Na silniku jest napisane 220V, 180Watt, 0,9 A & 100000 obrotów. Prąd trójfazowy Tylko 2 kable To nie jest silnik trójfazowy, ale jednofazowy i przypuszczalnie podobnie jak polski Tur 2 jest komutatorowy. Normalnie się tego nie robiło, ale widziałem w szkole zasłony napędzane silnikiem Tur 2 i w tym układzie pracował w obu kierunkach. Jak ma komutator...
Komutator jak wygląda?Pewnie gdzieś jest przerwa na stojanie lub skończyły się szczotki.
Uzwojenie wzbudzające i uzwojenie twornika przez komutator i szczotki łączone są szeregowo. Cały obwód magnetyczny stojana i wirnika wykonany jest z blach prądnicowych izolowanych między sobą ze względu na występujące przy prądzie przemiennym prądy wirowe i zjawisko histerezy magnetycznej. Prąd przepływający wytwarza, strumień magnetyczny, zmiana znaku...
Jak wyżej połącz, te krańcówki są bo to w jakimiś urządzeniu było. Pokaż lepsze zdjęcia komutatora i przewodów wychodzących z silnika.
a co jest przyczyną iskrzenia na komutatorze? bo rozebrałem odkurzacz i właśnie strasznie iskrzy, szczotki jeszcze dobre. Przeszlifowałem komutator ale nic nie to dało. Czy świadczy to o uszkodzeniu wirnika?
Trochę wahałem się przed zamieszczeniem, ale inny wątek mnie do tego natchnął : . Otóż jak dokładnie przebiega komutacja prądu w uzwojeniach wirnika za pośrendictwem szczotek. Troche przeczytałem na sieci, ale jak dla mnie jest ma w wielu przypadkach "bełkot" paratechniczny . Z tego co wyczytałem jak rozumiem zmiana kierunku prądu w n uzwojeniach stykających...
Witam Po 6 miesiącach kombinowania z różnymi opcjami sterowania silnikami, m.in silniki prądu stałego i zmiennego oraz serwa ac, dalej mam problem że znalezieniem zestawu silnik + falownik który nie będzie ważył 20kg i będzie w miarę kompaktowy, po przeszukaniu Internetu doszedłem do wniosku że wszystkie podobne maszyny działają na silnikach prądu zmiennego...
Ten silnik jest przystosowany do pracy z inverterem być może jest nawet prądu stałego ale pewności nie mam.
Silnik od maszyny stolarskiej 2KW komutatorowy prod.angielskiej.Na kazdej z dwoch glownych cewek nawiniete jest po kilkadziesiat zwoi cienszego drutu.Jaki to ma cel ?. Jak to polaczyc?Dostalem maszyne z rozlaczonymi przewodami.Cewki glowne polaczone sa szeregowo.Cienkie uzwojenie tez w szereg .Obydwa szeregi maja wspolny punkt.Czyli ze stojana wychodza...
Witam Mam problem z uruchomieniem silnika komutatorowego na prąd zmienny. Potrzebuje jakikolwiek schemat do podłączenia. Z każdej cewki wychodzą po 2 kable + 2 szczotki + zauważyłem mostek prostowniczy macie jakiś pomysł?
Witam, mam problem z podłączeniem silnika komutatorowego: "40V-6,8A-6000 obr./min." Wychodzi 1 czarny przewód z prawej szczotki 1 czarny z lewej szczotki 1 czerwony do prawego uzwojenia 1 czerwony do lewego uzwojenia w sumie 4 przewody... Proszę o czytelne wyjaśnienie jak to podpiąć i czego potrzebuję-jakie napięcie(AC, DC)? Dzięki - Marcin
Mam silnik komutatorowy typu PC BK 110-70 .Na tabliczce jest napisane: 220V 3.7A 800W 4590obr/min Hz--.Silnik wyprodukowały zakłady doskonalenia zawodowego w Warszawie.Ma on cztery miejsca na podłączenie przewodów.Moje pytanie brzmi:W jaki sposób sterować tym silnikiem?
Silnik w młocie udarowym po wyłączeniu nie chce ruszyć. Żadnych odznak życia. Sprawdziłem omomierzem i bieguny mają przejście. Wirnik także. Jednak po złożeniu silnika wirnik nie wykazuje przejścia. Szczotki dobre. Uzwojenie wirnika i biegunów przy oględzinach mają nie spaloną izolację. Co da się zrobić?
