układ włączyć impuls

Jak zmodyfikować układ z timerem C005, aby dioda zapalała się po 40 sekundach?

Łatwiej będzie z NE555. On ma 3 wejścia: Reset, Trigger, Threshold. Reset łączysz z VCC. Pozostałe wymagają odpowiednich układów. Trigger: kondensator do GND, opornik do VCC, dioda do VCC (anoda do Triggera). To ma działać tak, że dioda rozładuje kondensator, gdy nie będzie zasilania - a gdy ono się pojawi, upłynie chwila czasu (około 0,4·R·C), zanim...

Przekaźniki świateł przeciwmgłowych załączane impulsem.

otrzebuje zrobić układ załączania świateł przeciwmgłowych. Przyciskiem typu reset chciałbym załączać w następujący sposób. 1 impuls włącza pierwszy przekaźnik 2 impuls dołącza drugi a 3 impuls rozłącza obydwa. Czy zastanawiał się Kolega nad funkcjonalnością takiego rozwiązania podczas jazdy? Z reguły jest tak, że potrzeba jest włączyć tylko przednie...

Nie znalazłeś odpowiedzi? Zadaj pytanie Sztucznej Inteligencji

Jasco Enbrighten Café WiFi Lights - Demontaż i analiza modułu WB3S-IPEX

Demontaż i analiza oświetlenia Jasco Enbrighten Cafe WiFi https://obrazki.elektroda.pl/9258201200_... https://obrazki.elektroda.pl/7205679900_... https://obrazki.elektroda.pl/7782995000_... https://obrazki.elektroda.pl/6236288900_... https://obrazki.elektroda.pl/4034539300_...

Pojedynczy impuls po podaniu napięcia ze zmianą polaryzacji

Brzmi jak zwykły układ różniczkujący Dokładnie takim układem można sprawdzić, czy zawór działa przy podłączaniu poprzez kondensator. Pytanie: jakie napięcie i jaki prąd są potrzebne? Wypadałoby jasno określić, jakie mają być wejścia i wyjścia tego układu. Na wyjściu ma być cewka zaworu - według #5 ma opór 6Ω i indukcyjność 90mH; wejścia to zasilanie...

Jak zaprojektować układ ściemniacza do lamp Philips ARBOUR 16462/93/16?

[url=https://www.lighting.philips.co.uk/... ściemniaczy (EN). [url=https://www.lamps-on-line.com/leadi... - wyjaśnienie, jakie to są "leading edge", a jakie "trailing edge". W [url=https://en.wikipedia.org/wiki/Dimme... też to jest, tylko nigdzie po polsku. Niestety...

Automatyczne odwracanie obrotów w rozdrabniaczu gałęzi 250W, 1380 obr/min

W drugim przypadku potrzebny będzie jakiś układ czasowy, który wprowadzi impuls opóźniający w tor przełącznika kierunku. Ale żeby do dyskusji mogli włączyć się specjaliści i ewentualnie zaproponować gotowe klocki, to opisz dokładniej silnik i obecny sposób sterowania. Domyślnie można przyjąć, że jest to silnik indukcyjny 230V rewersyjny z trzema stykami,...

Auto zamykanie centralnego po wciśnięciu pedału STOP.

Jedno z możliwych rozwiązań za pomocą dwóch przekażników: http://obrazki.elektroda.pl/6039977600_1... Po naciśnięciu "stop" zostanie włączony przekażnik P1 przez normalnie zwarty styk 1P2 przekażnika P2, oraz diodę. Jeżeli jest włączony zapłon, styk 1P1 przekażnika P1 załączy przekażnik P2 i przekażnik P2 zostanie podtrzymany swoim stykiem...

Sterownik szyberdachu 3-pozycyjnego z funkcją domykania

http://obrazki.elektroda.pl/4865363800_1... Witam! Kolejnym projektem, który chcę przedstawić jest moduł sterujący pracą szyberdachu trójpozycyjnego wraz z funkcją domykania. W aucie, które posiadam szyberdach sterowany był jednym przełącznikiem 2-pozycyjnym. Przechylenie przełącznika w lewo powoduje uchylenie szyberdachu, w prawo jego...

ukryty Monitoring video na Tirach z mozliwoscia nagrywania

Witam! To nie jest tylko rejestrator video, tylko tania, nieduża kamera (konkretnie: AIPTEK Model DUO-V33: [url=http://www.aiptek.com/drivers.htm#p... Pcket DV-5100 ... która zapisuje film z fonią na kartę CF (Compact Flash, przy najwyższej jakości zapisu TV-HQ, jaki daje ta tania kamerka, karta CF 1G wystarczy do wykonania ok 1,5 h zapisu),...

