A możesz powiedzieć do jakiej temp. mniej więcej wychyla się wskazówka? A włancza się wentylator??
Mam problem. Samochód przez około godzinę chodzi na wolnych obrotach, a wskaźnik temperatury wskazuje 70 stopni. Jednocześnie ogrzewanie dmucha ciepłym, ale nie gorącym powietrzem. Czy to może być wina termostatu? Zanim usłyszysz stado dziwnych porad odpowiedz na pytanie kolegi kayaba autoserwis
Witam, Na sto procent termostat poszedł na emeryturę ;) Jest on cały czas otwarty i puszcza duzy obieg chłodziwa na chłodnicę. Zmień termostat na nowy i będzie git. Silnik powinien oscylować w granicach 90*C ale to nie jest regułą. Pozdrawiam
witam wymień termostat będzie dobrze
A nie da się założyć na zderzak? estetycznie to nie wygląda, ale praktycznie. Jak możesz to wymontować termostat i zobaczyć. Zimny powinien być zamknięty. Kiedy zalejesz go wrzątkiem to się otwiera. Jak go wymontujesz, a będzie otwarty to znaczy że silnik ciągle jest chłodzony i się nie dogrzewa.
http://obrazki.elektroda.pl/5390937900_1... Tak wygląda termostat wraz z obudową i czujnikiem temperatury.
Wymień termostat a wszystko wróci do normy. Według twojego opisu ewidentnie jest uszkodzony.
Nie wiem po co wymieniać termostaty w ciemno. Sprawdzenie termostatu jest banalnie proste: jeśli przy temperaturze silnika np. ok 70 stopni C chłodnica jest zimna to termostat jest dobry. Dogrzewacz zapewne niesprawny bo po pierwsze słyszałbyś jego pracę i silnik szybciej by się dogrzewał. D3WZ lub D5WZ były w tych modelach. Co do pozostałych pytań...
dałem Ci już porady - zamiast jęczeć zastosuj się do nich i być może nie "stracisz" 400 E. Może mam pojechać do Irlandii i zrobić to za Ciebie za darmo ?
Pojemność 5,5 l ,aby opróżnić układ należy zdjąć przewód z dolnego króćca chłodnicy lub z obudowy termostatu , odpowietrznika nie ma -odpowietrza się samoistnie.
Termostat do sprawdzenia :)
Możliwe że termostat zablokował się w położeniu otwartym i silnik cały czas pracuje na dużym obiegu płynu przez chłodnicę. Zdemontuj termostat i sprawdź czy grzybek znajduje się w położeniu zamkniętym (na zimnym silniku tak powinno być), możesz też włożyć termostat do wrzątku i sprawdzić czy grzybek zaworu otwiera się i zamyka płynnie bez zacięć w reakcji...
Tyle to i ja wiem pytanie tylko dlaczego? Dwa uszkodzone termostaty, które zachowują się tak samo? To jest termostat fazowy może problemy z jego sterowaniem tylko co i na jakiej podstawie nim steruje
Tego jeszcze nie sprawdziłem, ale od chwili wymiany termostatu pojawił się dźwięk nieustannego cykania, jak w zegarku, tylko szybciej.
https://images8.fotosik.pl/2663/95ecaa1f...
Gdy termostat jest otwarty to mogą wystąpić takie niedogrzania właśnie, ogólnie termostat powinien być zamontowany gdzieś przy głowicy dokładnie gdzie to musisz rozeznać, wymiana jest prosta i tania także możesz samemu próbować, dużego problemu z tym nie ma.
To ze ciepłe powietrze leci to nic nie oznacza. A jak zewrzesz kabelek do masy to zegar powinien pokazac max temperaturę. Sprawdzisz czy zegar nie klamie.
Trochę późna odpowiedź, a chodzi o combo który po dodaniu gazu traci moc(przechodzi w tryb awaryjny) Przyczyną na 99% jest zapieczone cięgno turbiny, jest nie sterowana. Przepustnica w turbinie nie otwiera się i przy ok. 3tyś obr ciśnienie w kolektorze przekracza wartość krytyczną i silnik przechodzi w tryb awaryjny. Po zgaszeniu i odpaleniu auta wszystko...
Nie, nie posiada.