Witam . Po pierwsze nie napisałem że kierunek obrotów można zmienić przy zastosowaniu diody . Proszę dokładnie przeczytać post . Kierunek obr. można zmienić w sposób podany przez kol.nive4 czyli przez zamianę miejscami wyprowadzeń stojana podłączonych do szczotkotrzymaczy . Ten sam rezultat można uzyskać poprzez przesunięcie szczotkotrzymaczy o pewien...
Witam, czy silnik komutatorowy (bocznikowy) prądu przemiennego (AC) będzie poprawnie pracował przy zasilaniu prądem pulsującym (tj. prąd AC po przejściu przez mostek prostowniczy, ale bez filtracji) o tym samym Usk? Z góry dziękuję za odpowiedzi. Pozdrawaim, M
Witam, Mam silnik elektryczny o mocy 180W zasilany 230V. Jak można dorobić do niego jakiś układ który działał by tak że na włączniku trój pozycyjnym miałbym dwie prędkości ? 1- max obroty 0- wyłączony 2- 3/4 lub 1/2 max obrotów Bardzo proszę o pomoc. Z góry dzięki :)
Cześć, mam silnik DC 12V od chłodnicy samochodowej. (zdjęcia dodam później bo teraz nie mam czasu) Mam pytanie czy da się go przerobić na prądnice? Bo jak czytałem wpisy na ten temat to zawsze używano silnika 3 fazowego. Dodam, że jest 4 szczotkowy i komutator ma 18 sekcji. Stojan ma 4 magnesy. http://obrazki.elektroda.pl/5199641500_1...
Witam wszystkich Mam taki jakiś chiński silnik, tabliczka znamionowa jest po chińsku i jedyne oznaczenia, jakie odczytałem są takie: 1400r/min 50Hz B 0,75kW IP44 I S1 220 V 5,22 A C1 450V C2 265V Czy mogę regulować jego obroty i w jaki sposób? Dziękuje za pomoc Pozdrawiam
Witam. Mam silnik indukcyjny komutatorowy z obrotami prawo-lewo lecz pewnego dnia urządzenie nie ruszyło, aż do momentu wyciągnięcia kondensatora który służył podobno tylko do odkłucenia i wszystko działa. Obroty się zmieniają tylko gdy podłączy się zero ochronne to pojawia się ogień na wirniku i wybijają zabezpieczania. Osobiście raczej jestem wrogiem...
Cześć. Pytanie do zacnego grona. Jest silnik 1 fazowy z wyłącznikiem odśrodkowym i kondensatorem rozruchu zapewne. Przy silnikach 3 fazowych czy nawet 1 fazowych asynchronicznych da się ich prędkością sterować za pomocą falowników i to bezstratnie prawie. Zmieniać kierunki itp choć to mniej istotne. A co z silnikiem którego dotyczy temat. Czy da się...
Witam, mam w urządzeniu 4 silniki 3 fazowe od 1,5 do 2,0 kW i chciałbym zrobić sterowanie nimi aby się wszystkie jednocześnie włączały i wyłączały. Sterowanie będzie impulsem z innego urządzenia, myślałem aby podłączyć do każdego silnika oddzielny stycznik i te styczniki sterować dodatkowym stycznikiem ( nazwijmy go k1) z 4 stykami na każdy silnik osobny....
Witam koledzy mam taki dziwny silnik z przodu jest silnik komutatorowy a w tyle wygląda ze ma uzwojenie klatkowe od obydwu części wychodzą oddzielne przewody. Czy ktoś spotkał sie z takim silnikiem i mógłby mi pomóc w uruchomieniu tego silnika,bo za bardzo nie wiem jak to ustrojstwo podłączyć. http://obrazki.elektroda.net/25_12804292... http://obrazki.elektroda.net/27_12804292...
Rozpatruje prosty wirnik maszyny np. silnika uniwersalnego komutatorowego. W modelu uproszczonym mamy tak, że początek i koniec uzwojenia jest łączone przez półpierścienie (prosty komutator), a np. jak to jest w odkurzaczu? Uzw. faliste to jeszcze bym się zgodził, że wycinki komutatora są naprzeciw siebie czyli przy komutacji zwój jest zwarty. A w przy...
