięcia wyjściowego chcesz użyć rezystorów stałych. Gdy jako...
Gdzie w Twoim kompletnym schemacie są te kondensatory - lupę mam wziąć?: Dla przypomnienia koledze dondu, bo mój post nie składał się tylko z obrazka, ale też z literek: Sprawdzałem też na swojej docelowej płytce z atmegą32 zawierającą kondensatory, jak w dokumentacji 7805 i efekt jest...
Ponieważ poprzedni temat zawiódł i w sumie mało co się dowiedziałem, zmieniam trochę zapytanie. Chciałem spytać jak zrobić stabilizowany, regulowany zasilacz z ogniwami li-ion. Powiedzmy 2 ogniwa połączone w szereg, bądź 4 szeregowo-równolegle, pozwolą uzyskać napięcie w zakresie...
Jak w temacie. Chcialbym ladowac ten aku z 5v, jak wiadomo dynamo daje 6v 3w. Nie mam stabilizatora 7805 tylko 7808 ktory nie podejdzie. Uzyc diody zenera? Jakiej?. A moze zrezygnowac ze stabilizatora, i zrobic polaczenie dynamo-mostek-kondensator-aku? W ?otext (5524) Dodano po 2 W koncu dynamo...
Dioda Zenera 12V (VR1) i transoptor - ograniczenie napięcia jałowego do 13V - jak można tego nie widzieć?
Piszesz o prądzie, przy wyższym napięciu prąd będzie po prostu przecież iść w diodę. Tak pójdzie w diodę, ale jej napięcie zwiększy się (co dla Ciebie jest niespodzianką) o ΛU=ΛIzRz. Nie mogę znaleźć datasheet tej diody ZSMD5v6. Ale to nie jest konieczne, gdyż jej...
Teoretycznie około 46V. Wynika to z 40V absolutne maksimum LMa + 6V diody zenera. Weź pod uwagę zmianę kondensatorów, np zasilający C1 to tylko 40V Jednak nie ma to większego sensu, bo i tak nie uzyskasz większego napięcia na wyjściu niż około 28V
Panowie. Mam problem z tym modułem. Podczas wymiany tacho ktoś wkręcił za długą śrubkę i wbił się w uzwojenia pompy. 2 strzały było słychać. Jeden od triaka sterującego pompą, a drugi przypuszczam, że od elementu W16 (który również miał dziurę). Mierząc opór na kondensatorach...
Witam serdecznie, Postanowiłem wykonać u siebie w samochodzie na stałe gniazda USB do ładowania np. telefonu. Dla telefonu potrzebuję napięcia 5V (obciążenie 1A). Nie ukrywam, że jestem słaby z elektroniki, chciałem jednak wykonać to na LM7805 i wstępnie zrobiłem taki układ oparty...
Czyli też na wzór dwustopniowej.A tak poza tym w jakich urządzeniach można znaleźć diodę zenera 230v?
Napięcie w układzie wynosi 41 V, natomiast TL431 ma dopuszczalne nap. A-K = 36V, dlatego połączyłem z nim szeregowo zenera 24 V aby stracić na nim część napięcia. Potrzebuję regulacji napięcia z zakresie 27,5 V - 42,5 V, dobrałem wg wzoru w nocie katalogowej
Wg mnie już bliżej klasy B. Typowo na Ua i Ug2 - około 280 - 290 V to Ug1 dla klasy A to około -12V. Ale jak nawet klasa AB to opłaca się stosować mieszaną polaryzację tj i sztywną oraz automatyczną zarazem. Firma Telefunken odradzała pełne zarzucanie polaryzacji automatycznej tłumacząc...
Niekt się nie chce narażać, to ja to zrobię. Przewinęło się kilka wątków dlatego napisałem to co napisałem w akapitach. Z całą pewnością nie mamy tutaj do czynienia ze zjawiskami podmagnesowania napięciem stałym jakie jest wykorzystywane w dławiku podmagneswanym prądem stałym,...