Jak sterować więcej niż 8 urządzeniami przez port LPT? Multiplexer?

Zaczne od końca Twojego pytania bo ono sugeruje pewne niedomówienie. Tyle co wymyśliłem że w sumie dało by się sterować 255 urządzeniami, jak by tylko zbudowac taki układ bo przeciez 8 bitów daje 255 kombinacji prawda? Nie do końca poprawnie dumasz. 8 bitów daje 256 kombinacji - wartości od 0 do 255, lub szesnastkowo od 00 do FF. I teraz jak te szesnastkowe...

Miernik częstotliwości na AVR - od 1Hz do 10MHz

http://obrazki.elektroda.pl/7329866000_1... Miernik częstotliwości o całkiem niezłych parametrach, bo potrafiący mierzyć częstotliwości od 1Hz do 10MHz (9,999,999Hz) z rozdzielczością 1Hz w całym zakresie. Idealny do generatorów funkcyjnych lub jako zwykły miernik. Do tego tani i prosty w wykonaniu, z ogólnodostępnych części, a małe wymiary...

Programowalny sterownik do fotografii długoterminowej

http://obrazki.elektroda.net/17_12820476... Witam chciałbym pochwalić się :-) moją nową konstrukcją. A mianowicie jest to sterownik LONG TERM PHOTO (lub LONG TIME PHOTO) . Cała idea istnienia sterownika powstała z potrzeby klienta. Otóż wiele jest sterowników, które realizują podobne funkcje, ale żaden z istniejących nie robi dokładnie tych...

Sterownik wycieraczki tylnej szyby (kolejny).

https://obrazki.elektroda.pl/6303923800_... Sterownik wycieraczki tylnej szyby (kolejny). Jest to gruntowna modernizacja układu zbudowanego w 2004 roku, opisanego tu: https://www.elektroda.pl/rtvforum/viewto... Nowa wersja modułu była opracowana i zbudowana w 2015 roku. Nowszy moduł jest prostszy i pewniejszy...

Jaki licznik energii elektrycznej jednofazowy lub trójfazowy? Przegląd rozwiązań F&FSponsorowany

https://obrazki.elektroda.pl/5219453900_... Oto krótki przegląd i test liczników energii elektrycznej z oferty Jednofazowe liczniki F&F Teraz pora na praktyczną prezentację. Zacznijmy od jednofazowych liczników. Seria LE-01 (LE-01 i LE-01d): https://obrazki.elektroda.pl/3740007900_... https://obrazki.elektroda.pl/5264753300_...

Higrometr do nawilżacza powietrza na DHT11

http://obrazki.elektroda.pl/4662811600_1... Kolejnym prostym projektem, jaki postanowiłem opublikować, jest higrometr do ultradźwiękowego nawilżacza powietrza.W zeszłym roku podczas mrozów wilgotność spadała tak mocno, że mimo mojej generalnej odporności na różne dziwne warunki, stawało się to nieznośne. Ciągłe uczucie zapchanego nosa,...

Jak zbudować układ z przekaźnikiem 12 V - impuls 1-2 s włącza na 20 s, reset po cyklu

A jak impuls wystąpi ponownie po 15 s to wydłuży działanie przekaźnika o kolejne 20 s? Nie, impuls będzie podawany co 4 h, więc nie ma możliwości, żeby czas się wydłużył. Przekaźnik ma się włączyć tylko po podaniu impulsu 2 s na 20 sekund, potem ma się wyłączyć i pozostać w tym stanie, dopóki nie podam mu znowu impulsu.

Przycisk "start-stop" w samochodzie. Modernizacja 5.

https://obrazki.elektroda.pl/8584515200_... Przycisk „start-stop” w samochodzie. Modernizacja 5. Przedstawiam kolejną (5) modernizację urządzenia „Przycisk „start-stop” w samochodzie”. Tym razem też jest to całkowicie nowy schemat, uwzględnione są wszystkie poprzednie modernizacje, ale budowa nie...