To prawda - temat nie pozwala spać. To znaczy mam rozumieć że mogło być tak jak bym chciał czyli wyższa temperatura pracy ale te 75°C 80°C też nie jest źle i nie ma wyższego spalania ani innych niekorzystnych zjawisk? a co jak nadejdzie zima? Czy to że podczas szybkiej jazdy temperatura spada nie świadczy o tym że termostat do końca się nie zamyka?...
(qoompel) Przewody są gorące nie da się ich przytrzymać 30 sekund bo parzą. Za wszystkich nawiewów leci takie same powietrze. Dodano po 4 (mczapski) Termostat chyba odpada po otwiera się tak samo jak na początku przynajmniej tak wskazuje zegar temp. Mam instalacje LPG. Dodano po 8 A może być tak że jak się z chłodzenia przełączy na ciepłe i mogą się...
Nie wiem co tam masz,ale są tylko dwa rodzaje sterowania,pneumatyczne i elektryczne. To pierwsze ma elektrozawór który steruje podciśnieniem + siłownik i nie zawsze ma czujnik położenia samego recyrkulatora. To drugie to najczęściej -silnik krokowy -zwyczajny silnik komutatorowy z przekładnią -zawór uchylny lub obrotowy sterowany współczynnikiem wypełnienia...
To na przyszłość pisz konkretnie do jakiego punktu dotarłeś,a nie żeby ludzie musieli się domyślać czy coś sprawdziłeś czy nie.
postaram sie to zrobic i napewno dam znac,dziekuje Dodano po 1 Włąsnie rozkreciłem termostat bo znalazlem po starym poldku nowy,ten co mialem mial wygieta głowke ktora otwiera i zamyka a po 2 byla wypadnieta i prawie wpadla mi do glowicy...wymienie i zobacze jaki bedzie efekt jezeli chodzi o temperature;)
Witam..Mam problem z uzyskaniem prawidłowej temp. silnika. Przy wymianie rozrządu wymieniłem też termostat. Można powiedzieć że w ciemno bo wcześniej zauważyłem ten problem..i nic to nie dało..sprawdziłem czujnik temperatury.Jest sprawny.Mam pytanie czy ktoś się może spotkał z takim problemem..pozdrawiam
W którym miejscu znajduje się termostat?
Jednak po wymianie termostatu dalej jest tak samo. zatankowałem 12l benzyny i zrobiłem na tym 80 km jeżdżąc tylko po mieście, w przeciągu kilku dni. Oznacza to ze auto pali na mieście 15l/100km. Przy moim silniku to prawie 2x za duzo :( mial ktoś juz taki przypadek ?
Sprawdzałaś czy termostat od razu nie puszcza płynu na chłodnicę?
Witam Posiadam auto jak w opisie. Problem polega na tym, iż najwięcej ile się grzeje to 1/4 wskazówki temp. W zime praktycznie wskazówke nie podnosi się wcale. Po włączeniu nawiewu temp. drastycznie pada. Wymieniłem termostat, co to może być? Pozdrawiam
Witaj Odgrzewam remat Mam ten sam problem własnie z nim walczę U mnie temp na wskaźniku wskazuje max 40-50 ,nawiew dmuchal cieple powietrze ale nie takie jak trzeba . Gdzie kopiłeś termostat bo ja nie mogę nigdzie kupić samego termostatu oferują tylko z obudowa a to koszt ok 200zl Potrzebuje tez o ring na rurę od wody ta co się wciska termostat z obudowa...
Wymień termostat, tyko jak masz kupować jakiś zamiennik to lepiej nie wymieniaj wcale. Przerabiałem ten temat. Kup sobie w oplu, zapłacisz kilka dych więcej i po nagrzaniu silnika skazówka stanie na 90 stopniach. Jak będziesz kupował termostat miej ze sobą numer silnika!!