Była tu mowa o tym, że trzeba ukarać projektanta samochodu za brak wskażnika temperatury. Całkowicie popieram, miałem swego czasu bardzo dobry samochód Dacia 1310p, (moim zdaniem lepszy niż Fiat 125p), ale właśnie w tej Daćce nie było wskażnika temperatury, tylko kontrolka przekroczenia...
...szukam mocy maksymalnej dla diody D4V7... To akurat tylko napięcie stabilizacji i tolerancja. Wrzuć fotkę zenerki z zapałką obok, to może ktoś rozpozna konkretny typ.
Kolego autorze, sprawdź napięcia na diodach zenera (może któraś dostała zwarcie), a także sprawdź napięcie zasilania LM324. Jeśli jest ono zgodne ze schematem, to zaryzykowałbym jego wymianę, koszt to kilka złotych.
to idealna dioda Zenera, może tu twki jakiś haczyk Owszem. Prąd stabilizacji to nie mniej niż wymaga tego dioda (zazwyczaj 5mA) i nie więcej niż dopuszczalna moc strat w diodzie Nieprawda. Dla diody idealnej Id=Ibmax (dioda idealna nie ma prądu Izmin, ani też Izmax - bo przecież nie...
HD-VIDEO - 1N4007 tutaj akurat daje rade ale w UF4007 się zaopatrzyłam, thx pawelr98 - nie lubię tego scalaka, tj ile razy mam z nim pracować to robią się problemy, dlatego układ zrobiłam na NE555 neo_84, pikarel - raczej skończy się na opisie na naklejkach z nalepkownicy dymo lub podobnie...
Witam! Przepraszam, że odgrzewam kotleta mam taki sam sterownik z przekaźnikiem na 48V i też mi się spaliła dioda zenera. Zastapiłem ją czterema diodami zenera połączonymi szeregowo trzy z nich są na 12V a czwarta jest o nieznanych parametrach. Sterownik działa dobrze, ale napięcie na cewce...
Dobrze byłoby sprawdzić, jakie napięcie było na diodzie Zenera - na wyjściu powinno być 3*(Uz-Ube). Diody Zenera mają w oznaczeniu literę, zwykle C, albo D, napisaną przed napięciem (np. D4V7), która podaje dopuszczalny błąd (C=5%, D=10%) - ale różnica między 14V, a niecałe 9V, to ponad...
Sa tylko dwie uszkodzone ( zwarcie) te ZD10, Z20 jest ok Na zdjęciu masz wylutowane ZD1, ZD2 i ZD3. Nie widzę ZD10 ani Z20. Ale zostawmy to. Jeżeli identyczną masz sprawną to zasilacz z np. 20 V, rezystor z 500Ω oraz woltomierz i można prosto sprawdzić napięcie stabilizacji (przewodzenia...
Potrzebuje pomocy z tym zadaniem Zaprojektuj stabilizator parametryczny dla następujących założeń: napięcie wyjściowe UO=10V, prąd wyjściowy IO=5mA, współczynnik stabilizacji S=0,8% Jak na razie mam takie obliczenia ale mówiąc szczerze nauczyciel nie umiał nic wytłumaczyć co i jak dlatego...
Proponuję zastosować przetwornicę ze stabilizacją prądu. Potencjometr regulacji prądu wyprowadzić na zewnątrz obudowy. Narysować mu podziałkę lub włączyć miliamperomierz i można się już bawić nawet w zdejmowanie charakterystyk. Można by tym badać inne diody, od zwykłych prostowniczych...
Bez sensu - choćby dlatego, że pomyliłeś jednostki (11,69mA to nie 0,1169A, 1,2mA to nie 0,012A. I co to za dioda zenera, której napięcie zmienia się od 15,2V do 19V? Zresztą, dane w zadaniu też podano nie lepsze - co to za dioda zenera, która potrafi stabilizować w zakresie prądu 1,2mA-90mA?...
jeśli nie chcesz aby do 7812 dochodziło napięcie gdy będzie ono niższe od 14,5 V to wystarczy przed stabilizatorem szeregowo tranzystor złączem C-E a do bazy diode zenera na 14,5V, rezystor i po problemie. Pobaw się z tym experymentalnie, to tylko 3 elementy.