Stabilizowany zasilacz żarzenia 6,3V do 5A z łagodnym narastaniem napięcia.

https://obrazki.elektroda.pl/8002731900_... Włókna żarzenia lamp elektronowych zazwyczaj są zasilane napięciem przemiennym, pobieranym bezpośrednio z uzwojenia wtórnego transformatora. Dziś w dobie wszechobecnej fotowoltaiki i związanych z nią dużych wahań napięcia sieci 230 Vac, może dochodzić do poważnych problemów z prawidłowym...

Układ odcinający przekaźnik przy spadku napięcia poniżej 17 V – prosty schemat dla DeWalt

Według mam_pytanie lewy schemat: https://obrazki.elektroda.pl/4479385400_... Dwie diody Zenera dla zwiększenia mocy strat. Przekaźnik 5 V ma 3-4 V histerezy. Linia przerywana jako opcja - zależy od sposobu działania przekaźnika. Są przekaźniki z masywną zworą magnetyczną i nawet krótki impuls zasilania spowoduje skuteczne włączenie...

Sterowanie taśmą LED 24V dwoma bezdotykowymi GTV - jak to połączyć?

Dowolny ma włączyć i to się da zrobić, ale wyłączenie dowolnym, to już nie takie proste. Działanie opisuje taka tabela stanów: WŁ1 LED1 WŁ2 LED2 0 0 0 0 1 1 0 1 0 1 1 1 1 1 1 1 0 0 0 0 Trochę sumy logicznej, trochę mnożenia. W zasadzie można użyć bramkę XOR. Jej tabela prawdy wygląda tak: (at)ElektrodaBot wypisz tabelę prawdy bramki XOR. masz tam takie...

Tester LED i podświetlenia ledowego.

https://obrazki.elektroda.pl/5472165000_... Tester LED i podświetlenia ledowego. Zainspirowany tym tematem na forum rosyjskich kolegów: http://monitor.net.ru/forum/topic544255-... postanowiłem zbudować podobne urządzenie. Temat interesujący przez całe 6 stron, chociaż opisuje cały czas jedno rozwiązanie w różnych wariantach wykonawczych....

Jak dobrać bezpiecznik topikowy na podstawie oscylogramu prądu?

Urządzenie w stanie ustalonym pobiera niecałe 5 mA z sieci Odniosłem wrażenie, że chodzi o sieć 230V~, że to urządzenie jest zasilana wprost z sieci. Ale: układ ma napisane 24 V-230 V, więc w końcu nie wiem, jak to jest zasilane. Jeśli chodzi o podstawy teoretyczne: jeśli układ zawiera pojemność C, a napięcie zasilania (napięcie DC zasilacza, albo...

Nice MC424 MCA2 – jak ustawić otwieranie bramy po krótkim naciśnięciu pilota?

Witam Mam mały problem. Mianowicie wszystko działa lecz gdy chce otworzyć bramę pilotem albo dodatkowym przyciskiem to muszę go trzymać. Czy da się zrobić tak że po kliknięciu będzie sie otwierała be... Krótka odpowiedź Tak – brama *ma* się otwierać po krótkim „impulsie”. W Twojej centrali MC424 pracuje obecnie tryb „człowiek obecny” (dead-man). Najczęstsza...

Gdzie znaleźć instrukcję do autoalarmu Prestige AMX-G+?

Czesc Moze ta bedzie instrukcja bedzie ok? INSTRUKCJA MONTAŻU i SERWISU AUTO ALARMU AMX-G INSTRUKCJA MONTAŻU AMX-G UWAGA !!! INSTRUKCJA PRZEZNACZONA TYLKO DLA ZAKŁADU MONTAŻOWEGO. NIE NALEŻY UDOSTĘPNIAĆ TYCH INFORMACJI UŻYTKOWNIKOWI SAMOCHODU. Przed rozpoczęciem instalacji systemu należy bardzo dokładnie zapoznać się z niniejszą instrukcją montażu i...

Prostownik do ładowania akumulatorów (auto)

... może raczej grzałkę elektryczną, bo elektrociepłownia wytwarza prąd, a ten układ go zużywa. Można tym ciepłem zasilać żarówkę - może nawet lepiej włączyć ją szeregowo z transformatorem po stronie pierwotnej - wtedy transformator będzie miał niższe napięcie, i mniej się będzie grzał. Albo można tam włączyć - jak się ma - jakieś dławiki (np. od świetlówki,...