Po równałeś pomiar temp czujnika na zegarze z odczytem na komputerze. Cożeś się go czepił co?Przecież podłaczył komputer i nie ma błedów.Nie wymagaj więcej.Proszę cię.:D
Odpowietrz układ a potem będziesz się martwił resztą
To chodzi o czujnik który uruchamia wentylator, nie ten od temperatury. Włącza się już przy 85 stopniach, i chłodzi aż do 70 , wtedy dopiero się wyłącza.
na tej stronie masz wszystko co Ci jest potrzebne do wymiany termostatu i fotki :) http://forum.vw-passat.pl/showthread.php...
nie wiem czy to normalne aby temperatura trzymała się miedzy 30-60 stopni(oczywiście zimą). [/b]
Auto zakupiłem 2,5 roku temu i wszytko było ok.Silnik sie nagrzewał w ok. 3 minuty. Teraz się coś powaliło. Bywa też że jak ma te 90 stopni to dmucha takim letnim powietrzem a dawniej jak miał te 90 to tak grzał że powietrze było gorące. Nie mam pojęcia co jest przyczyną. :/
Witam. Mam problemy z golfem 2 silnik benzynowy 1.6 nigdy nie widział gazu. Pierwszy problem jak odpala auto i przekaże 5 kilometrów wskazówka od temperatury lekko się uniesie ale to dosłownie o milimetr dopiero po 20 kilometrach mam pierwszą kreskę i w miarę jest ciepło A teraz poranki zimne przydało by się grzanie. 2 problem gdy już przyjadę kilka...
(at)Decybel91 chyba masz rację, dziś powtórzyłem pomiar przy temperaturze zewnętrznej -1°C i silnik nagrzał się tylko do 69°C. Górny wąż od chłodnicy ciepły, ale nie parzy, dolny zimny, zbiorniczek wyrównawczy letni. Zaraz zamawiam nowy termostat. Dzięki za porady. Przyjrzałem się też samemu czujnikowi. Przewody są poprowadzone tak, że wychodząc z czujnika...
winny był termostat ale nie tylko...po wymianie termostatu i wyregulowaniu samochodu na komputerze problem znikł...
Sprawdź na początek, czy jest poprawnie odpowietrzony - na wszystkich odpowietrznikach, czyli: przy ścianie grodziowej, na termostacie i jeśli jest to na chłodnicy. Miałem 1.4 (TU3JP) i nagrzewał się faktycznie dość wolno - zwłaszcza w porównaniu do EW7J4 (1.8i 16V). :)
No moje oko termostat.
adam masz racje kontrolka sygnalizuje błąd jaki zapisał sterownik. A że się nie świeci to znaczy że wystąpił błąd chwilowy sporadyczny, który należy odczytać tak że jazza na kompa.
Najłatwiej przekodowac na automat. ;)
wszystko jest jak najbardziej w porządku temperatura na trasie jest niższa, bo lepiej przebiega chłodzenie i nie ma potrzeby włączania wentylatora (przy okazji mniej prądu idzie) w cc700 trzeba uważać, bo elektrowentylator chłodnicy lubi się zacierać, znam ludzi, którzy nie mając wskaźnika temperatury zatarli silnik, bo im się przegrzał polecam zrobienie...
To chyba w IC się zaopatrujesz, bo oni zawsze towar wybrakowany maja. Jakiś z felernych parit.
jak chłodnica i przewody ciepłe to czujnik temp. w króćcu,załóż ten z górnej półki, tanie oszukują \ Kolego jeśli przewody są ciepłe to znaczy że sie nie dogrzewa bo termostat padnięty, a nie czujnik. Jakby czujnik był walniety to węże będą gorące tylko wskazanie będzie nieprawidłowe.
Zawsze niedogrzany silnik zwieksza swoj apetyt na paliwo i do tego dochodzi szybsze zuzycie samego silnika. Spalanie w glownie zalezy od stylu jazdy i sprawnosci technicznej samochodu ale po miescie powinien zmiescic sie w 8 l a na trasie przy spokojnej jezdzie sapalanie powinno oscylowac w granicach 5,5 l. Sprawdz czy sprawny jest termostat. Pozdrawiam
Masz na myśli czy kręci cały czas? O tym myślałem.Dawno temu miałem taki przypadek i winne było właśnie wisko.
Aha... Temperatura jest właściwa, bo tak pokazuje wskaźnik/czujnik, którego nie jesteś pewien. Więc gratuluję podejścia i sposobu myślenia - wskaźnik coś tam pokazuje, wiec jest sprawny.
Wg mnie winny jest termostat mielismy z kumplem podobne jaja (ale w maluchu ;) z tym ze z silnikiem z fiata127 czyli 903ccm wiec w 90 % taki sam silnik) poprostu termostat caly czas puszcza wode przez chlodnice i nie moze sie nagrzac na krotkim obiegu bo biega na dlugim. Jesli w jakis sposob winny jest termostat zrob tak zapal silnik i chwyc przewod...
