Robię instalacje zasilająca taśmy led. Będzie potrzebny zasilacz ok 30W. Niestety mam dwa zasilacze 20W. Jeżeli połączę je równolegle uzyskam 40W? Zadziała taki układ?
https://obrazki.elektroda.pl/2545505100_... Chciałbym się z Wami podzielić pomysłem, jak można z dwóch niezależnych zasilaczy zrobić jeden podwójny (prawie)... Dawno temu, kiedy jeden zasilacz przestał mi wystarczać, kupiłem drugi, podobny. Nie identyczny, ale blisko... Dało mi to możliwość łączenia ich szeregowo, aby uzyskać wyższe...
Minęły wieki od pojawienia się tego tematu na forum ale mam podobną sytuację. Mam zasilacz impulsowy od laptopa 19V i 4,74A drugi 19,5V 4,65A. Potrzebuję napięcia 16V i prądu 8A. Czy jeżeli zrobię w ten sposób że plusy zasilaczy podłączę do anod diod prostowniczych a katody zewrę a minusy zasilaczy podłączę do katod dwóch kolejnych diod a anody zewrę...
i połączyć po prostu dwa zasilacze ze sobą. Takie połączenie nie ma sensu. Rzecz trudna do wyjaśnienia w kilku słowach ale spróbuję pokrótce opisać mechanizm. Zasilacze impulsowe pracują w pętli sprzężenia zwrotnego ustalającego napięcie wyjściowe. Zasilacz 12-to woltowy rzadko ma 12,00V. Jeśli połączymy równolegle dwa zasilacze to zasilacz o wyższym...
1. Panowie Masy obudów nie mają tu żadnego znaczenia zasilacze mogą nawet leżeć na sobie masa 5V i 12V jest odseparowana od obugowy. To Nie jest ta sama masa !!!! Obudowa zasilaczy jest uzimiona czyli połączona z rzewodem PE twojej instalacji. Czyba że mieszkasz w bloku wtedyłączy się inaczej instalacje w gniazdach. Jeśli nie opowiednio masz połączone...
że jesteś bardzo początkujący I na dodatek zupełnie niezaangażowany w temat. Nie odpisał nawet do czego mu potrzebne by było takie równoległe połączenie. Do zamknięcia temat.
zbudowałem dwa identyczne zasilacze wg. projektu z electronics-lab.com czyli 0-30V 0,002-3A jakie są wady takiego połączenia jak w temacie (czyli utworzenie symetrycznego zasilacza) i drugie pytanka czy bez problemu mogę korzystać z połączenia szeregowego tych zasilaczy i nie będzie to szkodliwe dla samych układów ? czy mogę to podłączyć równolegle...
witam, potrzebuje podłączyć dwa zasilacze, do jednego komputera, ze wzgledu na ilosc posiadanych urzadzen (moc nie gra tutaj tak wielkiej roli, ponieważ jeden by starczył). Oba były by to zasilacze AT, moje pytania są nastepujące: 1) czy warto - tj czy nie lepiej kupowac rozgałezniki i bardziej obciazac kabelki zaislające? 2) czy wogóle mozna? 3) jak...
Mamy dwie zasiłki ( Obie FIRMOWE, żaden chłam <100pln ), chcemy je uruchamiac w jednej budzie i zasilać jeden komputer. Jak to połaczyć, żeby chodziło? Bo chodzi o to, że jak na jednym zasilaczu pojawi się sygnał to on się włacza i wyłącza, teraz chcemy podłączyć dwa zasilacze i sprawić żeby jeden był sterowany drugim i pracowały równolegle. Ale...
Witam jak w temacie. Ja mam zasilacz 350w ale 3.3V ma 28A, 5V 30A zdrowo podkręciłem kompa i 3.3Vjest 3.12V a 5V 4.9V i jak odpale jakiś test z grafiką to sie restartuje albo zwiesza. próbowałem zmienić radiatory na większe i sie restartuje jeszcze szybciej:(
Witam, Czy można połączyć dwa zasilacze impulsowe celem uzyskania zasilania symetrycznego? https://obrazki.elektroda.pl/8267383800_... Celem takie połączenia byłoby zasilanie np. wzmacniacza audio.