Witam potrzebuje schemat silnika 1-faz obroty prawo-lewo na dwóch stycznikach i do załączania na 2 przyciski dzwonkowe. Silnik który napotkałem ma 6 żył które wychodzą z niego czyli rozumiem ze ma uzwojenie robocze rozruchowe,i wyłącznik ale teraz nie mam pojęcia jak to sprawdzić w wielu postach napotkałem sie z różnymi wersjami na temat uzwojeń i nie...
Wydaje mi się, że to jednofazowy albo komutatorowy, ale nie jestem pewny, wobec czego prosiłbym Was o pomoc. Jedno nie wyklucza drugiego. Jednofazowy, bo podłącza się go do sieci jednofazowej, w tym przypadku 220 V, a obecnie 230 V. Komutatorowy, bo ma komutator- na wirniku, podłączony szczotkami.
Jeżeli chodzi o silniki komutatorowe (uniwersalne) to trzeba zwrócić uwage na usytuowanie (rozmieszczenie) szczotek.Gdy szczotki są przesunięte względem osi to silnik nie może pracować w przeciwnym kierunku (ciągnie łuk-powoduje niszczenie komutatora).Symetryczne rozmieszczenie szczotek zezwala na pracę w obu kierunkach.
Bardzo ogólnie przyjmuje się, że jeśli szczotki ułożone są pod kątem prostym do komutatora, to taki silnik może pracować w obu kierunkach. W twoim przypadku jak widzę na zdjęciu tak nie jest. Co do stosowania tego układu ,to nie eksperymentowałem z nim ,wiec nie wypowiem się.
Silnik jednofazowy komutatorowy różni się od silnika uniwersalnego innym ustawieniem szczotek względem komutatora. Zasilenie silnika jednofazowego prądem stałem spowoduje większe iskrzenie i przedwczesne zużycie komutatora. Zasilenie silnika 110V z sieci 230V przez regulator triakowy ustawiony na wartość skuteczną 110V też spowoduje większe iskrzenie...
Silnik repulsyjny, jednofazowy silnik elektryczny, w którym uzwojenie stojana zasilane jest z sieci prądu zmiennego, a szczotki na komutatorze są zwarte i przestawialne, co umożliwia zmianę kierunku i prędkości obrotów.
Trochę to dziwne, bo silnik pracował do samego końca (choć trochę jakby nierówno), a po chwilowym wyłączeniu nie zrobił już nawet buuuu . Jeśli byłby to silnik komutatorowy i chodził nierówno, to mógł stanąć na uszkodzonym wycinku komutatora i nie chcieć ruszyć. Trochę temy przeczy pomiar rezystancji, ale co szkodzi dla sprawdzenia przestawić wirnik...
Motoreduktory BAUSER- typ NDK, to obcowzbudne maszyny prądu sałego, stosowane np. w napędach pras drukarskich. Określenie w temacie "silnik jednofazowy komutatorowy", w odniesieniu do komutatorowej maszyny prądu stałego, jest niepoprawne i wymaga sprostowania. Silniki komutatorowe prądu stałego (zas. DC), różnią się od silników komutatorowych uniwersalnych...
W takim razie musisz się zaopatrzyć w ściągacz. Nie wiem ja ci wytłumaczyć jak on ma wyglądać, ale np takich miniaturowych ściągaczy używały kiedyś serwisy tachografów do ściągania wskazówki prędkości w polskich tachografach. Możliwe że też u zegarmistrza mógłbyś zobaczyć jak takie coś wygląda i być może tam byś zdjął to łożysko. Ale u prawdziwego zegarmistrza,...
No właśnie nie dlatego, że ok powiedzmy mam silnik trójfazowy, najprostszy klatkowy i rozumiem, że muszę mieć zawsze biegunów razy 3? Bo trzy fazy? A dlaczego są jednowarstwowe a dwuwarstwowe? Dlaczego nawija w tym miejscu a nie innym, takie praktyczne zdania które zostaną w pamięci. A gdzie silnik jednofazowy, gdzie są różne uzwojenia pomocnicze,...
Dzięki za odpowiedź:) Oczywiście miałem na myśli szczotki wirnika, a nie komutatora (wybaczcie) i jest to silnik asynchroniczny ;) Silniki asynchroniczne (klatkowe) nie mają szczotek i komutatora, tylko uzwojenie wirnika w postaci odlewanej, czyli klatki.