Do wskaźnika dochodzą trzy napięcia:masa,plus po stacyjce i właśnie ten sygnał. Jak znajdzie ten czujnik,to trzeba dać wtyczkę z niego do minusa i popatrzeć na zegar,jak da na max to dobry a czujnik do wymiany. W tym temacie jest jak ten czujnik wygląda. http://www.elektroda.pl/rtvforum/topic28...
Węże zidentyfikuj po prostu od chłodnicy, dobrze jest z kanału. A nowy termostat to nie znaczy że jest dobry, może przepuszczać.
Witam posiadam od niedawna Opel Vectra C 1.8 benzyna 140KM 2007rok. Problem jaki się pojawił to nie osiąganie temperatury bądź bardzo wolne osiąganie. Średnio temperatura nie pokazuje więcej niż 75 stopni. Czasami na postoju dojdzie do 80-85 stopni. Wąż od termostatu ciepły, ostatnio zauważyłem również ubytek płynu chłodniczego. Czy do wymiany jest...
Witam. Mam problem tej zimy z moim vw a dokładnie chodzi mi o ogrzewanie. przy -10 temperatura na silniku po przejechaniu 100 km przy prędkości ok 90-100km/h utrzymuje się na poziomie 70-80" zeszłej zimy tego nie było w dodatku kiedy włączę ogrzewanie temperatura bardzo spada. Kolejny problem to taki że zeszłej zimy po powrocie z trasy parkuję autko...
Witam!! Mam taki problem ze ciagle jak tylkjo uruchomie silnik dziala wiatrak od chlodnicy. temp zawsze pokazuje 60stopni (nie ma mniejszej skali). Nigdy samochod nie nagrzewa mi sie do 90stopni. Chyba tak nie powinno byc ze wiatrak od chlodnicy dziala caly czas... czego to moze byc wina?? termostatu czy jakiegos czujnika? samochod audi a4 1.8 benzyna...
Dzięki za pomoc koledzy. Silnik mam 1.9 tdi 90km.
A dogrzewacz działa ? Ogólnie to "ten typ tak ma". Problem raczej tkwi we wskaźniku temperatury niż w samej temperaturze.
Witam a silnik jest ciepły ? tzn czy płyn sie grzeje sparwdź czy chłodnica jest ciepła.... a najlpeije to sparwdź chwile po zapaleniu samochodu czy chłodnica sie grzeje jezeli tak tzn że obieg jest otwarty czyli termostat jest rozwalony... a skąd wiesz że czujnik jest dobry?? Pozdrawiam
Obydwie rady są dobre sprawdz termostat a jak tam nie znajdziesz rozwiązania problemu to zapewne lezy on w czujniku.
Przedewszystkim skontroluj poziom płynu chłodzacego czesto jak jest go mało dzieje sie tak jak piszesz.
Witam Proponuję sprawdzić termostat czy funkcjonuje prawidłowo (termostat musi otwierać i zamykać mały i duży obieg czynnika chłodzącego) jest on odpowiedzialny za utrzymanie odpowiedniej temperatury. A co do czujnika to w samochodach z eletrycznymi wentylatorami, to właśnie on po przekroczeniu odpowiedniej temperatury załącze je by schłodzić czynnik...
Zależy od stopnia zapchania nagrzewnicy. Temat wielokrotnie przerabiany.
witam! mam problem z układem chlodzenia, wiele czytalem i musze swoj problem opisac pomimo. otoz temp na wskazniku chlodzenia jest 70, a wszedzie pisza ze powinno byc 90, szwagier tez ma 70, wiec jak to jest? od jakiegos czasu temp zaczela sie podnosic (wczesniej twardo 70 i ani stopnia wiecej) i przy prawie 80 pika mi kontrolka od oleju, wymienilem...
Witam! Jestem szczęśliwym posiadaczem Opelka Astry. Niestety ostatnio auto bardzo słabo mi się grzeje. Jak stoję i z czasem się nagrzeje do max. 85 stopni Celsjusza po czym włącza się wentylator. Jak tylko zacznę jazdę to momentalnie temperatura auta mi spada :| Silnik w zasadzie jest trochę ciepły, ale to nie jest ta temperatura jaka powinna być. Mam...