Sterownik oświetlenia z czujnikiem ultradźwiękowym plus RC5

http://obrazki.elektroda.pl/9838687700_1... Trochę z obawą prezentuję kolejny już na elektrodzie sterownik oświetlenia, no bo ileż tego już tutaj było? A jednak nie znalazłem rozwiązania mnie zadowalającego, dlatego też powstał niżej prezentowany układ, powstał ponieważ klasyczne lampy z czujnikami ruchu mają pewną zasadniczą wadę:...

Atmega8A utrata zapisanych ustawień po odłączeniu zasilania.

Witam. Zanim postanowiłem napisać nowy temat przeglądałem różne tematy z podobnymi do mojego problemami i nic z tego nie rozumiem. Do rzeczy- zbudowałem sterownik do zgrzewarki oparty na uC Atmega8A https://obrazki.elektroda.pl/9250457200_... Problem polega na tym że uC nie pamięta zapisanych ustawień (czas preimpulsu, czas przerwy,...

Jak włączyć radio samochodowe przez impuls z selektora audio?

Na impulsatorze. Na układzie przerzutnika. Zastosować układ isostatu elektronicznego...

Watomierz, woltomierz, amperomierz, miernik współczynnika mocy, TrueRMS na ADE77

Sposoby na oszczędzanie energii to jeden z naszych codziennych problemów. Żeby stworzyć sobie obraz dotyczący potencjału oszczędzania energii, a tym samym ekonomicznego wydawania środków, przede wszystkim należy określić ile energii będzie zużywać dane rozwiązanie. W warunkach domowych oznacza to, że należy wiedzieć ile dane urządzenie zużywa energii...

Dlaczego dioda LED świeci ciągle w układzie z NE556?

Zrobiłem tak jak mówiłeś i działa - jednak pojawia się inny problemik - Do układu żeby go włączyć idzie impuls napięcia na tranzystor z sygnalizatora brań - ok 8V - jednak układ ten zaczyna działać dopiero gdy napięcie, które przełącza tranzystor spadnie z tych ok 8V do 0V. Gdy impuls trwa dłużej, czyli podczas brania układ zaczyna działać dopiero po...

Jak zrobić żeby przekaźnik tylko dawał impuls a nie trzymał napięcie

ale żeby uruchomić układ ponownie i tak będziesz musiał wyłączyć i włączyć pilotem. Może to autorowi nie przeszkadza. Obecnie krótki czas musi wyznaczać naciśnięciami pilota. Ja potrzebuje tylko impuls dosłownie na sekundę , bo za tym sterownikiem jest przekaźnik bistabilny Inaczej cewka bistabilnego jest cały czas sterowana. Nie wyłączy bistabilnego.

Zwiększenie ograniczenia prądowego na płytce AVT-3166 - wymiana IRF 5305 na IRF4905?

Prąd ogranicza mikroprocesor oraz transformator i mostek prostowniczy. Jeśli obecnie ten tzw. prostownik jest w stanie oddać 20A to można próbować włączyć ten układ pomiędzy ładowarkę a baterię rozruchową. 15-20A. Wymiana tranzystora spowoduje że będzie się mniej grzał przy takim samym prądzie jak poprzednik. A w jaki sposób mikroprocesor ogranicza...

Automatyczne odłączanie zasilania Raspberry PI i modułu przekaźnika Arduino po komendzie shutdown

Witam wszystkich, mam temat z którym nie umiem sobie poradzić. Mianowicie chodzi o sytuację jak na załączonym szkicu. Mam Raspbery PI które chcę odłączać od zasilania łącznie z zasilaczem automatycznie po komendzie shutdown. Jako element wykonawczy chcę zastosować standardowy moduł przekaźnika (Arduino) zasilany 5V wymaga Stan niski na jego wejściu...

Jak połączyć NE555 monostabilny z wykrywaniem napięcia alternatora?

Z tego, co widzę na tym rysunku, układ zareaguje na duży (dobre kilka V) i szybki (ułamek sekundy) wzrost napięcia na wejściu - przy czym czas, przez jaki przekaźnik będzie włączony, będzie zależny od wielkości i szybkości wzrostu napięcia, około sekundy będzie przy natychmiastowym skoku o 12V - ale natychmiastowy skok o 6V, albo narastanie od 0 do...