Rezystory Rezystory nazywane są również opornikami. Służą one głównie do ustalania wartości natężeń prądu płynącego w obwodach elektrycznych lub napięć w poszczególnych punktach układu elektronicznego. Rezystor może mieć różną wartość rezystancji, którą mierzy się w omach (symbol W). Ten symbol na tej stronie jest pomijany. Często zastępuję go w następujący...
Witam! Jak w temacie, chodzi mi o to żeby po włączeniu komputera 2 zasilacze naraz zostały włączone, mam akurat 2 takie, niemam kasy na jeden dobry więc musze coś z tym zrobić. Jeden mam 300W, drugi 350W. Da się jakoś to połączyć? Pomoc wynagrodzę punktami!
Witam, czy możliwe jest łączenie zasilaczy? Pierwsza opcja: połączenie lini 12v, 5V, -5V itp. połączenie mas połączenie PS-on Pobór prądu równomiernie by się rozkładał na oba zasilacze. Opcja druga: połączenie mas połaczenie PS-on jeden zasilacz np. do zasilania płyty głównej, karty graficznej itp. drugi zasilacz np. do dysków twardych, napędów CD itp....
Witam Mam pytanie czy mozna by zbudować z dwóch takich zasilaczy http://www.electronics-lab.com/projects/... zasilacz symetryczny, łącząc + jednego z - drugiego i pobierając - z pierwszego i + z drugiego?? I jeszcze czy można by zasilać te zasilacze jednym transformatorem z dwoma uzwojeniami wturnymi 2x24V?? Transformator posiada jednak...
Witam czy ktoś orientuje sie czy można łączyć zasilacze impulsowe szeregowo lub równolegle?
Witam wszystkich specjalistów! Mam 2 zasilacze, każdy na wyjściu daje napięcie stałe 24V/24W z napięcia sieciowego ~230V. Czy mogę je podłączyć równolegle, otrzymując tym samym 24V/48W i czy w takim układzie mogą pracować zasilacze. Proszę o pomoc, dziękuję za informację. Dużo zdrowia!
Witam, chcę podłączyć wzmacniacz samochodowy w domu, posiadam kilka zasilaczy od monitorów i chciałbym je połączyć równolegle w celu uzyskania większej mocy. Czy jest to możliwe nie uszkadzając tych zasilaczy? Tutaj tabliczka znamionowa zasilacza: 831303
Witam, musze polaczyc kilka zasilaczy ronolegle. Wszystkie maja napiecie kolo 12 V. Kazdy z nich podlacze przez diode. Zastanawia mnie co sie stanie jesli dioda sie zewrze? Czy mozna zrobic jakies zabezpieczenie?
Witam Od razu mowie, ze szukałem juz po forum, ale większość tematów kończy sie na linku do nie istniejącej strony z poza forum. Potrzebuje zasilić silniczek który pobiera ok 2,5A. Posiadam 2 identyczne zasilacze stabilizowane po 1,5A. Moje pytanie to czy jak połączeń je równolegle, to nic złego się nie stanie? Dodam też, ze silniczek nie będzie pracował...
Jak większość uboższej części (czyli tej większej) polskiego społeczeństwa stanąłem przed problemem modernizacji komputera za jakieś niewielkie pieniądze. W normalnym kraju ma się na tyle przyzwoite zarobki by nie kombinować pod górę, tylko iść do sklepu i zakupić nowy komputer czy nowe podzespoły. Jednak ilość gotówki jest zawsze za mała by coś zrobić...
Jestem zielony z elektroniki, więc nie krytykujcie tego postu. Chciałbym się dowiedzieć, czy gdy podłączę do układu 2 zasilacze np. 8 watowe, to w sumie będę miał 16 watów?
w jaki sposób można zrobić zasilacz symetryczny ze zwykłego zasilacza, lub dwóch zasilaczy
W zasilaczach z laptopa połączonych szeregowo nie będziesz miał możliwości regulacji napięcia. Będziesz musiał zrobić zewnętrzną regulację. Zasilacze możesz połączyć szeregowo uzyskasz ok. 40V i prąd jak podajesz 3,7A. Połączenie równoległe spowoduje przepływ prądów wyrównawczych pomiędzy zasilaczami.