W takim przypadku jest kilka możliwości, należy wykluczyć je wszystkie: 1). Dioda zenera rzeczywiście jest uszkodzona (ale to się raczej rzadko zdarza jeśli została podmieniona na dziewiczą). 2). Uszkodzony jest rezystor R903 lub dioda z nim w szeregu (D908), co powoduje że przy obciążeniu...
Witam, Chciałbym się podzielić moją wiedzą z poszukującymi rozwiązania problemu związanego z brakiem dźwiękięku w kolumnie aktywnej Behringer EUROLIVE B115MP3. Kolumna aktywna Behringer EUROLIVE B115MP3 umożliwia podłączenie dwóch źródeł sygnałów i może to być mikrofon (źródło...
Czy zdarzyło Wam się kiedyś potrzebować spolaryzować jakiś układ niskim prądem, ale nie chcieliście dodawać do układu kolejnego stabilizatora napięcia? Albo też potrzebowaliście napięcia o precyzji większej niż możliwa do osiągnięcia z pomocą np. dzielnika napięcia? Przez wiele...
co mnie uczyli to dioda powinna mieć przejście w jedną stronę Dioda TAK , tylko ta dioda Zenera dlatego jest "zener-a" ponieważ oprócz przejścia (jak zwykła dioda) ma jeszcze "próg stabilizacji" (pojęcie łopatologiczne). Jedyną metodą sprawdzenia jaki ma ten "próg stabilizacji"...
Od dłuższego czasu na forum widnieje temat: Występuje tu jednak problem z pomiarem napięcia wyjściowego, bo nie będzie ono już mogło być mierzone względem masy. Napięcie wyjściowe jest bowiem wytwarzane od plusa zasilania w dół, a nie od masy w górę. Potrzebny jest więc układ konwertujący...
Kolego w tym zasilaczu z elektrocic labs nic się nie da zrobić. A gdy czytam ze ktoś to zrobił i działa bodajże poprawnie według własnego mniemania to przecieram oczy ze zdumienia. Po samej analizie schematu wiem ze to działać nie ma prawa. Ludzie tu piszą o tym chyba już z dziesięciotysięczny...
Warto przeczytać Witam do łoże swoje 5 groszy do sprawy z tym zasilaczem z pierwszego postu i oglądając schemat nie dziwie się ze takie dziwne zachowania ma ten układ regulacji napięcia i prądu i częstych awarii spowodowanych jak piszecie " wadą elementów " z którą spotykam się raz na...
Witam. Ostatnio postanowiłem skonstruować urządzenie pozwalające na pomiar emisji lamp elektronowych. Założeń było kilka: -kompaktowe wymiary, żaden kloc, ma być możliwość wrzucić to w torbę i zabrać gdziekolwiek. -możliwość testowania lamp o dowolnej kolejności wyprowadzeń,...
I) W mojej ładowarce DE9116 2.8A była spalona dioda E51A, dodatkowo ktoś tą spaloną diodę usunął. Zamontowałam nowe dwie diody E33A, E18A szeregowo bo nie było w sklepie takiej i ładowarka działa, zresztą ładowała baterie nawet z tą uszkodzoną diodą. Teraz napięcie na ładowarce...
Podstawowym założeniem projektu było opracowanie kopii przerywacza do żarówkowej reklamy zewnętrznej, a także utrwalenie zasad budowy zasilaczy beztransformatorowych i stopni sterujących triakami. Od wielu lat znajomy posiada reklamę swojej działalności, a sterowały nią dwa moduły...
Mam sprawozdanie na ten temat. Jednak moje jest o stabilizatorach scalonych rodziny 78XX w różnych konfiguracjach. Co do twojego sprawozdania, to jest prościutkie do napisania. Wyznaczyć musisz (w Excelu-parę sekund roboty) takie coś: -zależność Uwy od Iwy (w pewnym przedziale prądów będzie...
Mam jeszcze jedno pytanie odnośnie tej diody Zenera wpiętej w masę stabilizatora - czy jej moc jest istotna, czy należy jej moc dobierać w jakiś sposób w zależności od prądu obciążenia na wyjściu stabilizatora ? sprawa wygląda w ten sposób , stabilizatory serii LM78xx to stabilizatory...