Układ 7474 - czy można podłączyć sygnał zegara z przełącznika?

OKI - zrobione i mniej więcej działa. Mniej więcej tzn. wg opisu układ powinien generować impuls o szerokości ln2*R3*C1 (zobacz na schemat w załączniku), czyli w moim przypadku ok. 0,7 sek. Tymczasem ten impuls się o dziwo nie kończy nawet po kilku minutach (więcej cierpliwości nie miałem). Dlatego też, żeby wygenerować kolejny impuls muszę "restartować"...

Schemat układu migadełka na fale z telefonu, zasilanie 4.5V, 1 tranzystor

Witam Poszukuję schematu, prostego urządzenia reagującego na fale z telefonu komórkowego zasilanego max. z 4,5v.Wiem że takie coś można kupić ino gdzie? Najlepiej ten układ gdyby byłby na 1 tranzystorze. Chcę wykorzystać w tym też układ migadełka z zapalniczki który reaguje na impuls elektrostatyczy. Można to też włączyć przez podłączenie pewnej ścieżki...

Jak zbudować układ zabezpieczenia przeciwprądowego 5V z alarmem?

Niestety buzzer nie będzie prawidłowo działać w takim układzie - będzie zasilany zawsze - albo poprzez włączony Q4, albo poprzez złącze emiter-baza Q3. R9 może być dużo większy. C2 przyśpiesza włączanie Q4 (a przez to wyłączanie Q3) w razie zwarcia. C3 daje przy zwarciu Sw3 krótki impuls na bazę Q4, który go wyłącza - na bardzo krótko, ale to wystarczy,...

Jak zliczać impulsy prądowe z cewki do pomiaru obrotów silnika?

Witam. Mam silnik, którym steruję i chcę także mierzyć jego obroty. Wymyśliłem, że najprościej będzie zliczać impulsy, które cewka oddaje po zaniku zasilania. Ogólniej: chcę mieć układ, który policzy impulsy dużego prądu z dowolnej cewki. Wydaje mi się, że najprościej będzie włączyć w ten obwód transoptor. Prąd z cewki przejdzie przez diodę a wyjście...

Jak zrealizować sterowanie 10 przekaźnikami przez przewód dwużyłowy?

Zostaje ci multipleksowanie sygnału - np. na układzie 4067 - ogólna idea jest [url=http://elportal.pl/pdf/k13/32_05.pd... Idea jest taka, że przesyłasz ciąg impulsów - krótkie impulsy mają za zadanie zwiększyć licznik, dłuższe - zwiększyć licznik i włączyć przekaźnik (konieczny jest dodatkowy układ wykonawczy) oraz długi impuls synchronizujący...

Jak stworzyć układ VHDL do generowania impulsów czyszczących styki?

Transoptor całkiem zabezpieczy układ. Zagrożeniem może być tylko mocny impuls rzędu kilku kV. Po lewej. Jeśli nie ma kontaktu, R1 zapewnia, że Q1 będzie całkiem wyłączony i na wyjściu będzie "1". Jeśli jest styk, Q1 otwiera się, i na wyjsciu jest "0". Wstawienie jedynki na wejście czyszczące otworzy Q2 i znaczny prąd będzie płynął przez R2. Jednak nadal...

Jak zrobić "zatrzask" na tranzystorach zamiast na przekaźniku

pozostaje wiadomość/wiedza, że coś się zdarzyło. Będe miał wiedze że coś się wydażyło. Moduł Sim800 wyśle mi sms. Dodano po 10 W ten sposób kondensator powoduje, że układ może być uruchamiany tylko przez zmianę, nie przez statyczny stan czujnika. Zgadza się i o to mi chodzi. Czyjnik ma tylko włączyć zasilanie przy wyprostowaniu motocykla. Krótki impuls...

Prosta centralka Alarmowa, na Arduino Uno R3 (kod napisany w C/C++ )

Witam serdecznie! Chciałbym uzyskać pomoc, od kogoś kto potrafi programować w języku C/C++ i ew. w Arduino. Misja do wykonania wygląda następująco. Projekt: Centralka alarmowa, służąca do kontrolowania jednego pomieszczenia (ilość drzwi: 1) Chciałbym oprogramować µ-kontroler Atmega328P (na płytce Arduino UNO R3), w ten sposób, by program został...