Witam Posiadam 2 zasilacze do płyty głównej tv lcd. Chciałbym połączyć wyjścia tych zasilaczy równolegle (napięcia na pinach obu zasilaczy są identyczne).W zależności od modelu płyty PCB jeden z tych zasilaczy będzie pracował a drugi będzie wyłączony. Czy jeśli połączone są one równolegle to napięcie zasilacza który pracuje ma wpływ na ten który jest...
Ale ja mam jeszcze 3 inne zasilacze :), poza tym nie używam tego zbyt często, myślałem o tym bo daje mi możliwość łączenia szeregowo lub równolegle. Jest minus że włącza się wszystko jednym guzikiem, czyli prąd x2 nawet jak będę używał tylko jednego wyjścia bez mostkowania. Chciałbym mieć możliwość podłączenia do komputera, jeżeli zrobiłbym tak jak...
No więc tak: Na samym początku miałem taką wizję, którą nawet testowałem: https://obrazki.elektroda.pl/5381021500_... ...Ale niestety nie działa. Wiadomo czemu. ========================================... Potem miałem wizję nr 2 (nie testowaną, ale zapewne zadziała): https://obrazki.elektroda.pl/4222537300_...
Jeśli uzwojenia trafa będą odseparowane to nie ma przeszkód aby połączyć dwa identyczne zasilacze w szereg. Łączenie dwóch zasilaczy równoległe mija się z sensem bo łatwiej połączyć równolegle same uzwojenia i dać lepszy radiator bo łącząc tranzystory wyjściowe równolegle to można zrobić z tego spawarkę. Takiego zasilacza na elce jeszcze nie było więc...
Łączenie równoległe 2 zasilaczy nie jest dobrym rozwiązaniem, nie można łączyć równolegle wyjść dwóch zasilaczy. Można zastosować 2 zasilacze, ale obciążenie trzeba podzielić na 2 obwody nie połączone ze sobą. Można zastosować dowolne zasilacze. Większość zasilaczy o mocy do 150W nie ma wentylatora (dopiero wyższe moce maja wentylator)
To są diody Schottky'ego ze wspólną katodą, nie można z nich uzyskać mostka Gretza. Można, ale muszą być 3 sztuki, w 1 sztuce wykorzystujesz dwie diody plusowe, a w pozostałych po jednej diodzie, lub diody łączysz równolegle w jednej obudowie.
Ja nie widzę żadnych przeciwwskazań co do łączenia mostków równolegle. Nawet w Elizabetce (chyba) były łączone równolegle diody w zasilaczu. Pozdrawiam, Mat. PS A nie lepiej kupić mostek na 10A-20A przykręcić do radiatora i mieć spokój?
A jeśli podłącze tą listwę pod zasilacz 150W to nadal będzie zużycie prądu 60W? Słyszałem że sam zasilacz pobiera jakąś ilość prądu. Tylko ile to jest %. Oczywiście zasilacz ma jakieś straty związane z przetwarzaniem energii, ma też jakieś straty jałowe, kiedy nie jest obciążony. Nie mogą ci powiedzieć ile procent bo to zależy od jakości zasilacza,...
Z pewnością występuje połączenie szeregowo-równoległe z odpowiednim elementem ograniczającym prąd przez diody. PowerLedy mają zwykle większe napięcie przewodzenia niż typowy LED. Np spotkałem się z LED'ami, które mają napięcie przewodzenia na poziomie 9V. Są dwa rozwiązania (schematu nie zrobię, bo nie mam w czym): 1) Połączenie szeregowe 4 żarówek....
Cześć Pod jedno źródło bym nie podłączał! Jeden driver na 1-watowe (300-350 mA) i drugi też niby na 350 mA. Będą się zatem różniły nie prądem a napięciem. Rezystorów do diod mocy się nie stosuje, chyba, że chcesz przy okazji nimi chałupę ogrzewać. Skądinąd dziwne połączenie sobie wybrałeś. Wygodniej byłoby połączyć same 1-wat. lub same 3-wat. Domyślam...
Witam. Jak z dwóch zasilaczy sieciowych o parametrach we: 220V, wy 2W 0,2A 11V AC zrobić zasilacz o dwóch napięciach wyjściowych +15V oraz -15V; może jakiś schemat. Uzwojenia wtórne, obu transformatorów, należy połączyć szeregowo i zgodnie - co wymaga stałego połączenia równoległego uzwojeń pierwotnych. Do wyprowadzeń skrajnych uzwojeń wtórnych należy...