Uszkodzone diody zenera w przetwornicy monitora LCD GERICOM VT5S71, przetwornica na oddzielnej płycie o numerze 4143007505. Diody zenera są oznaczone następującym kodem paskowym: 1. czerwony szeroki, fioletowy, zielony, dioda na płycie oznaczona jako ZD2 2. czerwony szeroki, pomarańczowy, zielony,...
Co prawda temat jest już dosyć stary, ale wraz z nowymi elementami na rynku jest ciągle aktualny. Na rynku elektronicznym pojawiły się tanie układy do ładowania ogniw Li-Jon, wymagające zasilania napięciem stałym +5V i zawierające kompletny zestaw elementów, łącznie z diodami sygnalizującymi...
Chodzi o sam wykres prostowniczy czy wygląda na prawidłowy Nie za bardzo, na twoim wykresie jest po prostu pokazane jak się zmieniał prąd i napięcie, ale te wartości nie są ze sobą w żaden sposób powiązane. Prawidłowe charakterystyki przewodzenia diod można z łatwością znaleźć...
W parametrach określajacych diody Zenera nie ma oznaczenia Inom , parametry tych diod określane w katalogach to np : Iz - prąd Zenera /stabilizacji/ Ir - prąd wsteczny diody Izm - maksymalny dopuszczalny prąd stabilizacji :największy dopuszczalny prąd stabilizacji , przy którym jest zapewniona...
Witam Jestem w trakcie przerabiania zasilacza ATX opartego na TL494 na zasilacz do laptopa dający napięcie 19v. Zasilacz montuję dla mojej Żony, jako element przygotowywanej przeze mnie stacji dokującej do mającego duże wymagania pod względem dostarczanej mocy notebooka (minimum 120W). Wszystkie...
Witam ponownie i dziękuję za bdb. odpowiedź i umieszczam następny schemat wzięty z zasilacza kitu AVT2462 i jest już podobny temat ale nie co do regulacji napięcia od praktycznie ,,0" może jakiś dobry pomysł by zrobić regulację napięcia od np. 2.5V - 32V pozostawiając obciążenie 10A i...
Mam kilka pytań jeżeli chodzi o samą zasadę działania (chcę poprostu to zrozumieć), oraz o zastosowanie więc po kolei. Standardowa odpowiedź jest taka, że początkującemu nie da się tego wytłumaczyć i tematy takie często lądują w koszu, ale spróbuje, przez wiele uproszczeń, moja odpowiedź...
Ilekroć słyszy się termin: „zasilanie beztransformatorowe”, łatwo jest sobie wyobrazić rozwiązanie oparte na kondensatorze wysokiego napięcia, który jest połączony szeregowo z linią sieciową, a następnie prostownik mostkowy, diodę Zenera, kondensator filtrujący i tak dalej......
Informacja dla "ul1111" nic nowego nie wniosles do tematu, czepiasz się moich okreslen dotyczacych diody zenera. Mysle ze dla kazdego kto ma nawet male wiadomosci z elektroniki jest zrozumiale jak ma ja podlaczyc. Jesli dla Ciebie jest to niezrozumiale to podaje: do +65V podlacz katode diody zenera...
Po pierwsze, układ z rysunku źródło.gif będzie poprawnie działać tylko przy napięciu na wejściu co najmniej o 2V większym, niż na wyjściu - trzeba go przeprojektować. Ale biorąc pod uwagę, że być może układ będzie musiał działać przy różnicy napięć poniżej 0.5V, to się...
Dioda na schemacie to zenera 15V 0,5W, typ dowolny ważne aby miała zachowane te parametry np. [url=]taka jak ta. Układ grzeje się ponieważ tak jak pisałem odkłada sie na nim moc. Jest ona zależna od napięcia różnicy napięć pomiędzy wejściem i wyjściem układu, przykładowo Uwej= 44V...
Dołącz do diody LED równolegle diodę prostowniczą, np. 1N4004, tylko włączoną odwrotnie, być może diody są niszczone przez przepięcia o odwrotnej polaryzacji wynikające z przeładowań pojemności w obwodzie (np. pojemności przewodów). Ewentualnie zamiast diody prostowniczej można...