[Zlecę] Napisanie programu w C lub C++, do prostej centralki alarmowej.

Witam serdecznie! Chciałbym uzyskać pomoc, od kogoś kto potrafi programować w języku C/C++ i ew. w Arduino. Misja do wykonania wygląda następująco. Projekt mojego autorstwa: Centralka alarmowa, służąca do kontrolowania jednego pomieszczenia (ilość drzwi: 1) Chciałbym oprogramować µ-kontroler Atmega328P (na płytce Arduino UNO R3), w ten sposób,...

Logitech Z906 nie włączają się - jak działa przetwornica napięcia?

Dwa tygodnie temu wyłączyłem działające głośniki Logitech z906. Oczywiście wtyczka w gnieździe sieciowym była umiejscowiona. Po powrocie do domu, chcąc je włączyć nie otrzymałem żadnej reakcji. Za chwile będę je rozkręcał, wprawdzie jeszcze nie wiem jak realizowane jest ich załączenie, bo to właśnie w tym układzie podejrzewam uszkodzenie. I teraz pytanie...

[tiny2313] Jak zbudować pilot IR z attiny2313 i uniknąć błędów w transmisji?

Załóżmy, że podłączysz odbiornik do pinu PD4 a przekaźnik do PB0. Aby włączyć rezystor pull-up na tym pinie, po prostu piszesz tak: PORTD |= (1<<4); Oczywiście, ten pin musi być ustawiony jako wejście. Ale o ile sam tego nie przestawisz (pisząc DDRD = ...), to nie trzeba nic więcej pisać. Teraz, jeśli chcesz odczytać wartość tego pinu,...

Jak zmienić kierunek prądu w przekaźniku bistabilnym 12V?

Panowie, proszę o pomoc. Na podstawie układu włącznika opartego o CD 4027, czyli tego: http://obrazki.elektroda.pl/2279827400_1... stworzyłem dwa włączniki na jednym układzie; http://obrazki.elektroda.pl/6786582700_1... Jeżeli dobrze czytam oryginalny schemat, pierwszy impuls powinien włączyć układ, a drugi go wyłączyć....

Jak włączyć komputer za pomocą pilota? Możliwości i konfiguracja

Możesz też rzucać pilotem we włącznik :) Napisz jakiego pilota chcesz użyć. Taki zwykły telewizorowy, czy może radiowy lub jeszcze inny. Najprostszym rozwiązaniem będzie zwykły odbiornik IR i tranzystor, ale mankamentem tego rozwiązania jest to, że taki układ będzie reagował na każdy impuls IR i wszystko co wysyła odpowiedni sygnał będzie w stanie włączyć...

Jak ustabilizować sterownik zgrzewarki na ne555 do ogniw Li-Ion Ni-MH?

Witam Postanowiłem zbudować prosty sterownik zgrzewarki do ogniw Li-Ion Ni-MH itp. Wykorzystałem układ ne555. Podobny temat znalazłem już na forum i cześć rozwiązania zastosowałem w mojej konstrukcji. http://www.elektroda.pl/rtvforum/topic27... Głównym problemem z którym teraz walczę jest stabilność działania. Założenie jest takie aby impuls...

Jak stworzyć krótki impuls 12V bez scalaków, używając kondensatora i rezystora?

Żadne przepięcia nie będą szkodliwe, układ nie będzie pobierał prądu nawet włączony na stałe, i - co najważniejsze - proste jest piękne. Nie podawałeś jako wymogu iż impulsy mają następować często (krótki czas miedzy nimi - czy kondensator zdąży się rozładować). Gdyby czas rozładowania kondensatora był zbyt długi, można równolegle do kondensatora włączyć...

Zdalny włącznik\wyłącznik oświetlenia z niezależnym zasilaniem

Mam wrażenie że starasz się utrudnić sobie życie. Moim zdaniem wystarczy ci układ wyglądający mniej więcej tak: włącznikiem na ścianie włączasz transformatory plus układ radiowy lub na podczerwień który jak pisałeś umieszczasz przy suficie. W tym momencie zapalają ci się oba układy. Przekaźnik bistabilny jest ci niepotrzebny bo przy starcie ledy będą...