Kondensatory nie są zamknięte w puszce, są podłączone do uzwojeń, możesz je odłączyć i zmierzyć, obstawiam w ciemno, że ten oznaczony jako C st ma 20% pojemności (oczywiście mogę się mylić) ale odłączenie dwóch przewodów i dokonanie pomiaru nic nie kosztuje, uwaga o zapyleniu jest bez sensu ten silnik nie ma komutatora i w teorii nie szkodzi mu nawet...
Witam.Bez przezwojenia raczej spalisz w/w silnik. Uzwojenia wirnika są nawijane pod dane obroty. Na początku działalności z naprawą elektronarzędzi zdarzyło mi się podpiąć odwrotnie przewody od stojana do szczotek . Silnik pracował w "lewą " stronę ale od łuku na komutatorze można było "odpalić papierosa"
witam mam maly problemik postanowilem przez mikrokontroler sterowac silnik AC jednofazowy (230V) i tu juz sie nasowa pytanie jak ??? Silnik DC to prosta sprawa wystarczy sterowac sygnalem PWN, ale przy silnikach AC jednofazowych ??? myslalem ze moze bym sterowal triakiem hmm myslem nad zmienianiem czestotliwosci sygnalu sinusoidalnego ktory zasila silnik....
To jest silnik asynchroniczny jednofazowy. Wirnik nie posiada uzwojenia i silnik nie posiada komutatora. Ten krążek to odśrodkowy wyłącznik uzwojenia rozruchowego. Wynika z tego, że jeśli po odłaczeniu(oderwaniu) przewodu układu rozruchowego przebicia już nie ma, to albo wyłącznik, albo uzwojenie rozruchowe ma uszkodzoną izolację(przebicie).
Silniki wysokoobrotowe są zawsze komutatorowe. Tak było kiedyś. Teraz od silników komutatorowych i innych wymagających doprowadzenia prądu do wirnika się odchodzi. Szczególnie dla małych mocy. Pralki, wkrętarki miksery czy odkurzacze "przechodzą" na silniki PMM(magnes w wirniku). Ostatnim argumentem jest cena i tylko ona hamuje zniknięcie komutatorów...
Czytaj kit 422 avt Dodano po 18 Jezeli jest to silnik bez komutatora to ciezko będzie. Tak jak pisałem wczesniej silnik 3 fazowy lub dc.
Do kolegi c64club jak zamierzasz napędzić sprężarkę szlifierką kątową ? Czy wiertarką ? Kup sobie mały silnik na 230V ok 2,5kW i nie kombinuj z czymś co nie ma prawa działać. Działać to by działało na pewno, kiedyś z kumplem motor wiertarką odpalaliśmy :) I dała radę, jakiej mocy ona była, nie jestem w stanie powiedzieć, zwykła marketówka chińskiej...
Silnik prądu zmiennego ma jedną niezaprzeczalną zalete: brak szczotek i komutatora oraz problemów z tym związanych czyli konserwacja, wymiana szczotek itp.
Witam! Jeśli jest to silnik "uniwersalny" - z komutatorem, to możesz wykorzystać gotowy moduł regulacji obrotów (zawartość: triak, diak, kondensator, potencjometr), stosowany w wiertarkach lub odkurzaczach. Takie moduły można kupić w sklepach elektrycznych, sklepach z częściami zamiennymi do AGD, a nawet na bazarze - ceny od 10.- zł wzwyż (również zakup...
Witam, Od dwóch tygodni mam dziwny kłopot z jednofazowym silnikiem komutatorowym 25000 rpm. (taki jak od odkurzacza). Silnik zrobił się dużo głośniejszy (zaczął jakby gwizdać) i zaczął w trakcie obciążenia "zrywać" czyli jak by na ułamek sekundy tracił zasilanie - tak czasami co kilka sekund a czasami problem zanika. Do tego od czasu do czasu "wywalało"...
Przecinarka włączana do sieci 230V . Nazwa DED7827 Dodano po 7 Wirnik nie posiada komutatora ani szczotek
Ach pomyśleć że są silniki bldc jednofazowe. Nie ma takich silników. Silniki BLDC małej mocy mają falownik (komutator elektroniczny) wraz z odpowiednim prostownikiem oraz logiką sterującą, "zaszyte" wewnątrz obudowy. To że na zewnątrz wyprowadzono zasilanie 1f~ wcale nie oznacza iż taki jest silnik. Poza tym, z własnego doświadczenia zauważyłem iż...