Witaj Bartexxx1, mam tez omesie 2,5 TDS i mam podobnie..ale u mnie wiem napewno ze siedzi termostat bo jak uruchomie silniczek i troche popracuje na postoju to odrazu nagrzewaja sie wszystkie weze idące do chlodnicy, takiego efektu nie powinoo byc , gdyz najpierw powinien sie nagrzac silnik w ukladzie zammknietym ktorym steruje wlasnie termostat...ja...
Chyba ci wsazniki oszukuja bo przy 60 stopniach samochod nie wiadomo jak nie grzeje. Sprawdz czy nie ma zwarcia na samym wkladzie licznika lub przewodach od czujnika temperatury plynu chlodzacego.
Tak kolega w servisie dal mi schemat podłączenia jak powinno być dodam ze mam lpg ale to nie ma wpływu na termostat
Temperatura silnika po wymianie termostatu powinna być OK, jedź do mechanika bo wszystko wskazuje że ma rację z przestawieniem wskaźnika.
Stan przekładni, smar, łożyska , wszystkie rolki i napędy - niska temperatura-gorsze warunki pracy.
Niestety jazda z niedogrzanym silnikiem powoduje wzrost zuzycia paliwa a takze silnika, tylko czy az tyle. Do tego czesto dochodzi awaria sondy lambda, stare przewody WN, swiece brudne filtry itd. Po skumulowaniu wszystkiego moze tyle palic. Pozdrawiam.
Zmierz temperaturę silnika innym "termometrem". Wymień czujnik temperatury (do wskaźnika). Wyjmij termostat i sprawdź w "garnku" przy jakiej temperaturze się otwiera/zamyka.
sprawdź też czujnik temperatury,może się okazać że temperatura jest prawidłowa a czujnik szwankuje
Ten komunikat oznacza występowanie błędów sterownika silnika,w pierwszej kolejności diagnostyka DIAGBOX-em, i odczytanie błędów
najprawdopodobniej czujnik uwalony
Wyciąg go i musisz go wsadzić do baniaka z gotującą wodą i zmież termometrem w jakiej temperatrze się otwiera. Regulamin, p.10.9, 15. Proszę poprawić. Rady: - dbaj o styl swojej wypowiedzi - nie popełniaj błędów - nie zaniżaj poziomu elektroda.pl Dziękujemy!
1, Astra J nie ma sterownika wentylatora pod nadkolem. 2, Termostat jest sterowany elektrycznie , więc nie masz pojęcia czy dla sterownika silnika jest sprawny. 3, Często się zdarzało ,że grzałka termostatu łapała przerwę i trzeba wymienić termostat.
Pierwsze co to wymienił bym termostat lub włożył jeśli nie było wcześniej (bo z takimi przypadkami też się spotkałem) Jak by nie było silnik nie lubi być niedogrzany.
Kolego nie chce być niemiły ale po wpisaniu w google "niska temperatura silnika sharan" "sharan brak ogrzewania" wyskoczyło mi bardzo dużo wyników.
Prawdopodobnie jest ustawiona na sterowniku w wężle ciepłowniczym za niska zadana temperatura i silnik otwiera zawór z ciepłą wodą grzewczą w zbyt małym stopniu. Zadzwoń do firmy która nadzoruje węzeł.Może być również pompa obiegowa ustawiona na niższych obrotach w wężle ciepłowniczym.
Termostat trzyma ponieważ coś niska temperatura silnika?
Ciepła chłodnica wskazuje na termostat.
Powód jest prosty, zbyt niska temperatura silnika
W moim punto też pokazuje się "kropidełko" ale jak dodam gazu to zaraz znika. No i jak stoję to obroty silnika potrafią nagle skoczyć do 2 tys. Poza tym niepokoi mnie niska temperatura silnika. Czyżby też broiła cewka zapłonowa i może jest walnięty termostat? Proszę o odpowiedź
Emulacja cos wykluczy
Tylko 2 opcje mogą być żeby się przełączył, brak sygnału obrotów silnika lub zbyt niska temperatura reduktora. Obroty można sobie podglądać na oscyloskopie w programie, gorzej z temperaturą, trzeba by się cały czas gapić w monitor.