Ok, dzięki za odpowiedź. Kolejne podejście: Rezystory ograniczają prąd, diody zenera są podłączone zaporowo. Ograniczenie nie powinno już uszkodzić diód. Zgadza się? Równoległe podłączenie to jak mniemam służy w poprzednim wypadku jako zabezpieczenie przed odwrotna polaryzacją? Edit: Yyy......
Ja tak to widzę. Ręce mi opadły. Bardzo źle to widzisz. Zaskoczyłeś mnie brakiem wiedzy na tak podstawowy temat jakim jest stabilizacja napięcia za pomocą diody zenera. Nie spodziewałem się tego po Tobie. Ano takie że jak napięcie na tej diodzie przekroczy zadaną wartość czyi...
1. Jeśli nominalne napięcie to 16.3V, to bez obciążenie będzie prawie 18V RMS, a po wyprostowaniu na kondensatorze nawet ciut ponad 24V. Pytanie, jak przy obciążeniu. 2. Nie wiem, po co diody na 800V - wystarczyłyby np. 1N5401 (3A 100V). 6. Ta dioda Zenera ma dopuszczalną moc 5W (i prąd...
To chyba najlepsze rozwiązanie ;) Nieprawda, najlepsze rozwiązanie to dioda Zenera na Napięcie Zenera 12V i włączona w szereg - oraz odpowiednio - z jednym przewodów zasilania wentylatora. Na diodzie tej odłoży się połowa napięcia, a więc 12V, a ponieważ nominalna moc wentylatora...
Czego ty piętrzysz sobie problemy z tym drugim układem ? Tam jest tak: Wtórnik emiterowy odseparowuje obciążenie od obwodu diody Zenera ze względu na wzmacniające własności tranzystora ! Prąd płynący przez obciążenie jest równy prądowi emitera tranzystora. Ie=(β+1)*Ib Z...
Najlepszym rozwiązaniem było by wstawienie "diody idealnej" między wyjściem na obciążenie i układem przetwornicy pozwoliło by to zniwelować możliwość zwarcia na akumulatorze w przypadku błędnej pracy przetwornicy lub błędnego sterownia np załączenia na stałe tranzystora górnego....
Kondensatory strzelają od za wysokiego napięcia. Jeśli w zasilaczu nie ma układu scalonego, tylko same tranzystory, to najczęściej przyczyną za wysokich napięć są kondensatory elektrolityczne po pierwotnej stronie zasilacza (wymienić). Przy dużym napięciu potrafią się popalić rezystory...
Witam. Naprawiałem kiedyś taki zestawik dla kumpla miał poniekąd podobne dolegliwości(martwica). Te głośniki tak naprawdę z pilota nie mają wyłączanego zasilanie jedynie pilot ściąga do masy albo plusa zasilania jedno z wyprowadzeń nie pamiętam oznaczenia scalaka i cały zestaw tak naprawdę...
Mój komplet schematów wzmacniaczy/profesjonalna jakość i prostota układu Ogólnie: tyle jest różnych schematów końcowych wzmacniaczy mocy które są odpowiedzialne za jakość efektów audio i nikt szukał rozwiązań dla liniowego sterownia się tranzystorów...
Jest to całkowicie mojego opracowania informacja oprócz danych dotyczących wykresu z jakiejś strony internetowej forum dotyczącego optyki LED. na wstępie uprzedzam czasem przerabiane rzeczy mogą się w różny sposób uszkadzać np. lustra w latarkach są delikatne i nie można ich myć...
=>Quarz Powiem szczerze, że na TOP225Y. Ale skoro moc (przy single voltage output) wyjściowa tego TOPa wynosi 100W, to próbowałem go trochę przeciążyć ponad, dając mu większy radiator. Ale problem pojawił sie z innej strony. Pierwszy nawinięty transformator po przygodach opisanych powyżej...
Dynama rowerowe ograniczały napięcie w czasach, gdy diod Zenera nie było w sklepach (a potem były droższe od dynam) - po prostu prądnica o takiej konstrukcji sama z siebie, bez udziwniania konstrukcji, ma zdolność ograniczania napięcia. A ty nadal swoje. Przejrzyj łatwo dostępne w internecie...