Witam, Potrzebuje szybko wymienić zasilacz buforowy (nie ląduje pod obciążaniem). Podłączone są dwa akumulatory 12V 110Ah (24V połączenie równoległe). Zasilacza z załącznika już nie kupie, możecie polecić dobry zamiennik na szynę DIN?. pozdrawiam
Jak są dwa gniazda USB, to już masz równoległe połączenie tych gniazd i odbiorników do nich podłączonych. Bateria akumulatorów w zasilaczu bateryjnym jest równoległa.
UWAGA: na LEDach występuje już niebezpieczne napięcie w okolicach 80-100VDC. Z tego powodu sugerowałbym, dla własnego bezpieczeństwa, zastosowanie zasilacza SELV o napięciu Uout max. 60VDC. Można te diody połączyć w układzie równoległo-szeregowym (5P3S i 5P2S) i zasilić np. z dwóch zasilaczy CC 1,25A. Dzięki temu uzyskasz dodatkową opcję w tej lampie...
diodach dużej mocy 1W 12V 350mA każda Co to za diody? 12V * 350mA = 4,2W - Nie ma specyfikacji tych LED-ów ale załóżmy spadek napięcia 3,3V (at) 350mA przy 25°C, współczynnik temperaturowy -4mV/°C - parametry zarówno dla białych jak i niebieskich. Właściwym połączeniem jest szeregowe - gdy połączysz szeregowo 10 sztuk to spadek napięcia wyniesie 10...
Ważny jest prąd tych diod. Teoretycznie możesz połączyć np dwie diody 20W/700mA SZEREGOWO i zasilić je driverem 700mA, ale max napięcie drivera musi być nieco większe od napięcia tych dwóch diod połączonych w szereg. Możesz (teoretycznie) połączyć dwie diody 20W/700mA RÓWNOLEGLE i zasilić je driverem o prądzie 1400mA, byle jego napięcie było nieco większe...
Potrzebujesz: BMS Li-ion Po co mu to przy równoległym połączeniu ogniw ? Jedyny problem występuje "w chwili połączenia" ogniw, jeżeli mają różne napięcia, może popłynąć dosyć duży prąd wyrównawczy. Chciałbym połączyć dwie ładowarki z jednym zasilaczem(4.2v, 500mA Tego trochę nie rozumiem, to są ładowarki CC / CV czy zwykły zasilacz ? Moim zdaniem najlepiej...
To co opisałeś to właśnie połączenie równoległe. Takie miałeś pewnie na początku. Teraz - skoro silniki zrobiłeś na 12V to musisz podpiąć je faktycznie szeregowo (tzn jeden przewód z zasilacza do któregoś zacisku pierwszego silnika, drugi zacisk pierwszego silnika do zacisku drugiego silnika a drugi zacisk drugiego silnika z powrotem do zasilacza. Ale...
Jeżeli dwa uzwojenia 2x napięcie, to połączenie równoległe daje 1x napięcie.
Wystarczy zasilacz ok. 15V , rezystor szeregowy 1000Ω, dwa przewody z kolcami i zapięty miedzy nimi voltomierz aby zmierzyć napięcie na świecącej diodzie. Po ludzku 12 równoległych obwodów po 20 diod połączonych szeregowo , czyli diody zapewne są potrójne i spadek napięcia ok. 8,5V na każdej. Gdyby tak było to trzeba szukać drivera , który daje...
No to podstawa wejście DIN nie może być wyższe niż napięcie zasilania bo usmaży pierwszy sterownik i nie będzie działać wszystko, dlatego najlepiej gdzieś ukryć "bufor" łatwo wymienialny. O ile zasilanie można łączyć równolegle, tak szyna danych musi być połączona szeregowo. Chyba że dzielimy dwa sterowniki to na dwie linie szeregowe. A jaki efekt uzyskasz...
Jaki charakter ma buczenie ? Zmierz czy nie masz napięcia stałego na wyjściu wzmacniacza. Czy wzmacniacz nie stoi z otwartą obudową blisko źródeł zakłóceń elektromagnetycznych (telefon, monitor) ? Sprawdź też, czy gdy podasz sygnał z innego urządzenia (np. wyjście słuchawkowe telewizora) występuje takie same zjawisko. Pozdrawiam, tokarz Dodano po 3...