95 rok
Problemem nie był alternator tylko za niska temperatura silnika... jest lato silnik jest dogrzany nie mam żadnych problemów z elektroniką. W zimę kiedy silnik jest nie dogrzany auto potrzebowało mocy by dogrzać silnik ... jak? elektryk tłumaczył mi, że bmw dogrzewa za pomocą świec żarowych i dlatego jest taki wysoki pobór prądu i skoki obrotów
Witam Mam Audi Sq5 3,0 tdi 313KM. Autko spisuje się świetnie aczkolwiek jak temperatura rano zaczęła oscylowac w granicach 0 skrzynia biegów zaczęła się dziwnie zachowywać. Mianowicie po odpaleniu rozpoczęciu jazdy przez chwilę zachowuje się jak skrzynia bezstopniowa tzn po dodaniu gazu auto wchodzi na obroty jednak mizerne przyspiesza, a po puszczeniu...
krótkie trasy zimą - silnik na 100% niedogrzany na długich trasach niska temperatura silnika -możliwe, że termostat do wymiany jak sprawdzić: -odpal zimny silnik i sprawdź, czy wraz z silnikiem nie nagrzewa się od razu wąż do chłodnicy i chłodnica - to by oznaczało, że termostat za wcześnie się otwiera lub cały czas jest otwarty -jeśli nagrzewa się...
Jaka temperaturę widzi sterownik silnika.
Witam, u mnie jest podobnie tzn też temperatura rośnie tylko do 80 stopni nigdy nie osiąga 90. A drugi problem to taki że nieraz włącza się wentylator nawet gdy się silnik do tych 80 stopni nie nagrzeje. Dziś miałem tak że zrobiłem 15 km i po zgaszeniu silnika wentylator pracował - przy temperaturze na zew -7 stopni. Czy to tez wina termostatu czy może...
W tym modelu występuje coś takiego jak dogrzewacz silnika. Jeśli jest uszkodzony bardzo kiepsko się nagrzewa silnik i co za tym idzie temperatura wnętrza jest niska. Czy nie o to chodzi?
To zastanów się, dlaczego układy chłodzenia w autach, to układy ciśnieniowe i dlaczego wyrzuciło ci płyn, po odkręceniu korka. Jeśli podgrzany powyżej 100' wyłącznik nie ruszy, to pozostaje ci jego wyłącznika lub zakup/zmajstrowanie wyłącznika opartego o jakiś czujnik, elektronikę i przekaźnik i zamontowanie na chłodnicy. Wtedy sam będziesz sobie mógł...
Witam posiadam Astre F 1.7D. z 1994r. Otóż mój problem to odpalanie auta jak jest zimno (tzn. po nocy, po dłuższym postoju po prostu.) Jak jest ciepło - powiedzmy ponad 13st. to muszę ją chwilę pokręcić i w końcu zapala, ale jak już jest poniżej 8 to już nie ma szans aby odpaliła... Jeżeli ją w końcu odpalę to już odpala normalnie, jednak znowu jak...
Bardzo często w autach temperatura pokazywana na tablicy jest niezgodna z rzeczywistą temperaturą silnika... Na początek kontrola termostatu...
Sprawdź co widzi sterownik silnika.
Zmien termostat i bedzie ok.
Witam. Jak w temacie skacze temepratura oleju w silniku na wskaźniku od -30 do 90stopni. Nie działa wtedy również veeb (komunikat temperatura silnika za niska dla c hamulca silnik owego) . Może ktoś się orientuje gdzie może leżeć przyczyna albo gdzie się znajduje czujnik temperatury oleju. Brak jakichkolwiek błędów w menu diagnostyki silnika.
Czyli jednym slowem "masz pan urzadzenie i kombinuj. u mnie na stole dziala" :) Ale producent urzadzenia powinien sie liczyc przy projektowaniu ze auto to sa ekstremalne warunki dla urzadzen elektronicznych. Tu jest wszystko: mokro, sucho, wysoka temperatura, niska temperatura, wstrzasy, przebicia, przepiecia, zaklucenia itp.
niska temperatura silnika astra niska temperatura silnika skoda renault niska temperatura silnika
prywatne filmy z18xe wymiana silnika aktualne klucze windows
lombardini silnik modernizacja instalacji elektrycznej
Montaż czujników cofania w Renault Megane II Cabriolet Panel sterujący do pralki Polar PDS 885 - gdzie kupić?