Witam, wydaje mi się, iż nie zostały uwzględnione straty mechaniczne - kinematyczne w łożyskach obu maszyn, oraz tarcia w komutatorze (domyślam się) prądnicy prądu stałego. Pozdrawiam
Też mi fachowcy doradzają uczniowi! Słuchaj przyjacielu pewno chodzi o jakiś większy silnik w twoim przypadku nauczyciel myślał o silniku od pralki a nie od gramofonu. Więc przejdź się na skladowisko złomu i popytaj się o silniki od pralek. Jak Ci pokażą jakieś przyjrzyj się im uważnie - jeśli to co się obraca (wirnik) nie ma uzwojenia z drutu czyli...
Jeśli autor zrobił i był łaskawy to proszę o podsumowanie. Czy dobrym pomysłem byłoby kilka silników od ... odkurzaczy. Oczywiście w skrzyni. A włączane są przecież na krótko. Po trzech latach wykopałeś... Ale nie, silniki od odkurzaczy nie są dobrym pomysłem. Po pierwsze znakomita większość chłodzi się tym samym strumieniem powietrza które zaciąga...
Witam ! Mam pytanie dotyczące zmiany kierunku obrotów silnika jednofazowego . Czy jest to w praktyce możliwe. Opis silnika : obr 5000 , zasilanie komutatora symetryczne , kierunek obr prawy , nap. zasilania 230 V~. Konstrukcyjnie jest podobny do silnika od odkurzacza - ZELMER .
Porównaj Twój pomysł zastosowania silników komutatorowych DC, z alternatywą w postaci silników bezszczotkowych BLDC, zasilanych z obniżonego napięcia DC, z komutatorem elektronicznym. (BLDC Motors - brushless DC). Znika problem konstrukcji zasilacza i zasilania obwodu wzbudzenia, bo strumień magnetyczny pochodzi od magnesów trwałych. Znika problem szczotki-komutator,...
Witam, Eurotec BG202 1200 W - wydaje mi się ze ta szlifierka pracuje z silnikiem klatkowym a "AVT1007 sterownik prędkości obrotowej do jednofazowych komutatorowych silników elektrycznych, więc ten układ raczej nie będzie pracował tak jakbyś pragnął. Będzie się rozpędzał do dużych obrotów przy małych obciążeniach i zwalniał pod większymi obciążeniami...
Witam, Chciałem zagłębić się trochę w temat zaprojektowania silnika komutatorowego. Silnik jednofazowy 230V moc ok. 2000W obroty 25000 rpm. Mówiąc krótko coś takiego jak silnik w mocniejszych odkurzaczach. Pierwsze pytanie które mi się nasuwa (oczywiście oprócz ceny) to czy można i jak bardzo można taki projekt schrzanić. Inaczej, czy jest to tak, że...
Około rok temu rozebrałem starą maszynę do pieczenia chleba. W jej wnętrzu znalazłem silnik (krokowy?), który jest przedstawiony na załączonym zdjęciu. Na jego tabliczce można przeczytać: YYH-40A3L 230V 50 Hz 100W Class B Posiada on 3 kable: czerwony, czarny, biały. Gdy podłączę zasilanie do kabla czerwonego i czarnego silnik jedynie dziwnie buczy...
Witam. W sprzęcie AGD stosuje się następujące typy silników: 1. silnik indukcyjny z kondensatorową fazą rozruchową 2.silnik indukcyjny z pomocniczą fazą kondensatorową 3.silnik z fazą pomocniczą zwartą 4. szeregowy silnik komutatorowy 5. silnki komutatorowe prądu stałego wzbudzane magnesem trwałym. Informacje o budowie i zasadzie działania znajdziesz...
Każdy orze jak może. Przypuszczam ze Zbigniew 400 próbuje wcisnąć nam swoje teorie bez znajomości budowy i zasady działania jednofazowych i wielofazowych silników klatkowych. Twierdząc ze bez kondensatora rozruchowego nie ma prawa to działać, no chyba ze silnik z komutatorem ( zwany komutatorowym ) no ale to już nie jest silnik asynchroniczny lecz synchroniczny....