Nie da się połączyć jego uzwojeń równolegle Owszem, ale z zastrzeżeniem. można z niego dostać ... albo 8.1V przy prądzie około 0.6A A jakim to sposobem? Kolega tu wprowadza w błąd. To byłoby możliwe przy połączeniu równoległym uzwojeń - a to (jak sam kolega pisze) jest niemożliwe. Zastrzeżenie; - być może da się, rozlutowując dwa druty na odczepie...
Ok, skoro to połączenie równoległe to aby podzielić obwód oprawy na dwie sekcje potrzebujesz: - zasilacza stałoprądowego (CC) o prądzie wyjściowym 500 mA, pracującego w zakresie napięć min. 30-40 V DC - z niego zasilisz pojedynczy 'kwadrat'; - zasilacza stałoprądowego (CC) o prądzie wyjściowym 1000 mA, pracującego w zakresie napięć min. 30-40 V DC -...
Zrób jeszcze raz zdjecie, aby można było wywnioskować czy to jest jeden obwód szeregowy z 18 diodami czy dwa połączone równolegle po 9 diod, na tym zdjęciu nie widać jak "wchodzą" kable do od drivera do listwy led. Jeśli jest to podłączenie 18 diod w szereg (jeden) to przy tym driverze diody nie zaświecą, bo jest zbyt niskie napięcie zasilania zestawu,...
Witam :) W drukarce canon IP1500/2000 jest zasilacz K30229 Chciałbym wykorzystać dwa zasilacze , połączając równolegle. Czy nie stanowi to problemu,czy maja zabezpieczenie galwaniczne ? Proszę o poradę.
Witam :) W drukarce canon IP1500/2000 jest zasilacz K30229 Chciałbym wykorzystać dwa zasilacze , połączając równolegle. Czy nie stanowi to problemu,czy maja zabezpieczenie galwaniczne ? Proszę o poradę.
Buduje kolega baterię akumulatorów złożoną z 9 szeregowo połączonych baterii równoległych. Czyli tak jak w laptopie będą po dwa akumulatory równolegle i takie 9 sztuk baterii będzie połączone szeregowo. Teraz analizujemy cechy połączenia równoległego i szeregowego: 1. Połączenie równoległe ogniw Napięcie takie jak pojedynczego ogniwa, pojemność elektrochemiczna...
Komplikujesz prostą sprawę, jak zasilacz ma po dwa zaciski L (i analogicznie N) to są one połączone i są zrobione po to żebyś do jednego doprowadził sieć, a od drugiego poprowadził przewód do kolejnego zasilacza, po stronie sieci płyną małe prądy rzędu 1A więc trudno to spartolić, dopóki izolacja jest cała a przewody w kostkach dokręcone będzie działać....
Dodam, że uzyskasz około 160V napięcia stałego prostując wyjście z trafka, ale wtedy jak podepniesz po pierwotnej uzwojenia 5V. Nie, nie spalisz trafa. Robiłem przetwornicę na SG3525 IRFP450 i dwóch takich transformatorach. Uzwojenia po pierwotnej stronie podłączone równolegle, a uzwojenia wtórne szeregowo i miałem piękne 320V do dalszej obróbki falownikiem....
Dziadku, zaopatrz się w zasilacz z regulowanym prądem wyjściowym i regulowanym napięciem. Ogranicz prąd do 2A i napięcie maksymalne do 2.4V na jeden akumulator w baterii akumulatorów połączonych szeregowo (kłania się szeregowe i równoległe łączenie ogniw elektrochemicznych). Przy takim zasilaczu ładowany akumulator lub akumulatory złożone w baterię...
myślę, że połączenie ich równolegle zda egzamin, To zależy od wewnętrznej konstrukcji zasilacza. Jeśli te napięcia pochodzą z tego samego uzwojenia to spokojnie można je zrównoleglić. Jeśli z dwu uzwojeń to równoległe połączenie może spowodować przepływ prądów wyrównawczych ( lub jedno uzwojenie będzie mocniej obciążone ) co nie będzie zdrowe dla zasilacza....
W takim razie w ogóle nie powinny być one połączone, powinny być odseparowane galwanicznie jako dwa osobne zasilacze gdzie każdy zasila swoją elektronikę (stabilizator) i dopiero ich wyjścia są ewentualnie łączone - w różnych konfiguracjach: jako +-, albo szeregowo (dwukrotnie większe Uwy). Warto też rozważyć budowę każdego stabilizatora w wersji czterozaciskowej....