Witam Zachęcony Waszymi opisami, postanowiłem samodzielnie przerobić mój agregat. Ordynarna chińszczyzna za 350 zł kupiona w markecie. Znalazłem nawet później w innym markecie taki sam za 300 zł. Wygląda prawie identycznie jak ten z początku tego wątku. Na Allegro jest dostępnych...
Witam Ad.1 W układzie stabilizatora składającego się z trzech tranzystorów p-n-p i jednego LM-a wartość rezystora 4,7 Ohm można dobrać typowo od 1 Ohm do 10 Ohm. Rezystor 4,7 Ohm/2...5W powoduje, że stabilizator LM350 (lub LM317) w połączeniu z tranzystorami mocy p-n-p BD250 pracuje...
Główną "opornością" w układzie jest reaktancja pojemnościowa kondensatora, i to głównie ona wyznacza prąd płynący przez LED. Jeśli prąd płynący przez LED ma się nie zmieniać przy zmianach napięcia zasilania, to należy zastosować stabilizację diodą Zenera, jak na rys. 2 w moim...
Kilka lat temu na stronie and.elektroda.eu umieściłem informacje o prostej przetwornicy zasilanej napięciem 3-5V i wytwarzającej napięcie około 400V, co pozwala na zasilanie czujnika dozymetru tzw. licznika Geigera Mullera. Po ostatnich Przetwornica do licznika GM wersja druga. Przedstawiona...
Witam! Zaczynam przygodę z przetwornicami. Dużo na ich temat się naczytałem, jednak, kilka rzeczy jest dla mnie niejasnych, stąd pomysł, by poprosić na elektrodzie o pomoc, w ułożeniu do głowy rzetelnych informacji. Uważam, że ten temat przyda się całej masie ludzi, bo wiem, ilu znajomych...
Schemat twojego układu, po stronie pierwotnej, pewnie będzie bliższy tego. Za napięcie wyjściowe odpowiada dioda Zenera. Jeśli napięcie na uzwojeniu pomocniczym przekroczy napięcie Zenera dioda przewodzi i ogranicza albo blokuje pracę układu. Ponieważ stabilizacja odbywa się przez...
A tak w ogóle to jest transformator od tunera, radia amator 2b Czytałeś co to jest tuner? Radio zawiera w sobie tuner (część odbiorczą) i wzmacniacz - do którego można podłączyć głośnik (głośniki). Sam tuner nie posiada w swojej obudowie wzmacniacza, a żeby w głośniku usłyszeć...
Tu masz układ poglądowy pokazujący różnice pomiędzy zasilaniem diody przez rezystor i przez źródło prądowe: Zauważ, że tranzystor w źródle prądowym pracuje jako wtórnik emiterowy (tyle, że z wrzuconą w obwód kolektora diodą LED). KONIECZNA JEST STABILIZACJA NAPIĘCIA NA...
Zawsze można, dla przedmiotowego zastosowania, zrealizować układ realizujący charakterystykę diody Zenera (choć o nieco gorszych parametrach stabilizacyjnych od samej użytej diody Zenera) za pomocą stosownego połączenia diody Zenera małej mocy oraz bipolarnego tranzystora mocy o dowolnej...
Nie wyczerpuje. zastosuj zamiast niego LM317 w wersji HV (high voltage) - Niepotrzebna wersja HV, wystarczy w zupełności zwykły LM317, który ma max (Uwe-Uwy)=40V. Jest czwarty sposób - w zasilaniu (linii +37V) wstawić szeregowo diodę Zenera ok. 5-10V o mocy odpowiedniej do prądu pobieranego...
Witam Sprawa jest raczej prosta. Przyjmijmy, że układ (stabilizator) ma być zasilany napięciem 17V. Jego napięcie wyjściowe to powiedzmy 6.8V. Prąd wyjściowy ma być 23mA. Proces projektowy sprowadza się do następujących obliczeń: 1. obliczenie różnicy napięcia między wejściem...