Nie widać zdjęć ale jeśli ten silnik ma szczotki i komutator to bez sterownika będzie trudno... To jest silnik z wirnikowej pralki, indukcyjny jednofazowy. Zapewne będzie potrzebny kondensator do rozruchu. Miałem kiedyś podobny i tam był dodatkowo kondensator. Podobny - może, ale w pralkowych silnikach z tamtych czasów były dwa uzwojenia z tego jedno...
Cześć. Mam głupie i podstawowe pytanie ale chcę się upewnić dlaczego tak jest. Mamy sobie taki silniczek szczotkowy z zabawki: http://obrazki.elektroda.pl/9281137600_1... i jak do bateryjki podłączy się silniczek to kręci się w jedną stronę, a jak podłączy się przewody odwrotnie to w drugą. Nie ma w nim żadnego układu. Czy silnik jednofazowy...
To silnik z kondensatorem, jest dwufazowy? W pewnym sensie tak. Mowa o silniku bez komutatora. Żeby taki silnik się kręcił,musi być wirujące pole. Zapewnia to zasilanie 3 -fazowe - samo wytwarza wirujące pole. Napięcia na fazach są przesunięte o 120°. Zasilając silnik jednofazowy robimy wirujące pole sztucznie. Kondensator przesuwa napięcie w fazie.
Pytam ponieważ chcę kupić do niego regulator obrotów - "do regulacji niewielkich jednofazowych silników indukcyjnych" który "nie nadaje się do regulacji komutatorowych silników prądu stałego i indukcyjnych 3-fazowych". /z opisu producenta/ Co do zasady do zmiany obrotów silnika indukcyjnego stosujemy falownik. W sytuacji w której silnik ma moc <100W...
To silnik typ 300 (prawdopodobnie) od Polskiego odkurzacza. Szczotki są podłączone przez stojan, a on bezpośrednio do sieci. Niestety stojan do wyrzucenia lub przezwojenia. Co do podłączenia to jest to bardzo proste. Przewody podłączamy do niego ,,po przekątnej". Mogę Ci to rozrysować. Silnik może pracować bez kondensatora. Z tego co widzę nawet, to...
Na Gulsona ! (at)JESIOTR1 To sie nazywa BLDC czyli po polsku Silnik Pradu Stalego Bezszczotkowy, co nie jest fortunną nazwą, bo silnik jako taki jest albo jednofazowy, albo posiada większa ilość faz. Czyli jako taki, jest stricte silnikiem prądu przemiennego. Zasilany prądem stałym jest tylko jego falownik - przekształtnik. Komutator klasyczny lub elektroniczny....
Nie wiem, czy odpowiednio załapałem twój problem. Ale jeśli myślisz o urządzeniu napędzanym silnikiem indukcyjnym, jednofazowym ( nawet i komutatorowym) o mocy rzędu kilkuset Watt to możesz z powodzeniem zastosować regulator handlowo zwany fazowym lub obrotów. Kolego! Na znanym portalu pod hasłem regulator prądu lub obrotów silnika widać nie mało. Pytanie...
Koledzy, mam pytanie odnośnie podobnego silnika komutatorowefgo jednofazowego. Ogólnie obwód wygląda tak że prąd najpierw przepływa przez jedno uzwojenie stojana później idzie na wirniki (komutator) następnie przechodzi przez drugie uzwojenie stojana. (Silnik chyba od odkurzacza). Chcę podpiąć sam stojan do 230 żeby stowrzyć elektromagnes. Czy można...
Witam! Przyznam się że nie spotkałem prądnicy asynchronicznej w agregacie i nie przychodzi mi nic do głowy jak ona by miała tam działać. Zacznę od prądnic synchronicznych. Stosowane są wszędzie od dużych elektrowni, średnich i małych elektrowni, agregatów, alternatorów w autach na dynamie rowerowym kończąc. Trójfazowe mają trójfazowe uzwojenie najczęściej...
naprawa silnik komutator silnik komutator zwarcie silnik komutator regulacja
uncorrectable error symbian kontakty delco alternator
moduł otwierania szyby moduł otwierania szyby
Czy zamrażarka może zakłócać kabel światłowodowy? Jak odzyskać dostęp do telefonu bez kodu PIN?