Do ładowania akumulatorów i baterii akumulatorów stosujemy ŁADOWARKI. W szczególnych przypadkach nadają się do tego zasilacze o odpowiednio wysokim napięciu i odpowiednio ograniczonym prądzie wyjściowym. Masz dwie baterie akumulatorów 6 V połączone szeregowo. Daje to baterię akumulatorów 12 V i pojemności 4,5 Ah. Do tej baterii potrzeba ładowarkę o...
Witam. Wiem że mogę podłączyć kilka ogniw, ale jak podłącze już z 8 ogniw, to raz że wolno będzie się to ładować, dwa że powinienem wtedy użyć balancera. Dla tego właśnie pytam o równoległe połączenie wyjść zasilaczy buforowych.
1) Jaki jest spadek napięcia na diodzie? (2.5V) Jaki jest maksymalny prąd diody? (20mA) 2) Jakie jest napięcie zasilacza? (3V) Jest to wartość większa niż spadek napięcia na diodzie (2.5V). Jeśli większe to musimy zastosować w szereg z diodą rezystor, aby nie uszkodzić diody. Dlaczego? Bo za duże napięcie mamy z zasilacza. Jak obliczyć rezystor? tak:...
Czyli wariant pierwszy trzeba realizować. Podłączać tyle diod, żeby ich zsumowane napięcie mieściło się w przedziale 9-18V. Pierwszy łańcuch ma napięcie 3,6+3,8+3,6=11V. Napięcie mieści się w przedziale napięć zasilacza. Drugi łańcuch ma napięcie 3,4+3,6V=7V. Połączenie równoległe łańcuchów raczej będzie wymagało wytracenia napięcia 11V-7V=4V przy prądzie...
Nie mam teraz za dużo czasu, żeby rozwijać i udowadniać teoretyczne i praktyczne zasady podane przeze mnie w poście 2. Jeśli chodzi o praktykę łączenia transformatorów, to oczywiście się je łączy zarówno szeregowo jak i równolegle. Tu masz nieco wiedzy PRAKTYCZNEJ na ten temat : http://www.elhand.pl/produkty/transforma... tu praca równoległa : http://www.elhand.pl/praca-rownolegla-tr...
Zamówiłem dzisiaj te stabilizatory i chciałbym zrobić z nich zasilacz na dwóch równolegle. Tylko te regulowanie wspólne? Jak by chciał ktoś pomóc?
A kto Ci zabroni? Łączysz 4 akumulatory (pełna nazwa - ogniwa wtórne) równolegle. Powstaje bateria równoległa złożona z 4 ogniw wtórnych czyli akumulatorów. Przez mniej ogarniętych nazywana akumulatorem/powerbankiem/innym cudactwem w zależności od fantazji autora. Masz już tę baterię, jej cechy - napięcie takie jak jednego akumulatora (czasem w gwarze...
Ja rozumiem to tak: Standardowy, najprostrzy modul domofonowy, unifon, kaseta i elektrozamek. Po wcisnieciu przycisku w kasecie jest czas oczekiwania na podniesienie sluchawki (za gowniarza wystarczylo zeby uciec za blok ;) ) jezeli nikt nie podniesie sluchawki transmisja jest przerywana i kaseta przechodzi w stan czuwania. Dobrze mysle? Wiec przy...
No dobrze, cela jest akumulatorze, a właściwie baterii akumulatorów kwasowo ołowowych stosowanych w samochodzie. Czyli masz plastikowy pojemnik z przegrodami/celami w których są płyty poszczególnych akumulatorów. Wszystko połączone szeregowo i nikt nie wypisywał że to jest bateria 3S1P. Chińczyk wymyślił na połączenie mieszane skróty PS przy czym 3S...
połączenie dwóch zasilaczy równoległe połączenie równoległe zasilaczy równoległe połączenie zasilaczy
volvo silnika pompa wodna schemat sterownik temperatura chłodnia
Samsung BN44-00340B No Backlight: Troubleshooting CCFL Inverter, Fuse, MOSFET, and Main Board Issues Tłumik z rur miedzianych – budowa akustyczna i RF, technika lutowania, obliczenia
